De Oekraïense veiligheidsdienst heeft twee Russische ‘bot farms’ in de stad Lviv opgerold. ‘Bots’ zijn geautomatiseerde software programma’s die zich voordoen als normale gebruikers op sociale media. Cyberspecialisten van de geheime dienst ontdekten dat de opgezette netwerken misinformatie verspreidden met als doel paniek zaaien in de Oekraïense samenleving. Zo zouden de bots valse informatie over bommeldingen publiceren. Door de opgelopen spanningen met Rusland is de ontdekking extra gevoelig.
De geheime dienst in Oekraïne (SSU) heeft in samenwerking met de nationale politie in totaal 18.000 nepprofielen ontmanteld op twee verschillende ‘bot farms’ in Lviv. De netwerken bevonden zich in twee appartementen die volgestopt waren met speciale apparatuur. Volgens voorlopige informatie werden de bots aangestuurd door Russische actoren. Het netwerk was vooral actief op sociale netwerken, om daar paniek te zaaien in de vorm van misinformatie.
Provocerende informatie
Een bot farm bestaat uit een netwerk van verschillende unieke social media-accounts. Zo’n netwerk van accounts bestaat echter alleen uit fictieve gebruikers, 18.000 in het geval van de stad Lviv. De bots worden gebruikt voor politieke manipulatie, ze posten provocerende informatie en zaaien verdeeldheid om legitieme gebruikers op te hitsen. Daarnaast kunnen de nepaccounts kunstmatig het enthousiasme van het publiek omtrent een bepaald thema fabriceren.
Elk nepaccount ziet er daarom uit als een echt persoon, compleet met profielfoto en persoonlijke informatie. De vriendenlijst is gevuld met andere bots. Om aansluiting bij een grote groep personen te vinden, sluiten bots zich aan bij specifieke Facebook-groepen. Binnen deze groepen wordt er vervolgens polariserende- en misinformatie verspreid. Met name bericht over Trump, Biden en de coronacrisis zijn veelgebruikte onderwerpen.
Ook de Amerikaanse presidentsverkiezingen zouden mogelijk beïnvloed kunnen worden door Russische bots. Het land maakt zich klaar om tegen mogelijke inmengingen of misinformatie op te treden.
230.000 mensen zonder stroom
Verschillende landen langs de grens met Rusland, en met name Oekraïne, hebben al langer te maken met cybercriminaliteit vanuit Rusland. Zo wordt Rusland ervan verdacht verschillende Oekraïense overheidswebsites te hebben gehackt, net als het stroomnet in 2015. Toen zaten 230.000 mensen zonder elektriciteit. Het Kremlin blijft zijn onschuld echter verdedigen.
De sluiting van de bot farms komt op een interessant moment. De spanningen tussen Rusland en Oekraïne lopen al weken hoog op, nu Russische troepen, wapens en voorraden zich verzamelen langs de grens tussen de twee landen.
(ns)