Grote multinationals betalen beduidend lagere belastingtarieven dan voor de uitbraak van de financiële crisis tien jaar geleden. Dat blijkt uit een analyse van de Britse zakenkrant Financial Times over de fiscale bijdragen van een honderdtal grote multinationals. Duidelijk werd dat de bedrijven weinig schade hebben ondervonden van de inspanningen die de overheid tijdens die periode heeft gedaan om zijn tekorten te verlagen en de belastingen te hervormen.

Vastgesteld werd dat de reële belastingen voor de bedrijven sinds de financiële crisis met 9 procent zijn gedaald, ondanks inspanningen van de overheid om agressieve fiscale ontwijking aan te pakken.

Woorden

“De maatregelen die de overheden hebben genomen om de vennootschapsbelasting te verlagen, kunnen slechts een deel van het fenomeen verklaren,” aldus de Financial Times. “Daaruit moet worden vastgesteld dat de multinationals nog altijd instrumenten ter beschikking hebben om aan fiscale heffingen te ontsnappen.”

Sinds het begin van de eeuw zijn de belastingtarieven voor ondernemingen zelfs van 34 procent tot 24 procent teruggevallen. Mihir Desia, professor financiële wetgeving aan de Harvard University, merkt dan ook dat er veel over fiscale acties wordt gesproken, maar is de realiteit heel anders.

Uit berekeningen van consulent KPMG blijkt dat de fiscale heffingen van de lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) de voorbije tien jaar met gemiddeld 5 procent zijn afgebouwd, maar tegelijkertijd werden de personenbelastingen met 6 procent verhoogd.

Michael Devereux, professor bedrijfsbelasting aan de Oxford University, maakt daarbij gewag van een fiscale competitie tussen de overheden. Dat is een fenomeen waaraan volgens hem moeilijk een einde gemaakt zal kunnen worden. Die concurrentie maakt het volgens Devereux voor de multinationals dan ook gemakkelijk om hun wereldwijde fiscale lasten te minimaliseren.

Internationale hervorming

Pierre Moscovici, Europees commissaris voor fiscaal beleid, heeft eveneens al benadrukt dat een internationale fiscale hervorming noodzakelijk is.

Meest opvallend daarbij zijn de strategieën van grote technologiebedrijven zoals Apple, Google of Amazon. “Deze grote concerns blijken op hun buitenlandse winsten beduidend minder belastingen te betalen dan op de inkomsten op hun thuismarkt,” aldus de Financial Times. Professor Devereux zegt wel te verwachten dat een aantal nieuwe restricties zullen worden ingevoerd om fiscale optimalisatie in het bedrijfsleven minder gemakkelijk te maken.

De Verenigde Staten hebben al een aantal initiatieven genomen om buitenlandse winsten aan te pakken. “Uit cijfers van het Institute for Taxation and Economic Policy blijkt dat Amerikaanse bedrijven eind vorig jaar bijna 2,6 biljoen dollar onbelast geld in het buitenland bewaarden,” aldus nog de Financial Times.

“Met een eenmalige heffing van 15,5 procent en een belastingverlaging van 35 procent naar 21 procent kon de Amerikaanse fiscus op die manier 400 miljard dollar bijkomende inkomsten vergaren. Tegelijkertijd heeft diezelfde operatie de betrokken ondernemingen een fiscale besparing van 500 miljard dollar opgeleverd.”