Torenhoge machines en zigzaggende pijpen rijzen op uit de bemoste lavavelden in de buurt van Reykjavik, IJsland. Dit is Mammoth, ’s werelds grootste DAC-installatie (Direct Air Capture), ontwikkeld door het Zwitserse bedrijf Climeworks. Het draait nu al twee maanden non-stop en zuigt kooldioxide (CO2) uit de lucht om het diep onder de grond op te slaan.
De 12 verzamelcontainers van Mammoth zijn slechts een klein onderdeel van de enorme activiteiten. Tegen het einde van het jaar zullen er 72 units geïnstalleerd zijn, die “in staat zijn om 36.000 ton CO2 per jaar op te vangen”, zegt Douglas Chan, commercieel directeur van Climeworks. Deze hoeveelheid staat gelijk aan het weghalen van 8000 benzineauto’s.
Proces: CO2 omzetten in steen
Elke collectoreenheid heeft een dozijn krachtige ventilatoren die genoeg lucht kunnen opzuigen om elke 40 seconden een olympisch zwembad te vullen. “De technologie is gebaseerd op het vertragen van de lucht zodat filters de CO2 kunnen opvangen en vervolgens weer afvoeren”, stelt Chan. Voor het opvangen van slechts een klein deel van de CO2 in de atmosfeer (0,04 procent) is echter veel elektriciteit nodig.
De afgevangen CO2 wordt gemengd met vers water in een aangrenzende toren, waardoor een “douche”-effect ontstaat waarbij de CO2 oplost. Deze oplossing wordt vervolgens ondergronds gepompt via injectieputten, waar het reageert met basaltgesteente om carbonaatmineralen te vormen, waardoor de CO2 effectief wordt opgesloten.
De kosten van Mammoth bedragen momenteel bijna $1.000 per ton afgevangen CO2. Climeworks hoopt echter dat technologische verbeteringen en schaalvergroting deze kosten in de toekomst zullen drukken. Tegen het einde van het decennium willen ze CO2 afvangen voor tussen de $300 en $400.
Kritiek
Niet iedereen is overtuigd van de efficiëntie van DAC-technologie. Critici beweren dat het veel efficiënter zou zijn om CO2 op te vangen waar het wordt uitgestoten.
Dr. Edvard Júlíus Sólnes, professor aan de Universiteit van IJsland en voormalig IJslands minister van Milieu, zegt: “Het is veel gemakkelijker om de kooldioxide direct uit schoorstenen te verwijderen.”
Een groeiende markt?
Onder de klanten van Mammoth bevinden zich Microsoft, H&M, JP Morgan Chase, Shopify en Lego, evenals meer dan 20.000 particulieren die zich hebben ingeschreven op de website van Climeworks. Deze klanten erkennen het belang van koolstofverwijdering in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Zoals Brian Marrs, senior directeur energie en koolstofverwijdering van Microsoft, het zegt: “Je kunt emissies die al in de atmosfeer zitten niet verminderen; je moet ze verwijderen.”
Ondanks de kritiek wint de DAC-technologie wereldwijd aan populariteit. Volgens het Internationaal Energieagentschap zijn er wereldwijd 27 installaties in gebruik genomen, met plannen voor nog eens 130 faciliteiten en $3,5 miljard aan financiering van de Amerikaanse overheid om drie grootschalige hubs op te starten die jaarlijks een megaton CO2 moeten verwijderen.
Maar, zoals Dr. Sólnes opmerkt: “We laten elk jaar ongeveer 40 miljard ton koolstofdioxide in de atmosfeer vrijkomen… dit zal geen groot verschil maken in het grote probleem.” Voorlopig blijft de DAC-technologie slechts een onderdeel van een allesomvattende aanpak om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
Key takeaways
• Mammoth, ’s werelds grootste faciliteit voor directe luchtafvang, draait al twee maanden non-stop en vangt kooldioxide uit de lucht.
• De faciliteit maakt gebruik van krachtige ventilatoren om de lucht te vertragen en CO2 af te vangen, waarbij een klein deel van de CO2 in de atmosfeer wordt afgevangen.
• Climeworks hoopt dat technologische verbeteringen en schaalvergroting de kosten in de toekomst zullen drukken.
• De DAC-technologie wint wereldwijd aan populariteit, maar critici beweren dat het misschien niet de meest efficiënte manier is om CO2 uit de atmosfeer te verwijderen.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!