De vijf partijen die samen onderhandelen om tot een nieuwe federale regering te komen, zijn er nog niet uitgeraakt. Nadat formateur Bart De Wever (N-VA) de partijvoorzitters elk apart sprak, duurde het gezamenlijk overleg nog geen halfuur. De toekomst van de Arizona-coalitie ziet er maar somber uit.

De reconstructie: Eerst waren er afzonderlijke gesprekken, en dan pas een korte gezamenlijke sessie.

• Nadat De Wever woensdagmiddag eerst met iedere partij afzonderlijk sprak, was de verwachting dat er ‘s avonds een gezamenlijk overleg kwam. Dat gebeurde niet meteen: De Wever sprak opnieuw apart met de partijen en hun voorzitters.
  • Eerst zat hij samen met de delegatie van zijn eigen partij, N-VA.
  • Om 20 uur kwamen Sammy Mahdi (cd&v) en Maxime Prévot in tandem aan. De christendemocraten blijven aan elkaar gelinkt, ook op moeilijke moment zoals deze, lijkt de boodschap te zijn.
  • Daarna sprak De Wever met MR-voorzitter Georges Louis Bouchez.
  • Conner Rousseau (Vooruit) kwam als laatste aan de beurt, rond 22 uur kwam ook hij aan.
• Pas rond 1 uur zaten alle vijf de partijen samen rond de tafel. Dat werd een kort gesprek: een halfuur later gingen de partijen uiteen, zonder akkoord. Bij het naar buiten komen werd er niets gezegd door de voorzitters, behalve door Prévot. Ondanks dat hij moest toegeven dat er geen vergelijk was gevonden, zei hij dat hij “zeker nog gelooft in de Arizona-coalitie.” “De Wever is nog altijd formateur en hij heeft mijn vertrouwen”, vertelde Prévot.
• Eerder op de avond, bij aankomst, gaven ook Rousseau en Mahdi aan dat ze het nog wilden proberen. Bouchez wil ook verder, zei hij. Al noemde hij het slagen van Arizona “een kwestie van evenwicht”. De MR-voorzitter ergert zich namelijk aan de toegevingen die De Wever deed aan Vooruit. De nota die op tafel ligt zou teveel in het voordeel van de socialisten uitdraaien, vindt hij.

Uit de biecht klappen

Om te volgen: Donderdag volgt nog een allerlaatste poging om de Arizona-coalitie te redden.

• Of het nachtelijk overleg iets heeft opgeleverd, is afhankelijk van aan wie je het vraagt. “We staan nog geen stap dichter”, citeert de VRT een onderhandelaar. Maar tegelijk zijn er signalen over toenadering. Het feit dat iedereen – op Prévot na dan – de lippen stijf op elkaar houdt, wijst erop dat er alsnog een nieuwe poging ondernomen kan worden. De politici zijn niet met ruzie uiteen gegaan, zoals zondagnacht wel het geval was.
• Maar of het echt nog goed komt, dat blijft afwachten. Tegenover Het Nieuwsblad klappen enkele onderhandelaars wel uit de biecht.
  • Om te beginnen ergert een N-VA’er zich aan de houding van Bouchez: “Bovenal moet Bouchez toch inzien wat hij allemaal zou laten schieten. De teksten die op tafel liggen, zijn nog nooit zo rechts geweest. Dan is een meerwaardebelasting, waar wij ook moeite mee hebben, echt niet zo’n grote toegift“.
  • De socialisten willen doorzetten: “Een bijdrage van de grote vermogens is ongeveer de enige reden waarom we nog aan tafel zitten”, zegt een van hen in de krant. “Als Bouchez zo graag alleen maar rechtse maatregelen wil, kan hij perfect een regering maken zonder ons en met Open Vld”.
  • Dat scenario is iets waar men bij N-VA van gruwelt. De Wever wil met dezelfde Vlaamse partijen besturen op Vlaams en federaal niveau. De demarche van Bouchez zorgt er vooral voor dat Open Vld met scherp kan schieten. De liberalen doen dat ook al: oud-voorzitter Egbert Lachaert (Open Vld) bleek het op sociale media roerend eens met Bouchez.

Wat doet koning Filip?

De grote vraag: Met welke boodschap trekt De Wever naar de koning?

• Nadat er donderdagmiddag zich echt een allerlaatste kans aanbiedt, moet De Wever diezelfde avond verslag uitbrengen bij koning Filip. Als er tegen dan geen akkoord is rond de Arizona-coalitie, dan is de verwachting dat De Wever zijn opdracht teruggeeft aan de koning.
• Die heeft vervolgens een aantal opties: hij kan het ontslag in beraad houden of het aanvaarden. Aangezien ook koning Filip aandringt op een snelle regeringsvorming door de Europese deadline over het begrotingstekort, zal hij allicht snel handelen. Een nieuwe pion het veld insturen, misschien Bouchez, is dus niet ondenkbaar.
• Ondanks de hoopvolle boodschap van Prévot ziet de situatie er slecht uit. Politiek journalist Ivan De Vadder vraagt zich af of er zelfs nog iets uit de gesprekken zal komen. Hij denkt dat de onderhandelende partijen duidelijk aan De Wever zullen laten weten of het voor hen nog zin heeft. “En zoals ik het kan inschatten, is de kans groter dat het nee is dan ja”, zegt hij in De Ochtend op Radio 1.