Een expertenteam onder leiding van professor fiscaal recht Mark Delanote (UGent) stelde eerder deze week een visienota die de basis moet vormen voor de blauwdruk van een fiscale hervorming voor. De experts pleiten onder meer voor een meerwaardebelasting op aandelen.

Een team van fiscalisten en economen, onder leiding van Delanote heeft op vraag van Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) een visienota opgesteld die de regering moet helpen om een ingrijpende fiscale hervorming door te voeren. Die nota werd eerder deze week voorgesteld tijdens een studiedag van de FOD Financiën in Brussel.

Geen belastingen op meerwaarden aandelen

De experts nemen onder meer de vermogens in het vizier, en in het bijzondere de meerwaarden op aandelen. In ons land moet je momenteel geen cent afgeven aan de fiscus als je de effecten met winst verkoopt, althans als je als “een goede huisvader” belegt. Daar moet volgens het team van Delanote verandering in komen. Zo is het volgens de auteurs niet eerlijk dat beleggers geen belastingen moeten betalen op de meerwaarde bij verkoop, terwijl dat wel het geval is voor het dividend. In dat geval ben je de fiscus een roerende voorheffing van 30 procent verschuldigd.

Volgens de experten zorgt dat ervoor dat er een scheeftrekking is tussen ondernemingen die een deel van de winst uitkeren aan de aandeelhouders en zij die dat niet doen. Wanneer een dividend wordt uitgekeerd, daalt de koers van een aandeel met de waarde van het dividend. Als een bedrijf geen dividend uitkeert, gebeurt dat niet. Het geld blijft dus in de onderneming. Dat maakt het makkelijker om de aandelen achteraf met winst te verkopen, maar hierop wordt dan weer geen belasting betaald.

Eenzelfde belastingtarief voor alle vermogensinkomsten

In de nota wordt er weliswaar geen pleidooi gehouden voor een meerwaardebelasting specifiek gericht op aandelen. Neen, de auteurs zijn voorstander van een uniek belastingstelsel voor alle vermogensinkomsten. Ze stellen voor om te werken met 1 basistarief voor die inkomsten. Die belasting mag volgens hen niet meer bedragen dan 30 procent. Er zou in dat geval wel ruimte zijn voor duidelijk verantwoorde verlaagde tarieven. De experten stellen ook voor om eventuele minwaarden van de meerwaarden af te trekken.

Welke voorstellen in de nota springen nog in het oog:

• Een harmonisering van het loonbegrip, waardoor allerhande fiscaal voordelige systemen, zoals flexi-jobs en auteursrechten, verdwijnen. De experts stellen ook voor om te schuiven met tarieven en belastingschijven.
• Een hervorming van de tweede en derde pensioenpijler. Er wordt zelfs geopperd om die laatste pijler af te schaffen, in het bijzonder voor mensen die al met pensioen zijn.
• Een (verlaagd) tarief voor belastingen op consumptie in plaats van twee tarieven (6 en 12 procent).
• De invoering van een federale koolstoftaks in sectoren die niet onder het Europese systeem voor emissiehandel vallen.
• Een toeslag bovenop de belastingvrije som voor echte alleenstaanden (lees: dus niet voor koppels die feitelijk samenwonen).

Kritiek op de nota

Vraag is of de fiscale hervorming, zoals het team van Delanote beschreven heeft, er wel degelijk zal komen. Verschillende politici, voornamelijk uit de liberale familie, hebben al kritiek geuit op de visienota. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez vindt naar eigen zeggen de tekst niet ernstig en waarschuwt dat zijn ministers zelfs niet hoeven te worden uitgenodigd om te onderhandelen, als die de basis wordt van een hervorming. Zijn Nederlandstalige collega Egbert Lachaert is evenmin tevreden met de nota. “Het resultaat komt te veel neer op een catalogus van waar je geld kunt halen”, klinkt het.

Fiscalist Michel Maus merkt in een opiniestuk op MoneyTalk.be op dat de politici simpelweg niet bereid zijn om vergaande fiscale hervormingen door te voeren. “Iedereen in politiek en fiscaal België is ervan overtuigd dat de belastingdruk op arbeid te hoog is, en dat het fiscaal systeem te complex is en vereenvoudigd moet worden. Iedereen is dan ook voor een fiscale hervorming. Tot ze concreet wordt”, schrijft hij.

(fjc)