Litouwen toont zich stilaan een ware kwelgeest voor buurman Rusland. Het levert een enorme bijdrage aan de Oekraïense verzetsstrijd, maar werkt Rusland ook actief tegen. Nadat eerder al het luchtruim werd gesloten voor Russische vliegtuigen, besliste de Litouwse overheid nu ook het goederenvervoer via trein naar de exclave Kaliningrad aan banden te leggen.
Concreet voert Litouwen een verbod op het treinvervoer van goederen, die ook onder de EU-sancties vallen, tussen Rusland en de exclave Kaliningrad. Deze regio, gesitueerd aan de Oostzee en ingeklemd door Polen en Litouwen, zal zo belangrijke goederen zoals steenkool, metaal, bouwmaterialen en hoogtechnologische apparatuur via de zee moeten verschepen. De gouverneur, Anton Alikhanov, schatte dat de helft van alle import naar de oblast onder de sancties vallen.
De boycot werd zaterdag bevestigd door de goederenafdeling van de Litouwse spoorwegmaatschappij. Rusland oordeelde dat het verbod onwettig was, aangezien Rusland en Litouwen in 1993 een verdrag ondertekenden, dat bepaalde dat Rusland vrij goederen mocht transporteren over Litouws grondgebied. Litouws viceminister van Buitenlandse Zaken Mantas Adomenas gaf aan te wachten op een advies van de Europese Commissie. Die laatste oordeelt dat de gesanctioneerde goederen, ongeacht het verdrag, mogen verboden worden omdat ze over EU-gebied worden getransporteerd.
De Russische gouverneur Alikhanov maant de bevolking van de regio, in totaal bijna één miljoen Russen, aan kalm te blijven. De boycot zal worden opgevangen door schepen, die goederen tussen Sint-Petersburg en de haven van Kaliningrad kunnen transporteren. Twee schepen doen dat nu al, Alikhanov geeft aan dat er voor het einde van het jaar nog zeven bijkomen. “Onze boten kunnen alle goederen aan”.
“Boegbeeld van vernietiging van internationaal recht”
Ook Konstantin Kosatsjev, senator in de Russische Federatieraad en voorzitter van de Commissie Buitenlandse Betrekkingen, noemt Litouwen “het boegbeeld van de vernietiging van het internationaal recht.” “Als lidstaat van de EU schendt Litouwen een aantal juridisch bindende internationale rechtshandelingen op grond van sancties, die niet alleen van invloed zijn op de verplichtingen van Litouwen zelf, maar ook op die van de Europese Unie als geheel”, deelt Kosatsjev via Telegram.
Ook waarschuwt Kosatsjev: “Aan dit tempo zou het Westen er zelfs toe kunnen komen het VN-Zeerechtverdrag van 1982 te schenden, dat ook vrijheid van doortocht en vrijheid van de volle zee kent, waardoor schepen nog steeds het gebied rond Kaliningrad kunnen binnenvaren via “neutrale wateren”. Hetzelfde geldt voor het luchtruim.”
Strategisch belang
De sancties kunnen wel eens zorgen voor represailles vanuit Rusland. Kaliningrad is namelijk van cruciaal strategisch belang voor de natie: de Baltische vloot, een vlootonderdeel van meer dan 40 oorlogsschepen, heeft haar thuisbasis in de haven van Kaliningrad. Ook huisvest de regio Iskander-raketsystemen, die raketten met kernkoppen kunnen afvuren.
De oblast ligt ook dichter tegen de grote westerse naties (Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk) dan gelijk welke Russische regio, en scheidt zelfs de Baltische staten voor een groot deel af van de rest van de NAVO. Enkel de Suwalski-bres, een strook land van zo’n 100 kilometer die de grens vormt tussen Polen en Litouwen, verbindt de drie Baltische staten met de rest van het verdrag. Als Rusland dit, door middel van een gecoördineerde aanval vanuit Kaliningrad en Wit-Rusland, weet te veroveren, zijn Litouwen, Estland en Letland de volgende slachtoffers.
(lb)