Key takeaways
- De AIVD en MIVD hebben in 2024 meer geheime bevoegdheden aangevraagd vanwege toegenomen dreigingen.
- Het TIB ontving 4.445 verzoeken voor speciale bevoegdheden, een stijging van 30 procent ten opzichte van het voorgaande jaar.
- Inlichtingendiensten kregen toestemming voor deze buitengewone maatregelen, maar ongeveer 4 procent van de gevallen werd geweigerd.
De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD), beide Nederlandse inlichtingendiensten, hebben in 2024 meer vergunningen voor geheime informatievergaring aangevraagd dan in het jaar daarvoor, volgens het jaarverslag van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB). Deze toename komt overeen met de toegenomen internationale spanningen.
Telefoons aftappen en internetverkeer onderscheppen
De TIB ontving 4.445 verzoeken van de AIVD en MIVD voor deze speciale bevoegdheden in 2024, een stijging van 30 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit volgt op een stijging van bijna 17 procent in 2023. Voorbeelden van deze buitengewone maatregelen zijn het aftappen van telefoons, het installeren van verborgen camera’s of microfoons bij personen thuis, en het onderscheppen van internetverkeer.
Redenen voor de toename
Het TIB schrijft de stijging toe aan wereldwijde geopolitieke gebeurtenissen zoals de oorlog in Oekraïne en het Midden-Oosten, in combinatie met een escalerende dreiging vanuit landen als China en Rusland. Andere verzoeken hadden betrekking op de aanpak van georganiseerde misdaad en terrorisme. Elk geval waarin inlichtingendiensten deze speciale bevoegdheden gebruiken, vormt een potentiële inbreuk op de grondrechten, aldus de TIB. Ze benadrukken echter dat dergelijke maatregelen soms noodzakelijk worden geacht om de nationale veiligheid te beschermen tegen bedreigingen die variëren van terrorisme en cyberaanvallen tot spionage, criminele infiltratie en economische kwetsbaarheid.
TIB weegt inbreuk op rechten zorgvuldig af
Voordat toestemming wordt gegeven voor het gebruik van deze buitengewone capaciteiten, evalueert het TIB zorgvuldig of de inbreuk op individuele rechten te rechtvaardigen is. In 2024 kregen de inlichtingendiensten meestal toestemming, maar in ongeveer 4 procent van de gevallen werd hun verzoek afgewezen. Dit cijfer blijft consistent met de statistieken van het voorgaande jaar.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!
