Binnen het Kremlin heerst er toch enige paniek, nu het Russische leger in Oekraïne een stevig pak rammel krijgt. Uiteraard bestaat er nog steeds een groepje invloedrijke mannen die zich rond dictator Vladimir Poetin scharen, maar in diens pantser vertonen zich al enkele barstjes. Daarvan zouden twee mannen, die elk aan het hoofd staan van enkele van Poetins beste strijdkrachten, wel eens van kunnen profiteren.
De afgelopen dagen roert Ramzan Kadyrov zich, de leider van de semi-autonome Tsjetsjeense Republiek. Kadyrov staat bekend als een überloyale soldaat, die omringd wordt door de zogeheten Kadyrovieten. Dit zijn Tsjetsjeense elitesoldaten, die dienen als privébewaking voor hun leider, maar ook te pas en te onpas worden ingezet om de onrust in de straten hardhandig de kop in te drukken.
De Kadyrovieten, officieel een onderdeel van de Russische Nationale Garde, de Rosgvardiya, werden sinds februari ook ingezet in Oekraïne, als onderdeel van de Russische strijdkrachten. Kadyrov zelf staat onvoorwaardelijk achter zijn leider. Enkel zijn eigen ego en gewin kunnen tussen hem en Poetin komen. En laat dat nu net het geval zijn.
Niet tevreden
Kadyrov is ontevreden met de huidige gang van zaken: hij uit regelmatig kritiek op de Russische minister van Defensie, Sergej Sjojhoe, en de stafchef van het leger, Valeri Gerasimov. De laatste dagen moest ook Aleksandar Lapin het ontgelden, de generaal die het bevel voer over de Russische troepen in Lyman.
Kadyrov spaarde hem niet: Lapin moest gedegradeerd worden tot soldaat, zijn medailles moesten worden afgenomen, en hij zou, gewapend met enkel een licht machinegeweer en zonder schoeisel, de loopgraaf in moeten worden gestuurd. “Om zijn schaamte weg te wassen met bloed.”
Als kers op de taart pleitte Kadyrov ook voor het inzetten van kernwapens in het conflict. Alles om Rusland te laten winnen, of op zijn minst het gezichtsverlies van de David tegen Goliath-strijd te beperken. Dit leverde hem al een stevige uitbrander op vanuit Moskou. Kadyrov moest in het vervolg “zijn emoties opzij zetten”, tijdens de ‘speciale militaire operatie’, zo wordt Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov geciteerd door Russisch persagentschap Ria Novosti.
Steun uit (on)verwachte hoek
Iemand die Kadyrov echter wel lijkt te steunen, is Yevgeni Prigozjin. Die staat bekend als “Poetins chef”, aangezien zijn resem aan cateringbedrijven de Russische overheid als voornaamste klant kent, en zijn restaurants regelmatig de Russische dictator, vaak in het gezelschap van andere hooggeplaatsten, mogen ontvangen.
Enkele dagen geleden bevestigde Prigozjin echter een hardnekkig gerucht, dat iedereen met enige kennis ervan echter al zeker wist: hij is de geldschieter van Wagner Group, een beruchte privémilitie bestaande uit veteranen van het Russische leger en de GRU, de militaire inlichtingendienst. Ook dat leger wordt, net zoals de Tsjetsjeense Kadyrovieten, door het Kremlin ingeschakeld als kuisploeg in conflictgebieden waar het liever niet rechtstreeks in betrokken geraakt. Vooral Afrika lijkt daarbij Wagner Group’s voornaamste base of operations, maar ook in Oekraïne is de militie actief.
Bijzonder close
De afgelopen weken vindt Kadyrov in Prigozjin een bondgenoot. De Russische nieuwswebsite Meduza kon met enkele bronnen dicht bij Poetins inner circle spreken, die ook aangaven dat het duo wel zeer close is de laatste weken. Volgens twee van hen behoren ze tot de “oorlogspartij”, de groep die groot voorstander is van de invasie, en zelfs escalatie tot een nucleair conflict.
Prigozjin zelf vindt ook Sjojgoe bijzonder ongeschikt als minister van Defensie. Die zou te ouderwets handelen, waar zijn Wagner-huurlingen een veel modernere aanpak hanteren. Naar verluidt lagen de twee al in de clinch voor het Oekraïneconflict, en zou Prigozjin enkele contracten met het leger zijn kwijtgespeeld.
Volgens geruchten zou Poetin, nu de traditionele manier van oorlogsvoeren niet lijkt te lukken, kijken naar alternatieven. Daarbij spelen Prigozjin en Kadyrov hoe dan ook een rol. Die laatste kondigde een tijd geleden aan misschien te stoppen als leider van Tsjetsjenië. Geruchten gingen de ronde dat hij daarop Viktor Zolotov zou vervangen als hoofd van de Rosgvardiya. Die zou op zijn beurt Sjojgoe vervangen, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de slechte prestaties aan het front.
Van die troonswissel is momenteel echter nog geen sprake. Het Kremlin moet ook rekening houden met een eventueel intern conflict, waarbij de Wagner-baas en Kadyrov samen kunnen spannen om zelf de touwtjes in handen te nemen. Kadyrov werd alvast gepromoveerd tot kolonel-generaal: een erkenning voor zijn diensten, en een eerste stap naar promotie (een ministerszitje?), of toch een manier om de wilde Tsjetsjeense pitbull wat koest te houden?
(evb)
