Key takeaways

• Karol Nawrocki behaalde 50,89 procent van de stemmen en versloeg daarmee de liberale kandidaat Rafal Trzaskowski.
• Nawrocki belooft het presidentiële veto te gebruiken om de hervormingsagenda van premier Donald Tusk te dwarsbomen.
• Zijn overwinning wordt gezien als een conservatieve overwinning die de centristische Poolse regering aan het wankelen brengt.

Karol Nawrocki, een overtuigd conservatief, heeft de presidentsverkiezingen in Polen gewonnen. De Nationale Kiescommissie heeft bevestigd dat Nawrocki 50,89 procent van de stemmen heeft behaald en daarmee de liberale kandidaat Rafal Trzaskowski, die 49,11 procent van de stemmen behaalde, nipt heeft verslagen. Deze uitslag is van grote invloed op de Poolse centristische regering, aangezien Nawrocki heeft toegezegd het presidentiële veto te zullen gebruiken om de hervormingsagenda van premier Donald Tusk te dwarsbomen.

Nawrocki, een 42-jarige historicus en amateurbokser, leidde eerder een nationaal herdenkingsinstituut. Zijn campagne draaide om populistische beloften waarbij Poolse burgers voorrang kregen op andere nationaliteiten, waaronder Oekraïense vluchtelingen. Vroege exit polls voorspelden aanvankelijk Trzaskowski’s overwinning, maar latere updates verschoven het momentum in Nawrocki’s voordeel.

Voortzetting van conservatief veto-beleid tegen EU-lijn

Nawrocki volgt Andrzej Duda op, een andere figuur die op één lijn ligt met de nationalistische conservatieve Wet & Rechtvaardigheid (PiS) partij. Duda’s termijn eindigt op 6 augustus. Zijn presidentschap werd gekenmerkt door verzet tegen de pogingen van de coalitieregering om justitiële hervormingen terug te draaien die PiS tijdens zijn ambtstermijn had doorgevoerd, wat leidde tot een conflict met de Europese Unie over de beginselen van de rechtsstaat.

Premier Tusk heeft ook problemen gehad met het nakomen van verkiezingsbeloften, zoals het uitbreiden van de toegang tot abortus en het bevorderen van LGBTQ-rechten. Deze niet nagekomen beloften kunnen zijn vermogen om zijn termijn af te maken tot de volgende parlementsverkiezingen, die gepland zijn voor eind 2027, ondermijnen.

Amerikaanse aanwezigheid in Polen

Nawrocki’s overwinning kreeg veel steun van de “Make America Great Again” (MAGA) beweging in de Verenigde Staten. President Donald Trump ontving Nawrocki in het Witte Huis, en minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem reisde naar Polen om hem te steunen. De aanwezigheid van ongeveer 10.000 Amerikaanse troepen die in Polen gestationeerd zijn, suggereert een mogelijke verdieping van de militaire banden onder Nawrocki’s presidentschap.

Nawrocki’s aanhangers geloven dat hij de “normaliteit” zal herstellen, vergelijkbaar met het leiderschap van Trump. MAGA-vlaggen waren vaak te zien op Nawrocki’s campagnebijeenkomsten. Hij heeft enkele van Trumps retoriek over Oekraïne herhaald, ondanks de wijdverspreide oppositie tegen Rusland in het politieke spectrum van Polen. Terwijl hij voortdurende steun aan Oekraïne toezegde, heeft Nawrocki kritiek geuit op president Volodymyr Zelensky, door hem te beschuldigen van het uitbuiten van bondgenoten.

Binnenlands beleid en vluchtelingencrisis

Nawrocki heeft ook gebruik gemaakt van de groeiende wrok tegen de instroom van Oekraïense vluchtelingen in Polen, met het argument dat zij profiteren van de Poolse vrijgevigheid. Hij belooft Polen voorrang te geven bij sociale voorzieningen zoals gezondheidszorg en onderwijs.

Rechtse groeperingen in Europa, die ontmoedigd waren door de nederlaag van nationalist George Simion bij de presidentsverkiezingen in Roemenië vorige maand, hebben Nawrocki’s overwinning gevierd. De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto verwelkomde het resultaat als een “nieuwe overwinning voor [Europese] patriotten” op zijn Facebook-pagina.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!