Belangrijkste resultaten

• In Nederland gaat de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders aan de leiding in de peilingen, maar een regering vormen wordt moeilijk door de onwil van partijen om samen te werken.
• Nederland houdt op 29 oktober haar derde algemene verkiezingen in minder dan vijf jaar.
• De vorming van een stabiele coalitieregering zou wel eens moeilijk en langdurig kunnen zijn en maanden van onderhandelingen kunnen vergen.

Nederland maakt zich op voor de derde algemene verkiezingen in minder dan vijf jaar op 29 oktober. Aanleiding voor de verkiezingen was Geert Wilders, leider van de extreemrechtse Partij voor de Vrijheid (PVV), die onverwacht de rechtse coalitieregering die hij in juni leidde, ontbond. Wilders noemde een gebrek aan steun van zijn coalitiepartners voor zijn plan om alle migratie van asielzoekers te stoppen als reden voor de val.

De stemming vindt plaats op woensdag 29 oktober, waarbij de meeste stembureaus om 7.30 uur opengaan en om 21 uur sluiten. Voorlopige resultaten worden ’s nachts verwacht, en een eerste exitpoll zal kort na het sluiten van de stembussen gepubliceerd worden. Partijen hebben ongeveer 70.000 stemmen nodig om een zetel in het 150 leden tellende lagerhuis van het parlement te winnen.

PVV behoudt koppositie in de peilingen

Volgens de huidige peilingen in Nederland behoudt de PVV van Wilders haar leidende positie, al zal het aantal zetels vermoedelijk dalen ten opzichte van 2023. Andere belangrijke spelers zijn GroenLinks/PvdA en het CDA, terwijl de VVD terrein verliest.

Met bijna de helft van de kiezers die een week voor de verkiezingen nog niet hebben beslist, blijft de uiteindelijke uitslag echter onzeker. Het vormen van een regering zal een ingewikkeld proces worden, omdat geen enkele partij naar verwachting een meerderheid zal behalen. Verschillende leidende partijen hebben al uitgesloten om met elkaar samen te werken, wat resulteert in een gefragmenteerd politiek landschap.

Politieke isolatie van Wilders houdt aan

Wilders’ kansen om premier te worden lijken klein door de weigering van het CDA, de VVD en GL/PvdA om met hem samen te werken. Zonder de steun van het CDA maakt Wilders geen kans om een meerderheidsregering te vormen. De partij die in de peilingen tweede wordt achter of voor de PVV zal waarschijnlijk de sleutel in handen hebben om een nieuwe coalitie te vormen.

Zelfs dan zou het vormen van een stabiele regering moeilijk kunnen zijn, aangezien de VVD ook heeft aangegeven niet in een coalitie met GL/PvdA te willen. Het formatieproces is niet beperkt in de tijd en de onderhandelingen kunnen lang duren, met partijen die onderweg van alliantie wisselen. De laatste drie regeringsformaties duurden elk meer dan zeven maanden, waarbij de vorige coalitie van Rutte een record van 299 dagen vestigde tussen de formatie in maart 2021 en januari 2022. (uv)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!