De stad Kherson is de enige Oekraïense stad ten noorden en oosten van de Dnjepr die Rusland tot nu toe wist te veroveren. Maar het Oekraïense leger lijkt alles op alles te zetten om de stad snel te heroveren. Een heus tegenoffensief wordt op poten gezet om de stad te heroveren, en wie weet wel door te pakken en op te rukken richting de Krim.

Oekraïne heeft het momentum mee. Nadat Rusland met Severodonetsk de laatste stad van de oblast Loehansk kon veroveren, laste het een ‘operationele pauze’ in. Zo’n pauze is normaal in een langere oorlog, en dient om de bevoorrading op orde te stellen, gewonde soldaten te verzorgen en gesneuvelden te vervangen. Het gekke is wel dat Rusland die gewoon aankondigt, alsof het geen enkel gevolg zal hebben.

Maar die gevolgen zijn er wel degelijk. Zo is de Russische opmars de laatste dagen beperkt gebleven, en werd ook het artillerievuur op Oekraïense steden en posities drastisch verminderd. En met de pauze, die dient om nadien extra hard te kunnen toeslaan, lijkt Rusland in eigen voet te gaan schieten.

Depots en HQ’s

In dezelfde periode kon Oekraïne namelijk heel wat nieuw, westers oorlogstuig in ontvangst nemen, onder meer de Amerikaanse HIMARS-raketsystemen, die Russische tanks en commandoposten aan gort schieten. Daarnaast bouwde het land een waar leger op vlakbij Kherson. Die stad is van cruciaal belang voor Rusland, aangezien ze de brug is naar de overkant van de Dnjepr. Ook is de stad door zijn ligging aan de monding van de rivier van cruciaal strategisch belang. Daarnaast kan Kherson van pas komen als Rusland nieuwe aanvallen lanceert, en bijvoorbeeld de havenstad Odessa wil innemen.

De afgelopen weken zette Oekraïne de zware HIMARS-systemen al regelmatig in rond Kherson, waarbij menig Russisch wapendepot de lucht in vloog. Ook verschillende commandoposten, op zo’n 70 kilometer van het front worden bestookt. Deze commandoposten worden gebruikt om legertroepen ter grootte van brigades (zo’n 2000 tot 8000 soldaten) of divisies (12.000 tot 24.000 soldaten) aan te sturen, en zijn dus van groter belang dan de HQ’s dichter bij het front, die gebruikt worden om kleinere eenheden te coördineren.

Maar ook de bombardementen op munitievoorraden en brandstoftanks zijn een voorbode voor een nakend tegenoffensief. Rusland verliest steeds meer artilleriemunitie, die dicht bij het front stond opgeslagen, en verplaatst de rest steeds verder weg van de Oekraïners. “De Russen moeten nu alle goederen 100 kilometer vervoeren in plaats van 30 kilometer. Als je dezelfde hoeveelheid trucks inzet, betekent dit dat je maar een derde van de munitie kan aanvoeren dan voordien”, zegt Mike Martin, militair expert en War Studies Visiting Fellow aan King’s College Londen, op Twitter.

Zo lijkt logistiek ook in dit conflict een belangrijk aspect te worden, in combinatie met bijvoorbeeld infrastructuur. Want de HIMARS-aanvallen waren niet enkel gericht op munitiedepots en commandoposten, maar evengoed op bruggen. Meer specifiek: de bruggen over de Dnjepr, achter Kherson en dus in de rug van het Russische front. Er zijn in het gebied maar twee bruggen, en beiden zijn nu zodanig beschadigd dat er met een tank of zware truck over rijden zelfmoord zou zijn. Rusland beseft dat het in de tang zit als beide bruggen het begeven, en besloot al een pontonbrug te proberen aanleggen, just in case.

Doorpakken en de Krim veroveren?

In een ideaal scenario voor Oekraïne kan het Kherson zonder al te veel bloedvergieten veroveren. In dit scenario is de vernieling van alle bruggen over de Dnjepr, waardoor de Russen in de stad omsingeld worden en geen kant meer op kunnen, cruciaal. En als Kherson terug in Oekraïense handen valt, ligt de weg open om verder op te rukken.

Het binnenland van het door Rusland veroverde gebied is namelijk amper verdedigd, en Rusland heeft een logistiek mirakel nodig om langs de hele contactlijn voldoende soldaten weg te plukken om het Oekraïense tegenoffensief te kunnen stoppen. Als het scenario zich zo ontwikkelt, zijn er twee opties: de Russen langs het front in de rug aanvallen en proberen legergroepen in de tang te nemen, of naar het zuiden oprukken, naar de Krim.

De herovering van de Krim zou een serieuze domper op de Russische feestvreugde zijn, en het zal dan ook alles op alles zetten om het te behouden. In de praktijk betekent dit heel wat manschappen richting het schiereiland sturen, waardoor alweer de rest van het front verzwakt wordt. En dan kan het hele Russische offensief, waaraan zo’n 85 procent van alle Russische soldaten deelnemen, als een kaartenhuisje in elkaar zakken. Of het zover komt, daarvoor zullen de komende dagen cruciaal worden.