In het nieuws: Amerikaanse en Europese techbedrijven zien hun chips alsnog door Rusland gebruikt worden.

• Volgens geclassificeerde douanegegevens die nieuwsdienst Bloomberg kon inkijken voert Rusland chips in van onder andere Intel, Advanced Micro Devices, Infineon Technologies, STMicroelectronics en NXP Semiconductors. Dat zijn allemaal bedrijven die zich aan sanctiewetten moeten houden. Naar eigen zeggen heeft elk van hen de handel met Rusland dan ook gestopt.
• De chips komen via een omweg in Rusland terecht. De bedrijven voeren de chips uit naar landen als China, Turkije en de Verenigde Arabische Emiraten. Rusland kan dan de chips vrij invoeren vanuit die landen.
• Rusland gebruikt de geavanceerde chips wel degelijk voor gebruik in tanks en ander militair materieel, dat rechtstreeks Oekraïense doden maakt. Het toont aan dat zowel de Europese als de Amerikaanse sancties sinds februari 2022 weinig nut hebben gehad.
• Zowel Europa als de VS werken daarom aan een lijst met goederen met dual use, dat zowel voor militaire als civiele doeleinden gebruikt kan worden. Deze goederen zouden dan aan strengere regels onderhavig zijn, zodat hoogtechnologische apparatuur niet zomaar uitgevoerd kan worden.
  • Voor Europa zouden deze regels in het derde sanctiepakket tegen Rusland moeten zitten. Er wordt nog altijd onderhandeld over dat pakket.

Een lichte afname

Om te volgen: Toch een afname, of niet?

• De douanegegevens suggereren dat de handel in hoogtechnologische items mogelijk licht is afgenomen in de tweede helft van vorig jaar, doordat het gewicht in goederen afneemt.
  • Dat kan wijzen op enig succes van de inspanningen om sancties te handhaven, omdat het duurder wordt om veel te bestellen.
  • Een andere mogelijkheid is dat Moskou nu andere soorten technologie gebruikt die gewoon lichter zijn.
• De Kyiv School of Economics meldde dat Rusland tussen januari en oktober vorig jaar 8,77 miljard dollar aan oorlogsgoederen importeerde, een daling van slechts 10 procent vergeleken met de pre-sanctieperiode.
• “Buitenlandse componenten worden nog steeds aangetroffen in de wapens die Kiev en andere steden dagelijks treffen”, zegt het instituut. Het blijft een pijnlijke waarheid.
• Verschillende van de chipmakers reageerden stellig dat ze niets te maken hebben met het steunen van Rusland. Maar daar ligt uiteraard het probleem niet: de wereldhandel is moeilijk te controleren als niet alle landen een harde grens trekken. (evb)