L’histoire se répète, alles komt terug. En dus ook de MR, met kopman Georges-Louis Bouchez, die openlijk hun Vlaamse ‘zusterpartij’ Open Vld in de rug schieten. De komende dagen lanceert Bouchez immers een grote kiescampagne, ook in Vlaanderen, met zelfs een publiciteitsstunt in Antwerpen. Bouchez wil zo de N-VA van antwoord dienen, die met lijsten in Wallonië komt. Maar zo wrijft de Franstalige liberaal er wel nog eens in “dat er wél een echte liberale partij is, die de rug recht”, een pijnlijke desavouering voor premier Alexander De Croo en zijn Open Vld. Die krijgen een nieuwe klap: in recente peilingen zakt de partij in de provincie Antwerpen, de grootste kieskring, onder de kiesdrempel met 4,8 procent. En ook in Limburg blijft niet veel over, met 7,2 procent. Op die manier blijft er maar een handjevol zetels over, voorzitter Tom Ongena (Open Vld) raakt dan zelfs niet meer verkozen. Opvallend is dat in de peiling Vlaams Belang en N-VA samen aan een meerderheid komen, in zetels, voor het Vlaams Parlement.

Met bijdragen van Corneel Vanfleteren en Baptiste Lambert.

In het nieuws: Een dreun in de peilingen voor Open Vld én een campagne van Bouchez in hun nek.

De details: Bij de MR maakt men een heel cynische maar niet onjuiste redenering: hoe meer de huidige Vlaamse partijen in Vivaldi straks verliezen, inclusief zusterpartij Open Vld, hoe meer kans dat de verguisde partij van Bouchez straks toch weer incontournable is, om federaal een meerderheid te halen.

• Een erg interessante peiling van Gazet van Antwerpen en het Belang van Limburg van iVox, met een foutenmarge van 3 procent, levert een beeld op voor Vlaanderen, maar ook fijnmazige uitslagen voor twee provincies: Antwerpen en Limburg, waar ook elk 1.000 mensen gepeild werden, waardoor er toch een staat op de resultaten te maken valt.
• De trend die in andere peilingen ook te zien is, wordt bevestigd: zowel Vlaams Belang als PVDA zitten fel in de lift, met Vooruit als enige van de centrumpartijen die ook nog kan winnen. De uitslagen in de provincies kunnen bovendien toelaten toch iets zinnigs over de zetelverdeling te zeggen.
• Vlaams Belang staat daarop op grote winst:
  • Voor de peiling van heel Vlaanderen halen ze 27,5 procent voor het Vlaams Parlement, voor de Kamer halen ze een iets minder resultaat, met 26,5 procent.
  • In Limburg, waar ze traditioneel toch iets minder scoren, zitten ze ook op 26,2 procent voor het Vlaams Parlement, een heel stevige sprong. Zo worden ze veruit de grootste in die provincie, met zekere zetelwinst.
  • Maar vooral in Antwerpen zijn de resultaten zeer opvallend: daar klimt de Vlaamse lijst die voorzitter Tom Van Grieken (Vlaams Belang) zelf trekt, en Filip Dewinter (Vlaams Belang) duwt, naar 30,1 procent. Voor de Kamer in Antwerpen is dat minder, met 27,2 procent
  • Voorzitter Van Grieken duikt bovendien op als derde populairste op de vraag “wie wil je als volgende premier”, met 9,7 procent.
• Meteen hebben N-VA en Vlaams Belang zo een meerderheid in zetels voor het Vlaams Parlement, volgens de peilingen. Want N-VA verliest wel, maar blijft zonder meer de tweede grote partij in het Vlaamse landschap.
  • Voor de Vlaamse score zit N-VA op 22 procent voor de Kamer, en op 21,3 procent voor het Vlaams Parlement. Die scores zijn een stuk onder de 25 procent van 2019. 
  • Meer fijnmazig is er voor Antwerpen een score van 26,8 procent voor de Kamer, wat aangeeft dat voorzitter Bart De Wever (N-VA) in een nek-aan-nek race ligt met het Vlaams Belang in zijn kieskring over de grootste zijn. Voor het Vlaams Parlement doet Jan Jambon (N-VA) het in Antwerpen minder, met maar 23,8 procent.
  • In de fijnmazigere poll in Limburg houdt de partij wel stand: daar is het verlies beperkt tot 0,7 procent voor de Vlaamse verkiezingen, met een lijst die Zuhal Demir (N-VA) gaat trekken komen ze op 21,3 procent. 
  • De Wever kan zich bovendien optrekken aan de vraag “wie je als premier wil”: met 18,2 procent is dat veruit de hoogste score.
• Dat maakt dat N-VA en Vlaams Belang in percentage geen meerderheid hebben voor het Vlaams Parlement, met 48,8 procent in totaal. Maar in de grote kieskring Antwerpen halen ze dat ruim wel, en in zetels in totaal dus zeker. 
• Zeker omdat Open Vld ondertussen compleet instuikt op provinciaal niveau. Dat heeft grote gevolgen voor de zetelverdeling, als ze effectief onder de kiesdrempel zouden duiken: de grootste partijen profiteren daar dan van.
  • Voor het Vlaamse niveau halen de Vlaamse liberalen nog 8,8 procent voor de Kamer en 8,7 voor het Vlaams Parlement. Daar kunnen ze bij Open Vld nog mee leven, zo is binnenskamers te horen.
  • Maar voor Antwerpen wordt het dramatisch: daar zakt de partij helemaal door het ijs, met nog 5,3 procent voor de Kamer, en dus één zetel, en zelfs 4,8 procent voor het Vlaams Parlement. Daarmee is lijsttrekker en voorzitter Tom Ongena (Open Vld) zijn zetel kwijt.
  • En in Limburg is het niet veel beter: de partij zakt er weg tot 7,2 procent, een verlies van 4,7 procent. Dat is ook niet zo ver meer van de de facto kiesdrempel, die in Limburg ruim boven de 5 procent ligt.
  • Een ‘De Croo’-effect is er dus niet, al staat de premier in de peiling over het premierschap wel op twee, met 17,5 procent. 
• Langs links is het opvallend dat Vooruit nog op winst staat, maar het zijn niet de scores van andere peilingen (waarmee we eigenlijk niet mogen vergelijken), die er ooit op te tekenen vielen onder Conner Rousseau (Vooruit).
  • Voor heel Vlaanderen haalt Vooruit 14,3 procent voor de Kamer en 13,2 procent voor het Vlaams Parlement. 
  • In Antwerpen ligt dat lager: maar 11,9 procent voor de Kamer en maar 12,1 voor het Vlaams Parlement, toch significante winst, wat zeker in zetels straks in Antwerpen nieuwe gezichten oplevert. 
  • In Limburg is die er nauwelijks, met 14,4 procent is dat 0,9 procent erbij ten opzichte van verkiezingen.
  • Opvallend is dat in de peiling Frank Vandenbroucke (Vooruit) met 5,5 procent toch wel wat sympathie heeft als potentiële premier, en ook Rousseau in de peiling nog altijd 5,3 procent haalt.
• Extreemlinks van PVDA maakt overal sprongen, en staat op duidelijke winst.
  • Voor Vlaanderen zitten ze voor de Kamer op 8,7 procent, en voor het Vlaams Parlement op 8,5 procent. 
  • In Antwerpen, waar Jos D’Haese (PVDA) de lijst trekt, ligt de score op zelfs 10,5 procent, voor de Kamer haalt Peter Mertens (PVDA) minder met 9,4 procent.
  • In Limburg wel een vooruitgang: met 8,7 procent halen ze deze keer dan wel zetels. 
• Groen zit in de lappenmand, en bloedt richting de andere linkse partijen.
  • Voor Vlaanderen zit er voor de Kamer een score in van 7,1 procent, voor de Vlaamse verkiezingen 6,9 procent. Daarmee zijn ze twee keer de kleinste partij.
  • In Antwerpen is dat ietsje hoger, traditioneel scoren ze daar beter: 8,4 procent voor de Kamer en 7,5 procent voor het Vlaams Parlement.
  • In Limburg halen ze met 5,3 procent geen zetels meer.
• Bij cd&v jubelde de partij met pancartes op social media over ‘winst’ ten opzichte van andere peilingen, wat geen enkele waarde heeft. De christendemocraten verliezen opnieuw veld, in vergelijking met 2019.
  • Voor heel Vlaanderen zitten ze op 11,5 procent voor de Kamer, en 12,9 procent voor het Vlaams Parlement, wat opvallend hoger ligt. 
  • In Antwerpen zijn die scores veel lager, wat ook wel in lijn ligt met de historiek van de partij: 9,5 procent voor de Kamer, wat mee in het pak van de kleintjes is, en 9,7 procent voor het Vlaams Parlement. 
  • In Limburg verliest de partij ook 3 procent, maar stonden ze altijd hoger: daar houden ze 16,2 procent. 

De essentie: Het centrum bloedt leeg, zeker bij Open Vld. 

• Bij Open Vld maakt men intern een donkere analyse. Zeker voor de Kamerfractie van de Vlaamse liberalen straks na de verkiezingen. Die telt nu nog 12 leden. “Als je het zo bekijkt, halen we geen zetels in Antwerpen, geen in Limburg, en met de totaal onbekende Irina De Knop (Open Vld) in Vlaams-Brabant zal het niet veel beter zijn. Dan rest er echt wel niet veel meer hoor.”
• Het valt op dat men bij Open Vld vooral de lezing heeft “dat het misschien nog wel erger had gekund”. Zelfs voorzitter Ongena, die zijn zetel dreigt te verliezen, en minister Paul Van Tigchelt zijn er eerder gelaten in.
• Maar in de huidige provinciale peilingen zitten donkere voorspellingen voor de Vlaamse liberalen. Voor het Vlaams Parlement houdt men dan een fractie over, maar voor de Kamer dreigt echt een handjevol overblijvers. 
• Tegelijk is er de vaststelling dat N-VA en Vlaams Belang niet meer als communicerende vaten mogen gezien worden: zij eten samen ook het centrum leeg. In de provincie Antwerpen scoren ze samen 54 procent voor de Kamer, en 53,9 procent voor het Vlaams Parlement. Dat zijn scores die nog nooit werden opgetekend voor die provincie.
• In de provincie Antwerpen zit behalve Vooruit geen enkele andere partij nog in de dubbele cijfers: een voorbode van een kiescampagne die gedomineerd wordt door onvrede en ‘harde’ thema’s als migratie? 
• Uit de thema’s die respondenten naar voor schuiven als de belangrijkste blijkt dat alvast: 12,7 procent zet ‘minder migratie’ op nummer één, veruit het meest dominant. 10,5 procent kiest ‘werken belonen’, en 6,8 procent wil ‘goede gezondheidszorgen voor iedereen’.
• Tegelijkertijd blijkt vooral veel onmacht en boosheid uit de peiling.
  • Op “eigenlijk maakt het niet uit op wie ik stem, achter de schermen regelen politici toch alles zelf” zegt liefst 66,4 procent ‘ja’, en amper 25,3 procent ‘neen’.
  • Op “ik vertrouw geen enkel politicus” zegt 51,2 procent ‘ja’ en 41,9 procent ‘neen’.
  • Op simpelweg “ik ben boos op de politiek” komt een ‘ja’ van 57,5 procent en 32 procent ‘neen’. 
  • En ook “ik heb vertrouwen in de politiek” zit er 66,8 procent die ‘neen’ zegt en slechts 28,2 procent ‘ja’.
  • Op “de politiek is er de afgelopen jaren op achteruit gegaan” zit zelfs 80 procent op ‘ja’ en 12,5 procent ‘neen’.
  • Ook de vraag “is het land goed bestuurd”, heeft een duidelijk antwoord: 68,6 procent zegt ‘neen’ en amper 23,1 procent zegt ‘ja’.
  • Op “er zou een verbod moeten komen op lobbyen van drukkingsgroepen zoals VOKA, ACOD, Boerenbond, … bij kabinetten en ministers”, zegt 51,6 procent ‘ja’ en 22,2 procent ‘neen’.

Opvallend, net nu: Georges-Louis Bouchez lanceert een campagne in Vlaanderen. En maakt een cynische redenering achter de schermen. 

• Dat de MR-voorzitter al langer speelde met het idee om in Vlaanderen ‘iets’ te doen is een publiek geheim: Bouchez heeft het gevoel dat hij razend populair is in Vlaanderen, en dat zijn donkerblauwe verhaal er geweldig goed aanslaat. In peilingen blijkt dat niet meteen: op de premier-vraag zit Bouchez in de peiling op 1 procent, nog minder dan Paul Magnette (PS) die voor 1,6 procent van de Vlamingen wel premier mag worden.
• Het afgelopen jaar speelde hij daarbij zelfs openlijk met het idee om eigen lijsten van de MR te lanceren in Vlaanderen, om zo het ‘pure liberalisme’ aan te bieden. Daarover had hij ook gesprekken met Open Vld, die hem niet bepaald graag zouden zien komen. Bouchez zag het als “de ultieme redding voor Open Vld”, als die partij zou dreigen te kapseizen. 
• Maar het idee naar een terugkeer van een soort unitaire, liberale partij, de ultieme droom van een nog steeds eentalig Franstalige Bouchez, maakte niet bepaald veel Open Vld’ers aan de top warm. Toch niet onder diens leiding. En zeker niet omdat men in de Zestien de afgelopen twee jaar bij momenten het gedrag van Bouchez als simpelweg “deloyaal” kwalificeerde, en waarbij de relaties tussen Franstalige voorzitter en premier compleet verzuurden. 
• Absoluut dieptepunt daarbij was de overstap van Alexia Bertrand, kopstuk van de MR in Brussel, naar Open Vld: De Croo zag dat als de ultieme zet richting Bouchez, en het realiseren van een toptransfer.
• Tegelijkertijd is de relatie wel wat hersteld: Bouchez loopt tegenwoordig weer langs op de Zestien op regelmatige basis. Beide liberale partijen moeten immers nog overeenkomen om één Brusselse lijst voor de Kamer te maken, anders kan dat de MR misschien net die paar procenten kosten, met Bertrand dan op een eigen Open Vld-lijst, die een vierde zetel kan kosten. 
• De zet van De Wever en zijn N-VA om met eigen lijsten in Wallonië te komen, dreigt de MR nu wel zuur op te breken: ook daar kan één procent kiezers of zelfs nog minder voor De Wever en co, kiezers die logischerwijze van rechts komen, Bouchez echt wel zetels kosten. 
• Het oude plan van Bouchez, om op z’n minst campagne te komen voeren in Vlaanderen bij de verkiezingen, wordt zo in ijltempo geactiveerd. Vanmorgen op Bel RTL kondigde hij “een grote advertentiecampagne” aan, de visuals zijn al klaar. 
• Op grote affiches in Vlaanderen komt dus zo een MR-campagne, met zelfs een publicitaire fiets op de Grote Markt in Antwerpen, recht voor De Wever zijn deur, aan het stadhuis, zo fluistert men bij bronnen dicht bij de MR-voorzitter. 
• Vraag is of die campagne niet andermaal geldt als een schot in de rug van de premier en zijn zusterpartij van Open Vld: de ‘echte’ donkerblauwen die dan in Antwerpen stemmen komen ronselen. “Want lijsten heeft hij niet hier hé, zo ver durft hij dan toch niet te gaan. Dus wat is dan het nut?”, zo vraagt een topper bij Open Vld zich af. 
• Bij de MR gaf Bouchez daarop al eerder een cynisch antwoord. Want over de taalgrens gaat zowat iedereen ervan uit dat Vivaldi in een soortgelijke vorm verder doet: de as van PS en Ecolo ligt daarbij vast, mogelijks aangevuld met Les Engagés. Die laatsten maakten niet toevallig net nu een samen-uit-samen-thuis-akkoord: cd&v is zo ook aan boord. 
• De vraag is dus vooral of de MR er dan niet uit dreigt te vallen, zowel Waals als federaal. En daarbij spelen de Vlaamse partijen een rol in het geheel van de mathematica: hoe kleiner het Vlaamse deeltje van Vivaldi wordt, hoe meer het soortelijk gewicht van de MR nodig zal zijn. “Als ze allemaal zo verder krimpen aan Vlaamse kant, komen ze toch weer bij mij uit”, redeneert Bouchez daar ijskoud over. 
• Het scenario valt niet uit te sluiten: vandaag heeft Vivaldi al geen meerderheid in Vlaamse zetels, met 42 zetels op 88. Dat dreigt nog een pak minder te worden na de verkiezingen, een extrapolatie van de laatste peiling van ULB-professor Pascal Delwit, die eerder een overschatting lijkt, zet de Vlaamse Vivaldi-partijen Open Vld, cd&v, Vooruit en Groen samen op nog 32 zetels. Vraag is wie er dan Franstalig allemaal nodig is, om aan een meerderheid te raken. 

Op de agenda: Morgen praat de kern opnieuw over het krantencontract.

• Op nauwelijks 4 weken van 2024 moet de regering nog steeds beslissen over het nieuwe krantencontract, dat vanaf 1 januari zou moeten gelden, om papieren kranten en magazines te bussen. 
• De toestand is gekend: nadat de twee vorige gunningen van de concessie zonder concurrentie gebeurde (eerst omdat Bpost in 2014 de concurrentie gewoon opkocht, nadien omdat ze via collusie het kleinere PPP onder tafel hadden afgekocht), wonnen dit jaar PPP en Proximy respectievelijk het kranten- en magazinedeel van het contract.
• Beiden deden dat op overtuigende basis: de prijs van PPP was spectaculair lager per krant, de FOD Economie was daarover zeer duidelijk. Pijnlijk was vooral ook dat Bpost, dat het altijd tegen meer dan 60 cent per krant had gedaan, plots in staat leek om het voor iets meer dan 30 cent te doen. Alleen, bleek PPP nog eens de helft goedkoper.
• Initieel schreeuwden de Franstalige uitgevers moord en brand: ze prezen Bpost de hemel in en verguisden PPP. Maar het effect, dat de regering dan niet langer het contract zou gunnen en het dus in haar geheel te schrappen, hadden ze niet verwacht. Ondertussen lijken ze hun kar gekeerd te hebben, net als Mediahuis en DPG Media, de grote Vlaamse uitgevers: de lagere prijzen van PPP én de vetpotten van de overheid via hun subsidie, blijken toch te mooi om te laten liggen.
• De vraag is of dat politiek überhaupt mogelijk is. Bij de liberalen is er immers een groot ideologisch bezwaar: Open Vld vindt dat de concessie in haar geheel geschrapt moet worden. Maar ook technisch staat er een huizenhoog bezwaar in de weg van een gunning: er is nooit voorzien dat PPP en Proximy ook effectief zouden winnen, door minister van Economie Pierre-Yves Dermagne (PS). 
• Doordat zij gewonnen hebben, kunnen ze nog een overgang vragen van 6 maanden, waarin Bpost alsnog de bedeling zou doen, in afwachting van hun ‘opstart’. Maar die overgangsperiode zou dan 88 miljoen euro kosten, “een post die niet begroot is”, zo is te horen binnen het kernkabinet. “En Alexia Bertrand (Open Vld), de staatssecretaris van Begroting, gaat echt niet naar de Kamer, om nog eens 88 miljoen extra voor dat contract bijeen te bedelen”, zo is ferm bij de liberalen te horen.
• Politiek heeft de PS ondertussen evengoed een lijn getrokken: “We schrappen dat contract niet, zolang er geen duidelijkheid is over alternatieve steunmaatregelen voor de pers”, zo klinkt het ferm daar. Daarbij is het maar zeer de vraag of een alternatieve regeling, met plots specifieke steun voor regionale gebieden, juridisch-technisch stand kan houden. 
• Want zo’n bediening van die “zones blanches” ligt vooral in Franstalig België gevoelig, maar de communautaire balans wordt dan wel moeilijk: dan gaat het vooral om financiële steun, opnieuw, voor Wallonië. 
• En minstens even lastig: de Europese Commissie gaat hier wel nauwgezet op toezien. Een Europese concessie die gewonnen is door privé-bedrijven plots schrappen, om dan later toch meer specifieke delen van die concessie toch te gunnen, aan een staatsbedrijf? Dat zal moeilijk passeren voor de Commissie.
• Dan maken andere ‘oplossingen’ zoals een krantencheque of een fiscale korting op alle abonnementen, papier en digitaal, dan toch nog meer kans. Maar is daar een politieke wil om dat te gaan doen, binnen de kern? Bij de vorige behandeling van het dossier, vorige week, bleek al van niet. De groenen en de PS houden het als alternatief achter de hand, en dreigen anders toch de concessie te laten doorgaan.
• Dat staat ondertussen wel haaks op Vooruit, waar voorzitter Melissa Depraetere (Vooruit) al aangaf dat het krantencontract “hoe dan ook niet meer doorgaat”, en er eerder steunmaatregelen voor Bpost en de postbodes moet komen. Een gordiaanse knoop dus, over honderden miljoenen overheidsgeld. 

Genoteerd: Het ‘Belgische’ VBO legt een splitsing van de werkloosheidsregels op tafel. Met lekkers voor de deelstaten, vooral Wallonië en Brussel dan wel.

• De werkgeversfederatie VBO staat altijd politiek gezien een beetje als tegenhanger van VOKA: die eerste is ‘Belgisch’ en dus vasthoudend aan het federale, die tweede is vaak fel-Vlaams en denkt eerder confederaal. Tekenend daarbij: op hun verkiezingsdebat van VOKA waren ze wél, maar bij het VBO waren zowel PVDA als Vlaams Belang gisteren niet welkom, wegens “we gaan toch niet mensen uitnodigen die ons willen afschaffen”. 
• Het VBO en VOKA zijn het tegelijk wel over een pak zaken eens, dat blijkt ook uit het verkiezingsmemorandum dat het VBO gisteren op tafel legde. Een klassieker daarbij: de automatische indexering van de lonen in België afschaffen. Naast Luxemburg en Malta is België het enige land in Europa dat zo’n systeem heeft. 
• “We moeten overstappen naar wat alle andere Europese landen doen: na onderhandelingen de lonen aanpassen. Daarbij moet meer rekening gehouden worden met de economische draagkracht van iedere sector”, zo zegt CEO Pieter Timmermans aan De Standaard. 
• Dat idee lijkt doodgeboren: binnen Vivaldi gingen de socialisten er heel hard over op de rem gaan staan. Gisteren herhaalde Vooruit dat veto nog eens: “Daar zijn ze weer. De index is de beste bescherming van de koopkracht van de mensen. Wij, socialisten, hebben die ingevoerd en wij, socialisten, zullen die als enigen ook altijd blijven verdedigen”, zo stelde Melissa Depraetere (Vooruit).
• Meest opvallend is wel dat het VBO de regionalisering van de langdurig werklozen op tafel legt. Daarbij stellen ze voor om die uitbetalingen van die werkloosheidsuitkering de eerste twee jaar nog bij het federale niveau te laten, en dus gelijk voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Maar vanaf het derde jaar zou die bevoegdheid naar de regio’s gaan, waarbij ook het budget wordt overgeheveld. 
• Dat zou dan als stevige wortel kunnen gelden voor de deelstaten: als Wallonië en Brussel dan hun langdurig werklozen meer aan de slag krijgen (wat vandaag een stevig probleem is), dan krijgen ze daar ook de financiële voordelen van. In Vlaanderen zou de “winst” veel minder zijn, daar is een veel kleiner aantal langdurig werklozen, de budgettaire kost is dus ook veel langer. 
• De keerzijde van de medaille lijkt dan wel dat Vlaanderen ook zou kunnen beslissen om gewoon de werkloosheid na die twee jaar af te schaffen: dat is al langer een politieke eis op rechts in Vlaanderen, die werkloosheidsvergoedingen in de tijd gaan beperken. Ook daar is België één van de weinige landen in de wereld waar dat niet geldt.

Een heel klein beetje oorlog: De hoofddoek is inzet van een heftige strijd tussen de liberalen van MR en DéFI aan de ene kant en Ecolo aan de andere kant.

• “Vandaag de dag is Ecolo, om electorale redenen, een agent geworden van het radicale islamisme, het politieke islamisme.” Met die keiharde aanval op zijn groene coalitiepartners in de Waalse en federale regering, zet Bouchez een ongenadige strijd verder in Franstalig België. 
• Daarbij is religie of het Midden-Oosten telkens de inzet, en is Zakia Khattabi (Ecolo), de minister van Klimaat, telkens de antagonist. Khattabi, die eerder moeite had om Hamas te kwalificeren als terroristen, had het nu over het dragen van een sluier voor de ordediensten, zoals de politie. “Ik zie daar geen probleem in”, zo stelde ze maandag in een radio-interview. 
• Het was aanleiding voor Bouchez om vanmorgen nog eens zwaar door te gaan. “Islamisme betekent de islam gebruiken als een politieke ideologie om de keuzes van de samenleving te beïnvloeden. De islam moet worden gerespecteerd, maar wanneer een religie wordt gebruikt voor politieke doeleinden, is dat een ramp, zoals onze geschiedenis bewijst. En Ecolo, om een bepaald electoraat aan te trekken, manipuleert dat electoraat voor partijdige doeleinden, en dat is een groot gevaar.”
• Heel de zaak is daarbij vorige week ontploft over de Brusselse gemeente Anderlecht. Daar kreeg een motie van Ecolo over het dragen van religieuze tekens zoals hoofddoeken, binnen de administratie, inclusief aan het loket, een meerderheid. Dat gebeurde nadat verschillende raadsleden bedreigingen hadden gekregen, én Ecolo een wisselmeerderheid met de PVDA-PTB maakte. Eerder was er al een soortgelijk dossier bij de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB, in 2021.
• De links-liberale Francophone stadspartij DéFI van François De Smet, die nochtans met Ecolo in de meerderheid zit in Anderlecht, reageerde heel hard: “Dit is een rampzalig signaal. (…) Een machtsgreep van Ecolo over een onderwerp dat de gemoederen verhit. Dit onthult een communautaristisch project. Ecolo is het doorgeefluik van de politieke islam geworden“.
• Zo wordt het onderwerp van de hoofddoek in Brussel alweer de inzet van verkiezingen daar. En fundamenteel zal dit onderwerp zeker een inzet worden bij toekomstige regeringsakkoorden. “DéFI zal geen deel uitmaken van een gemeentelijke of regionale meerderheid die de neutraliteit van de staat uitdaagt”, zo verklaarde De Smet al, die zo ook Bouchez opjutte. 
• Overigens bevestigde Dyab Abou Jahjah gisterenavond ook aan de VRT dat hij effectief met een ‘Gaza-lijst’ in Brussel naar de kiezer wil stappen, een Vlaamse lijst nog wel, in de hoofdstad. Gezien het overdonderde electorale succes dat de man in het verleden al boekte, lijkt dat geen ernstig politiek project.

Pijnlijk: De twee petjes van sultan Al Jaber, de voorzitter van de klimaatconferentie COP28, maar ook CEO van een gigantisch oliebedrijf, botsen onvermijdelijk.

• Ontreddering op de COP28, de grote klimaattop in de woestijn in Dubai, waar maar liefst 80.000 mensen naar toe vlogen om het over de klimaatopwarming te hebben. Daar vindt voorzitter Al Jaber dat de noodzaak om fossiele brandstoffen uit te doven om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius geen wetenschappelijke basis heeft.
• Op een online evenement op 21 november zei Al Jaber dat hij “op geen enkele manier akkoord gaat met een discussie die alarmistisch is. Er is geen wetenschap of geen scenario dat zegt dat het uitfaseren van fossiele brandstoffen zal zorgen voor 1,5 graad Celsius.” 
• Al Jaber ligt al een tijdje onder vuur. Als topman bij Adnoc, het staatsoliebedrijf van de Verenigde Arabische Emiraten, vinden velen dat hij niet de geschikte persoon is om een klimaatconferentie voor te zitten. Eerder bleek dat de VAE van plan waren om zakendeals over gas en olie te sluiten op de COP28.
• De sultan beet van zich af toen hij een vraag over zijn dubbele pet kreeg. “Je bent je eigen media aan het lezen, die zijn bevooroordeeld en fout. (…) Laat me de roadmap zien voor een uitfasering van fossiele brandstoffen die duurzame sociaaleconomische ontwikkeling mogelijk maakt, tenzij je de wereld terug naar grotten wil sturen.”
• De opmerkingen van Al Jaber staan recht tegenover wat António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, vrijdag zei op de COP28: “De wetenschap is duidelijk. De limiet van 1,5 graad Celsius is alleen haalbaar als we uiteindelijk stoppen met het verbranden van alle fossiele brandstoffen. Niet verminderen, niet matigen. Uitfaseren, met een duidelijk tijdsbestek.”
• Ook de meeste klimaatwetenschappers zijn het niet eens met de denkwijze van Al Jaber. The Guardian citeert er een aantal. Bill Hare, CEO bij Climate Analytics: “Dit is een buitengewoon, onthullend, zorgwekkend en strijdlustig gesprek. ‘Terug naar de grotten sturen’ is een van de oudste clichés van de fossiele-brandstofindustrie. Het neigt naar klimaatontkenning.”
• Woorden doen er uiteraard toe, zeker als er straks akkoorden moeten gesloten worden. In 2021 werd het klimaatakkoord van de COP26 op het laatste moment aangepast. Steenkool werd niet langer ‘uitgefaseerd’ (‘phased out’), maar ‘geleidelijk verminderd’ (‘phased down’).
• Al Jaber vindt wel dat “een geleidelijke vermindering en uitfasering van fossiele brandstoffen naar mijn mening onvermijdelijk is. Dat is essentieel. Maar we moeten hier echt serieus en pragmatisch over zijn.”
• In een adem meldt hij iets misleidend: “De wereld heeft energiebronnen nodig. De VAE zijn de enigen in de wereld vandaag die begonnen zijn met het koolstofarm maken van olie- en gasbronnen. We hebben de laagste koolstofintensiteit”. Dit refereert naar de uitstoot die veroorzaakt wordt door het boren naar energiebronnen, niet de grotere uitstoot bij het verbranden ervan.