In het nieuws: De Nationale Bank raamt dat haar verlies in het huidige boekjaar tussen 600 miljoen en 800 miljoen euro zal uitkomen. Dat meldt de NBB in een persbericht nabeurs. Maar vooral de prognoses voor de komende jaren vallen op:

• “Volgens de huidige marktverwachtingen” zal de Nationale Bank verliezen blijven maken tot en met het boekjaar 2027.
• En verder: “Mocht dergelijk scenario zich materialiseren, wat omgeven is met grote onzekerheid, en bij ongewijzigde balanssamenstelling, zou dat leiden tot totale verliezen in een grootteorde van 9 miljard euro over deze periode.”

De oorzaak: Het mogelijke monsterverlies heeft te maken met de recente renteverhogingen door de Europese Centrale Bank, een instelling waartoe de NBB overigens toe behoort:

• Doordat de ECB de rente opschroeft om de inflatie tegen te gaan, moet de Nationale Bank veel meer rente betalen aan de commerciële banken die bij haar hun geld parkeren.
• Een stijging van de beleidsrentes van de ECB met 25 basispunten doet de kosten van de NBB op jaarbasis toenemen met ongeveer 310 miljoen euro.

Quid reserves? De Nationale Bank heeft de voorbije jaren buffers aangelegd om rekening te houden met verliezen door renteverhogingen. Die bedragen 7,08 miljard euro.

• “Deze buffers zullen op het einde van dit boekjaar een eerste maal moeten worden aangesproken”, zegt de NBB.
• Als de gecumuleerde verliezen zouden oplopen tot 9 miljard euro, dan zijn er onvoldoende reserves. Wat dan? “Mochten de financiële buffers van de Bank in de loop van de komende jaren worden uitgeput, dan vormt dit geen probleem voor haar stabiliteit. Een centrale bank kan immers, minstens tijdelijk, met een negatieve kapitaalspositie werken”, schrijft de NBB.

Dividendenkrater? De Nationale Bank is juridisch een vreemde eend in de bijt, want de instelling is voor de helft in overheidshanden en zit voor de overige helft bij het grote publiek via de beurs. Door de monsterverliezen dreigen zowel de federale overheid als de beleggers het de komende jaren met fors lagere dividenden- of zelfs geen – te moeten doen.

De politieke gevolgen: Het NBB-dividend brengt al snel jaarlijks 200 à 350 miljoen euro in het laatje van de begroting. Maar volgens Sander Loones, de begrotingsexpert van N-VA, is het in de huidige omstandigheden onverantwoord om als overheid nog geld uit de Nationale Bank te sluizen.

“Om de kapitaalspositie van de NBB te verstevigen, moet het dividend voor 2023 op nul worden gezet. Zodat kapitaal ín de bank blijft. Wie nu nog niet beseft dat dringende hervormingen nodig zijn, speelt met onze welvaart”, zegt hij op Twitter.

(fjc)