De koning kiest om niet te kiezen. Met CD&V en MR aan zet te brengen doet hij weinig fout. Maar of dat een oplossing brengt?

Wat gebeurt er precies? De koning heeft twee kakelverse voorzitters meteen een koninklijke opdracht gegeven: Joachim Coens, die nog maar net op de Wetstraat 89 z’n intrek had genomen om CD&V te gaan leiden, en Georges-Louis Bouchez, die aan de Gulden Vlieslaan net een paar dagen langer zat om MR te besturen. Beiden straalden toen ze de opdracht kwamen aanvaarden: ze genieten allebei volop van hun nieuwe rol.

Opvallend: Tussen de nieuwkomers Bouchez en Coens door, meldde ook Conner Rousseau zich op het paleis, om sp.a te vertegenwoordigen. Dat deed hij op sportschoenen, plus hij kondigde het aan op Instagram. Dat laatste werd bij N-VA-parlementsleden heftig onthaald, onder meer door Axel Ronse, die opriep om “stijlvol te communiceren”. Het zijn wel héél vreemde tijden, als N-VA’ers het nodig vinden het nodige respect te betuigen aan de koning.

De details: Een opdracht voor Bart De Wever (N-VA), die openlijk naar de job solliciteerde, maar tegelijk maandag ook nog eens fel uithaalde naar Open VLD, zat er niet in.

• Drie partijen stelden expliciet hun veto tegen de N-VA: de PS, en de twee groene partijen. Die willen alledrie niet weten van paars-geel: de laatste twee zouden eraf vallen, maar vooral de PS wil onder Magnette echt niet weten van een samenwerking met de N-VA. Die positie is de afgelopen weken, onder informateur Magnette, enkel maar scherper geworden ten opzichte van de Vlaams-nationalisten.
• De koning kon dus moeilijk, tegen die veto’s in, toch De Wever het veld in sturen. Hij had geen zin in een conflict met de PS.
• De keuze van de koning om de N-VA niet aan zet te brengen heeft één groot nadeel: zo krijgt Bart De Wever nog altijd z’n communicatieve ‘ontsnappingsroute‘. Want hij kan telkens blijven herhalen ‘dat hij niet mocht aan zet komen’.
• De communicatie van de partij was meteen nog eens een aanval op ‘paars-groen, dat nu voorlopig vermeden is’.

Tussen de regels: Het duo riep her en der wel wat vragen op. Want er zijn een paar bedenkingen te maken:

• Het zijn ‘zakelijke mensen zonder vooroordelen’ en ‘ze zullen snel spijkers met koppen slaan’. Dat is het beeld dat partijgenoten van Bouchez en Coens graag willen zien: een frisse wind.
• Meteen deed men ook de moeite om de ‘as CD&V-MR‘ nieuw leven in te blazen, en te onderstrepen dat ‘beide partijen de motor van de Zweedse regering vormden’. Kwestie van strategisch de banden nog eens aan te halen.
• Maar beide kandidaten zullen zichzelf vooral willen bewijzen, en hun stempel meteen proberen te drukken. Dat wordt een interessante samenwerking van twee mensen met een dominante persoonlijkheid.
• Zeker Bouchez liet zich al opmerken. ‘Hij lijkt wel nog altijd in campagnemodus te zijn’, stelt een onderhandelaar fijntjes. Binnen paars-groen maakte hij niet meteen veel vrienden aan de linkerkant.
• De onervarenheid van beiden betekent dat ze ook een klein netwerk hebben: voor allebei wordt het bijvoorbeeld meteen een politieke kennismaking met onder meer Bart De Wever (N-VA).
• De twee krijgen tijd tot 20 december. Het is dus wel een opvallend korte opdracht als ze werkelijk maar tot dan aan zet mogen blijven. Het lijkt ondenkbaar dat, als ze op het goede spoor zitten na een dikke week, ze niet nog wat verlenging spelen. De kerstperiode is niet meteen optimaal om een regering te gaan vormen.

De grote vraag? Kan dit duo op één of andere manier een doorbraak forceren? Die ligt dan bij CD&V. Want in feite hadden de Vlaamse christendemocraten de sleutel in handen, na de paars-groene periode. En het was de MR die hen die sleutels had gegeven, door heel expliciet te stellen dat ze niet zonder CD&V wilde gaan, waardoor paars-groen een regenboog zou worden. Door CD&V en MR in de driver seat te zetten lost de koning dat probleem meteen op: rond beiden kan nu een coalitie gebouwd worden. Het meest voor de hand liggend is dus het zachtjes verder zetten van die regenboog. Een opening naar de N-VA vereist dat de PS bijdraait, want die is incontournable. En dat lijkt mentaal drie bruggen te ver voor de Franstalige socialisten.

In de wandelgangen: De grote verliezer van deze ronde lijkt snelheid te zijn. Want waar vorige week nog een snelle doorbraak tot de mogelijkheden leek te behoren, zijn we nu weer vertrokken voor weken. Dat betekent geen goed nieuws voor Open VLD, dat richting een voorzittersverkiezing kruipt, die er in maart moet komen. Maar vanaf januari dreigt de strijd los te barsten en dat ondermijnt vooral de huidige partijleiding.

The big picture? De poging van Magnette om paars-groen of een regenboog op de been te brengen, strandde uiteindelijk. Maar toch blijft dat de meest voor de hand liggende coalitie:

• Paars-geel gaat op veto’s botsen van de PS.
• Voor paars-groen maakte Magnette de kapitale fout om CD&V eruit te duwen, en achter de rug van Koen Geens (CD&V) samen te komen met de zes anderen.
• CD&V draaide de tafels om door te eisen ‘dat de N-VA erbij moest‘.
• Nu zitten ze zelf rustig, ze zijn aan zet. En hun belangrijkste pion, Koen Geens zelf, is nog niet in het veld gestuurd.
• Het geheel zal nog wat tijd kosten, maar lijkt de meest logische weg.
• Wil de N-VA zich alsnog aan boord hijsen, dan zal het met een bijzonder straf manoeuvre moeten uitpakken, eens CD&V verleid is.

En nu? Gaat de koning na 20 december snel iemand nieuw het veld in sturen, om tussen kerst en nieuw een regering te maken? Neen, dus verwacht maar een informateursduo Coens-Bouchez dat nieuwjaar viert.