Het is geen geheim dat de Nederlandse premier Mark Rutte op de topjob van secretaris-generaal van de NAVO aast. En hij is bijzonder dicht bij die positie: Rutte krijgt steun van de Amerikanen, wat onontbeerlijk is.
Mark Rutte is een stap dichter bij de job van NAVO-secretaris-generaal na steun van Biden

Waarom is dit belangrijk?
Door de oorlog in Oekraïne is de leiding van de NAVO een uiterst belangrijke positie. Voor het militair bondgenootschap is het zaak om Oekraïne zoveel mogelijk te ondersteunen en weerstand te kunnen blijven bieden aan de Russische president Vladimir Poetin. Daardoor zijn investeringen in defensie onontbeerlijk.In het nieuws: Volgens een anonieme Amerikaanse functionaris steunt president Joe Biden de kandidatuur van Rutte.
- De NAVO wil graag een opvolger aanduiden voor de vertrekkende Jens Stoltenberg, vóór de volgende top van het militair bondgenootschap in juli. Naast Mark Rutte sprak ook de Estse premier Kaja Kallas haar wens uit om de nieuwe secretaris-generaal te worden, maar zij stelde zich uiteindelijk niet officieel kandidaat.
- Het wordt waarschijnlijk dan toch Rutte, die een zekere bekendheid geniet in internationale kringen. Hij wordt gezien als een pragmatisch figuur die deals kan sluiten. Door Bidens steun zouden anderen ook over de streep getrokken kunnen worden. De Verenigde Staten blijven toonaangevend binnen de NAVO.
- Oud-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer vertelde tegenover het Nederlandse Nieuwsuur dat “er een grote, belangrijke groep landen is die Ruttes kandidatuur steunt”. “Ik denk dat we de beslissing eerder eerder dan later kunnen verwachten”, zei hij.
- Om benoemd te worden, heeft Rutte de unanieme goedkeuring van alle NAVO-landen nodig. Volgens Politico zou twee derde van de landen al aan boord zijn. Turkije en Hongarije lijken het moeilijkst te overtuigen. Turkije stelt zich vragen bij Ruttes neutraliteit, terwijl Hongarije gewoon graag dwarsligger van dienst speelt.
- Rutte zelf had in oktober vorig jaar aangegeven dat hij heel graag NAVO-baas wilde worden, waarna de geruchtenmolen goed op gang kwam. Afgelopen weekend bleef hij voorzichtiger: “Dat werd toen groter. Ik had er toen niet over mogen spreken, dus ik spreek er nu niet meer over.”
“Ophouden met klagen”
Ingezoomd: Er liggen Rutte dan wel wat uitdagingen te wachten.
- De grote interne uitdaging is er proberen voor te zorgen dat elk NAVO-lid de vooropgestelde quota haalt om 2 procent van het bbp aan defensie uit te geven. Aan het einde van dit jaar zouden 18 van de 34 landen dit halen, waaronder Nederland. Het is nog een reden waarom Rutte goed ligt. Met de winsten van Euroclear meegerekend zit België aan een schamele 1,24 procent.
- Donald Trump is nog zo’n onberekenbare factor. Als die zich weer in het Witte Huis nestelt, kan Rutte heel wat tegenkanting verwachten. Mocht Trump zijn woorden in daden omzetten en met de VS uit de NAVO stappen, dan wordt het voor Rutte lastiger om tegenwicht te bieden aan Vladimir Poetin.
- Rutte klinkt daarin nu al strijdvaardig: “Laten we ophouden met klagen, zeuren en jammeren over Trump. We moeten investeren in onze defensie-uitgaven. We moeten de wapenproductie enorm opvoeren en dan moeten we veel meer doen ter ondersteuning van Oekraïne.” (evb)