Mexico is een extreem ongelijk land. Enerzijds is er zware armoede, maar toch heeft het land één van de sterkste economieën van de wereld. Die vaststelling doet de Mexicaanse econoom José Luis De La Cruz in de krant El Sol de Mexico naar aanleiding van de nationale verkiezingen die in het land begin juli worden gehouden.
“Aan de ene kant is er het Mexico van armoede, waar gemarginaliseerde staten zoals Chiapas, Guerrero en Oaxaca doen denken aan de ongelijkheid die meer dan honderd jaar geleden, voor de Mexicaanse revolutie, over het land heerste,” zegt De La Cruz. “In deze regio’s wordt 70 procent van de bevolking gekenmerkt door armoede en zwartwerk.”
“Ongeveer 53 miljoen Mexicanen leven in deze situatie. Aan de andere kant zijn er de belangrijke Mexicaanse productiecentra, die goederen over de hele wereld exporteren. Deze regio’s zijn uitgerust met hoogwaardige infrastructuur, waardoor Mexico zich tot de vijftien grootste economieën van de wereld kan rekenen.”
Tegenovergestelde realiteiten
“Het hedendaagse Mexico wordt gekenmerkt door tegenovergestelde realiteiten,” benadrukt De La Cruz. “Enerzijds laat de vooruitgang een hoge levenskwaliteit toe, maar tegelijkertijd leeft een groot gedeelte van de bevolking in ellende en onzekerheid. Mexico is geen arm land, maar wel een natie met grote armoede.”
“Terwijl 24 miljoen Mexicanen honger lijden, kunnen er ook 0,5 miljoen inwoners worden geïdentificeerd die minstens tien keer het minimumloon van het land verdienen. De eerste groep heeft niet genoeg middelen om zichzelf degelijk te voeden, terwijl de andere categorie het heden en de toekomst met een groter optimisme kunnen bekijken.”
Ongelijkheden versterkt
“Dit fenomeen is het resultaat van een economisch model dat op polarisatie is gebaseerd, nadat tijdens de tweede helft van de jaren tachtig van de voorbije eeuw de verzorgingsstaat werd ingeruild voor een absolute economische liberalisering,” betoogt De La Cruz. “Geen van beide modellen heeft in Mexico echter een succesvolle basis gevonden.”
“Geen van beide benaderingen is erin gelukt om de bestaande knelpunten aan te pakken. Door het ontbreken van een efficiënt economisch beleid werden de ongelijkheden in tegendeel nog versterkt. Dat moet worden toegeschreven aan de corporatistische staat die gedurende meer dan vijftig jaar vooral gefocust was op de bestendiging van de eigen macht.”
Bedreiging
“In geen enkel scenario was er van een echte toewijding aan de samenleving sprake,” benadrukt de econoom. “Deze situatie heeft geleid tot de tegenstellingen die vandaag de sociale stabiliteit van Mexico bedreigen.”
“Deze tegenstellingen verbraken de banden van solidariteit in een land dat werd gekenmerkt door een lange traditie van broederschap onder zijn inwoners. Dat bleek ook opnieuw toen de openbare instellingen niet in staat bleken om de gevolgen van de natuurrampen op een deskundige manier op te vangen. Die taak werd door de bevolking, het bedrijfsleven en de maatschappij overgenomen.”
“De verdeling ondermijnt de levensvatbaarheid van de Mexicaanse staat, vooral omdat er geen mechanismen voor dialoog voorradig zijn,” meent De La Cruz. “De corporatistische staat toont alleen wit en zwart. Vandaag dreigt deze corporatistische staat een failliete natie te worden.”
“Dat heeft de bevolking van het land niet verdiend, vooral wanneer men zich herinnert wat er allemaal verloren is gegaan. In de jaren zeventig kende de Mexicaanse economie een jaarlijkse groei met meer dan 6 procent, terwijl de inflatie onder de grens van 2,5 procent bleef. In de jaren tachtig werd Mexico zelfs de achtste grootste economie van de wereld. Het land kende een grote stabiliteit, gebaseerd op productiviteit.”
Volgens De La Cruz moeten na de verkiezingen alle groeperingen de nodige inspanningen moeten doen om te beletten dat de breuk met dat verleden nog groter zou worden.