Key takeaways

• De uitstoot van broeikasgassen groeit bijna twee keer zo snel als voor de COVID-19 pandemie.
• Ondanks tientallen jaren van internationale onderhandelingen en vooruitgang in hernieuwbare energie, blijft de opwarming van de aarde escaleren.
• Zelfs als alle huidige beloften volledig zouden worden nagekomen, zou de wereld deze eeuw nog steeds een temperatuurstijging tussen 2,6 en 2,8 graden Celsius meemaken.

De wereld staat voor een kritiek moment in haar strijd tegen klimaatverandering. De huidige trends wijzen op sombere vooruitzichten met broeikasgasemissies die in 2023 een recordhoogte zullen bereiken, een stijging die bijna twee keer zo groot is als vóór de COVID-19 pandemie. Ondanks tientallen jaren van internationale onderhandelingen en vooruitgang in hernieuwbare energie zoals wind- en zonne-energie, blijft de opwarming van de aarde escaleren.

Dit zorgwekkende traject zet de wereld op koers voor een potentiële temperatuurstijging van 3,1 graden Celsius tegen het einde van deze eeuw in vergelijking met pre-industriële niveaus. Hoewel de uitstoot in verschillende ontwikkelde landen, waaronder het VK, de VS en de EU, is gestabiliseerd, zijn deze verminderingen onvoldoende om de snel toenemende uitstoot van opkomende economieën zoals China, India, Indonesië, Saoedi-Arabië en Vietnam te compenseren.

Ergentie van klimaatactie

De urgentie van de situatie is onderstreept door Inger Andersen, uitvoerend directeur van het VN-milieuprogramma (UNEP), die verklaarde dat “Het is tijd voor actie tegen het klimaat”. Ze benadrukt de noodzaak van onmiddellijke en ongekende wereldwijde actie en dringt er bij landen op aan om ambitieuze toezeggingen voor emissiereductie te doen tijdens de komende VN-klimaattop in Bakoe, Azerbeidzjan.

De Overeenkomst van Parijs, geratificeerd door 196 landen, heeft als doel de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de 2 graden Celsius boven het pre-industriële niveau en ernaar te streven deze onder de 1,5 graden Celsius te houden. Uit de UNEP-analyse blijkt echter dat alleen Madagaskar sinds vorig jaar een ambitieuzer plan heeft ingediend en dat slechts een handvol landen doelstellingen heeft die voldoende zijn om de opwarming van de aarde effectief te beperken.

Uitdagingen

Zelfs als alle huidige beloften volledig zouden worden nagekomen, zou de wereld deze eeuw nog steeds te maken krijgen met een temperatuurstijging tussen 2,6 en 2,8 graden Celsius. Gezien het feit dat veel landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, nog beleid moeten implementeren om hun doelstellingen te halen, dreigt het huidige traject de opwarming van de aarde naar een catastrofale 3,1 graden Celsius te stuwen.

Ondanks de sombere vooruitzichten is er een sprankje hoop. Uit technische analyses blijkt dat de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 31 gigaton en tegen 2035 met 41 gigaton kan worden teruggedrongen door maatregelen als koolstofvrije elektriciteitsopwekking en het omkeren van ontbossingstendensen.

Pad voorwaarts

Dit ambitieuze streven zou de kloof overbruggen die nodig is om de opwarming van de aarde onder de 1,5 graden Celsius te houden, maar het vereist onmiddellijke en meedogenloze actie. De uitstoot moet tot 2035 elk jaar aanzienlijk worden verminderd om dit doel te bereiken. Dr. Anne Olhoff, de hoofdauteur van het rapport, benadrukt dat zelfs kleine temperatuurdalingen cruciaal zijn, en stelt dat “elke fractie van een graad telt en dit is een strijd die we niet mogen verliezen”.

Tot 2025 kunnen landen nieuwe beloftes maken om de CO2-uitstoot te verminderen, zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord van Parijs. Het bereiken van deze reducties hangt echter af van verschillende factoren, met name technische en financiële hulp van ontwikkelde landen aan ontwikkelingslanden die historisch gezien minder verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde. Uiteindelijk is vooruitgang afhankelijk van politiek leiderschap en beslissende actie op wereldschaal.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!