Al weken beweren de Verenigde Staten en andere NAVO-partners dat Rusland elk moment Oekraïne kan binnenvallen, en dat het valse voorwendselen zoekt om de schuld ervoor van zich af te schuiven. Langs Russische kant valt dan weer te horen dat het de NAVO is die het spelletje oppookt, en dat zij net kiezen voor de de-escalatie. De recente stijging in gevechten in de Oost-Oekraïense Donbasregio doen alleszins geen goed aan de situatie.
Gisteren werd de situatie in het oosten van Oekraïne een pak heter, toen de gevechten tussen het Oekraïens leger en de pro-Russische separatisten terug oplaaiden. De rebellen beschoten een Oekraïens dorp, waarbij een kleuterschool ernstig beschadigd raakte. In Rusland wordt echter gesproken over een antwoord op de eerdere bombardementen van Oekraïense soldaten op gebied van de rebellen.
Het NAVO-verhaal
Volgens NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg kan Rusland de gevechten gebruiken als vals voorwendsel om een aanval te starten. Dat zei hij na afloop van de twee dagen durende vergadering van de ministers van Defensie van NAVO-lidstaten. “We roepen Rusland op om het juiste te doen en zijn troepen terug te trekken van de grens met Oekraïne”, aldus Stoltenberg.
Volgens het Oekraïense ministerie van Defensie liggen de kaarten echter anders. Het verwacht niet dat Rusland zelf zal binnenvallen. De Russen hopen dat Oekraïne de eerste schoten lost, denkt het ministerie. De situatie heeft veel weg van de oorlog in de Georgische regio Zuid-Ossetië in 2008. Ook daar vocht het Georgisch leger tegen de Zuid-Osseetse rebellen, gesteund door Rusland. Na voortdurende schermutselingen besloot uiteindelijk Georgië op 7 augustus de aanval op de rebellen te openen, om “orde op zaken te stellen”.
Dit was toen voor Rusland het motief om zich in de strijd te gooien. Toenmalig premier (en huidig president) Vladimir Poetin, die op dat moment aanwezig was op de Olympische Zomerspelen in Peking (de gelijkenissen met de situatie vandaag zijn treffend), gaf aan dat Rusland door de agressieve acties van Georgië gedwongen werd te antwoorden.
Na vier dagen vechten en bombarderen ging een staakt-het-vuren in, maar Russische troepen bleven aanwezig in Georgië. Op 26 augustus riep Rusland de regio’s Abchazië en Zuid-Ossetië uit tot zelfstandige regio’s. Opvallend nu is dat eenzelfde soort voorstel op tafel ligt voor de Oekraïense afgescheurde zelfuitgeroepen staten, de Volksrepubliek Donetsk en Volksrepubliek Luhansk.
De Russische kant klinkt toch anders
Rusland heeft echter een andere visie op de feiten. Zo beweert het Kremlin dat de heropflakkering van de gevechten in de Donbas de schuld zijn van Oekraïne, dat als eerste het vuur opende op de pro-Russische separatisten. Het ontkent verder ook dat het ooit van plan was of zou zijn om Oekraïne binnen te vallen. Rusland houdt vol dat dit een oorlogsretoriek is van het Westen, om hen als slechteriken af te schilderen.
Het zette deze woorden ietwat kracht bij door deze week, die door de NAVO al bijna werd uitgeroepen tot de start van een nieuwe oorlog, aan te kondigen dat Russische troepen na hun training gewoon zouden terugkeren naar hun basis. Hierop deelde het ministerie van Defensie ook heel wat foto’s en filmpjes van soldaten die marcheerden of tanks en vrachtwagens die wegreden. De NAVO gaf al aan hier niets van te geloven, en dat de Russische troepenopbouw aan de grens gewoon blijft groeien.
(evb)