N-VA wil kinderopvang volledig fiscaal aftrekbaar maken

Een nieuw voorstel uit de supernota van federaal formateur Bart De Wever (N-VA) raakt bekend. Hij stelt voor om kinderopvang geleidelijk aan volledig fiscaal aftrekbaar te maken. Dat idee brengt hij samen met Vlaams formateur Matthias Diependaele (N-VA) naar voren. De grote voorwaarde: de gunst zou enkel gelden voor wie werkt.

In het nieuws: De Wever wil de fiscale aftrekbaarheid van kinderopvang geleidelijk aan verhogen van 45 procent nu naar 100 procent, schrijft De Tijd.

De aanpassing is wel te kaderen als N-VA-beleid. De partij wil benadrukken dat kinderopvang er voornamelijk moet zijn voor wie werkt. Want enkel wie “activiteitsinkomsten” heeft, zou nog recht hebben op de fiscale aftrek. Dat is nu anders: ook mensen met een uitkering of een ander vervanginkomen hebben op dit moment recht op die 45 procent aftrek.
De Tijd maakte de rekensom. De daglimiet voor het inbrengen van kosten voor opvang bedraagt 16,40 euro voor het inkomstenjaar 2024. Vooropgesteld dat een kind 120 dagen naar de kinderopvang gaat, komt dat in totaal uit op 1.968 euro. Op dit moment kan daar 885,60 euro, die 45 procent, van worden afgetrokken. Met andere woorden: als dat fiscaal aftrekbaar bedrag naar 100 procent wordt opgetrokken, levert dat een gezin een besparing van ruim 1000 euro op.
De Wever en Diependaele werken in tandem. Kinderopvang is een bevoegdheid van de deelstaten en valt dus onder de Vlaamse regering. Maar de fiscale afspraken worden federaal gemaakt. De Vlaamse nota over zorg vraagt dan ook aan de federale onderhandelaars om de fiscale aftrekbaarheid te verhogen.
De drie onderhandelende Vlaamse partijen zouden het wel oneens zijn over die aftrek. N-VA wil dus naar 100 procent, maar cd&v zou het aftrekbare bedrag hoogstens verder willen verhogen. Vooruit heeft het in zijn geheel niet begrepen op de maatregel, waarbij ouders na een jaar pas de gemaakte kosten terug zouden krijgen. De partij pleit voor subsidies die de prijs van kinderopvang direct zouden verlagen.
Bovendien ligt de N-VA-voorwaarde over werk moeilijk bij Vooruit en cd&v, evenals bij de christelijke en socialistische vakbonden. Gebrek aan het vinden en kunnen betalen van kinderopvang is een drempel om aan het werk te gaan, klinkt het.
Ook langs Franstalige zijde zijn er andere pistes. Zowel Les Engagés als MR wil kinderopvang goedkoper maken, maar doen andere voorstellen dan dat van De Wever.

Impact op het budget

Om te volgen: Dat de plannen van N-VA, zowel op Vlaams als op federaal niveau, door kunnen gaan, is niet zeker.

Het is tevens ook onduidelijk of de volledige aftrek van 100 procent er wel komt. De maatregel heeft immers een behoorlijke impact op het budgettaire plaatje, wat nog in z’n totaliteit bekeken moet worden. Volgende week legt De Wever zijn budgettaire tabellen voor aan de andere partijen. Dan wordt er verder onderhandeld welke plannen tot uitvoer kunnen worden gebracht en welke niet. Het Monitoringscomité adviseerde een besparingsinspanning van 27,6 miljard euro. Tegelijk liggen ook een hele hoop maatregelen op tafel die ook geld kosten, zoals een belastingverlaging en investeringen in defensie.
Het Vlaamse team worstelt daarenboven ook nog met het aantal plaatsen in de kinderopvang. Extra plaatsten creëren is een “absolute prioriteit”, voor de onderhandelaars, staat te lezen in de Vlaamse nota die De Tijd inkeek. Daarbij wil cd&v meer plaatsen bij de opvang waar er een inkomensgerelateerd tarief wordt betaald. N-VA denkt aan een bredere ondersteuning van goedkopere methodes van opvang, zoals onthaalouders.

Aanpassen van het Groeipakket

Ook gevolgd: Er komen nog meer lastige beslissingen aan.

De moeilijkste knoop voor de Vlaamse onderhandelaars in dit dossier blijft het Groeipakket, de huidige kinderbijslag.
- “Er komt één uitbetalingsactor voor het groeipakket”, bepleitte Zuhal Demir (N-VA) in haar nota over welzijn. De partij wil op die manier dat de overheid het Groeipakket beter kan sturen. N-VA wil ook geld kunnen afnemen van ouders die tekortschieten in de basisbehoeftes van hun kinderen en dat besteden aan “rechtstreekse materiële hulp” voor het kind.
- Cd&v is van mening dat ouders zelf mogen beslissen hoe ze het Groeipakket besteden. Het pakket moet bovendien gekoppeld worden aan de gezondheidszorg, vinden de christendemocraten.
- Vooruit stelt dan weer voorop dat het basisbedrag van het Groeipakket verlaagd moet worden voor rijkere gezinnen. Met het vrijgekomen geld wil Vooruit de gratis maaltijden op school bekostigen, waar de partij een breekpunt van maakte. Dat clasht ideologisch met N-VA, die van mening is dat gezonde voeding aanreiken aan kinderen vooreerst een verantwoordelijkheid is van de ouders en niet van scholen.
Zowel de federale als de Vlaamse regering hebben dus nog veel discussiepunten om uit te werken als de onderhandelaars terug komen van vakantie. Daarbij blijft het budget als een zwaard van Damocles boven de onderhandelingen hangen. Er is weinig budgettaire ruimte. Bovendien wil de Europese Commissie tegen 20 september een plan ontvangen over het wegwerken van de staatsschuld. Er zit dus wat druk achter het slagen van de gesprekken.