De strijd tegen Rusland is ook deels een strijd tegen de eigen burgers, want verschillende Oekraïners zijn geneigd mee te werken met de agressor. Zo ook medewerkers van de procureur-generaal en de SBU, de Oekraïense geheime dienst. Door de massale collaboratie op hun departement zag de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zich genoodzaakt de verantwoordelijken te ontslaan.

Zondagavond liepen berichten binnen dat Zelensky procureur-generaal Irina Venediktova en SBU-chef Ivan Bakanov op straat zette. The Kyiv Independent schreef dat het duo eerder al ter discussie stond: Venediktova zou niet capabel geweest zijn om zwaardere rechtszaken echt goed te voeren en haar kabinet zou verschillende corruptieonderzoeken uitvoeren tegen president Zelensky en diens nauwe politieke vrienden.

Hoogverraad en collaboratie

Ook het ontslag van Bakanov, een jeugdvriend van de president, was niet geheel onverwacht. Al weken voordien gonsden geruchten dat de SBU-topman de invasie van Oekraïne niet goed had aangepakt, wat resulteerde in het verlies van mensenlevens. Dat staat ook te lezen in Zelensky’s decreet van zondagavond, weet het Disciplinair Statuut van het Oekraïense leger, de dienst die het leger controleert.

Een uur na de ontslagen lichtte Zelensky zelf toe via een video: “Tot op de dag van vandaag werden al 651 strafrechtelijke onderzoeken geopend naar hoogverraad en collaboratie van medewerkers van het Parket-Generaal, gerechtelijke onderzoeksdiensten en andere ordediensten. Specifiek 60 leden van het Parket en de SBU bevinden zich in bezet gebied, waar ze tegen ons werken.”

Onvermijdbaar

Zelensky verduidelijkte wel meteen dat Venediktova en Bakanov zelf niet verdacht worden van verraad, maar dat hun ontslag onvermijdbaar was: “Zo’n massa aan misdrijven tegen de nationale veiligheid van onze staat en de innige banden tussen medewerkers van de Oekraïense geheime dienst en de Russische, doen ernstige vragen rijzen over de deskundigheid van de verantwoordelijken.”

Aan het ontslag van Bakanov hangt echter toch een reukje. Zo raakte bekend dat een dag voordien Oleg Kulinich, voormalig hoofd van de SBU in het bezette Krim-schiereiland en persoonlijk aangesteld door Bakanov, gearresteerd was. Hij werd op heterdaad betrapt toen hij geheime info probeerde door te spelen aan Russische agenten van de FSB, de geheime dienst. Victor Kovalenko, een voormalig journalist en oorlogsveteraan die de beelden van de arrestatie op Twitter deelde, licht toe: “Een van de redenen voor de arrestatie van Kulinich is dat, voor de Russische invasie, alle mijnen aan de contactlijn tussen Oekraïne en de Krim werden weggehaald. Hierdoor konden de indringers snel oprukken in het zuiden van het land.”

(fjc)