7 juli 2023 is de laatste dag van het kabinet-Rutte IV. De regering, onder leiding van minister-president Mark Rutte (VVD) slaagde er niet in een onderling akkoord te bereiken over nieuwe asielmaatregelen. Dat melden bronnen dicht bij het kabinet aan de Nederlandse publieke omroep NOS.

Waarover gaat het?

De vier regeringspartijen (VVD, D66, CDA en ChristenUnie) vergaderen al dagen over de asielcrisis. De VVD en het CDA willen nieuwe maatregelen om de asielgolf in te dijken, en kijken daarvoor naar de inperking van het nareizen van kinderen en andere familie van mensen met een tijdelijke verblijfsvergunning.

Onacceptabel volgens de ChristenUnie, dat de prioriteit legt bij maatregelen die al bestaan, maar nog moeten worden ingevoerd. Zo ligt de spreidingswet, waarbij migranten over het hele land moeten worden verdeeld, nog ter stemming in de beide kamers van het parlement. Ook D66 oordeelt dat de strenge nieuwe maatregelen, zoals de VVD ze voorstelt, niet nodig zijn.

Zij stelden, samen met het CDA, wel voor om een twee-statusstelsel in te voeren, dat ook België en Duitsland kennen. Daarbij kunnen migranten of een tijdelijke, of een permanente verblijfsvergunning krijgen. Maar dit voorstel gaat niet ver genoeg voor Rutte, die zelf dreigt de coalitie op te blazen als er geen akkoord komt. En dat moet snel gebeuren; na vandaag gaat de Nederlandse politiek in reces, de vraag is maar of dat met of zonder een regering gebeurt.

Rutte beloofde zijn achterban om forse nieuwe maatregelen vast te leggen, en voelt zich doorheen de crisis dan ook geruggesteund. Bij de VVD is te horen dat migratie voor hen een goed onderwerp is om het kabinet over te laten vallen. De VVD-kiezer kan dat begrijpen”, zo analyseerde NOS-verslaggever Xander van der Wulp de situatie donderdag.

In de zomer van 2021 kwam het binnen de Belgische federale regering ook tot een bijna-val van het kabinet De Croo, over het thema van migratie. Toen weigerde de rechtervleugel van Vivaldi de regularisatie van sans papiers goed te keuren, te midden van een hongerstaking. De PS en Ecolo gingen tot op de rand, maar uiteindelijk werd de crisis opgelost. Een herhaling van zo’n spanningen lijkt niet aan de orde in België: ondanks permanente spanning over het gebrek aan opvangplaatsen is het politiek gezien relatief rustig rond dat thema binnen de meerderheid.