Key takeaways
- Japan bestudeert de mogelijkheid om door kernenergie aangedreven onderzeeërs te ontwikkelen om zijn defensiecapaciteit te verbeteren.
- De stap weerspiegelt de veranderende veiligheidspositie van Japan in de richting van een bredere regionale focus en een verlangen naar een langer uithoudingsvermogen van de onderzeeërs.
- Het project staat voor juridische en politieke uitdagingen vanwege Japans toewijding aan het vreedzame gebruik van kernenergie en zijn “drie niet-nucleaire principes”.
Japan overweegt om door kernenergie aangedreven onderzeeërs te ontwikkelen als onderdeel van de modernisering van zijn defensie. Dit volgt op een aanbeveling van een panel van experts die het ministerie van Defensie adviseren om te zoeken naar “volgende-generatie voortstuwingssystemen” voor toekomstige oorlogsschepen. De suggestie markeert een mogelijke verschuiving in het standpunt dat Japan van oudsher inneemt over zelfverdediging en nucleaire technologie.
Het panel stelde dat geavanceerde voortstuwingstechnologie nodig is om de onderzeeërs langer onder water te laten blijven en verder te laten opereren. Deze technologie kan uiteindelijk ook kernenergie omvatten. Volgens experts zouden zulke onderzeeërs gevaarlijker zijn, omdat ze meer wapens met een groter bereik kunnen meenemen en afvuren.
Veranderende defensiepositie
De verschuiving naar nucleair aangedreven onderzeeërs toont aan dat Japan zijn defensiepolitiek aanpast van een focus op nationale grenzen naar een bredere regionale aanpak. Het panel adviseerde om gedetailleerd technisch onderzoek, haalbaarheidsstudies en langetermijnontwikkelingsplannen uit te voeren om het beste voortstuwingssysteem voor Japan te bepalen. Ze noemden het belangrijk dat onderzeeërs langer kunnen opereren voor afschrikking en voortdurende bewaking van de nabijgelegen zeeën, vooral gezien de steeds complexere maritieme situatie rond Japan.
Er zijn echter aanzienlijke juridische en politieke obstakels voor de implementatie van nucleaire aandrijving. De Japanse Basiswet voor Atoomenergie bepaalt dat kernenergie alleen voor vreedzame doeleinden mag worden gebruikt, en het land houdt zich aan de “drie niet-nucleaire principes”, die de productie, het bezit of het herbergen van kernwapens verbieden. Deze naoorlogse beperkingen hebben decennialang de politiek en de publieke opinie bepaald.
Onderzoek naar nucleaire onderzeeërs
Eerdere studies over door kernenergie aangedreven onderzeeërs in 2001 kwamen tot de conclusie dat een dergelijk programma op juridische problemen en exorbitante kosten zou stuiten, waardoor er van werd afgezien. Hoewel de regering haar standpunt tegen het bezit van kernonderzeeërs heeft herhaald, met een beroep op wettelijke obstakels, suggereert de recente taal van het panel een wens om zich voor te bereiden op mogelijke veranderingen op de langere termijn als de omstandigheden dit vereisen.
Voorstanders van nucleaire aandrijving binnen de Japanse marinegemeenschap voeren aan dat het een steeds belangrijker wordende operationele uitdaging zou aanpakken: uithoudingsvermogen. Ze merken op dat de huidige onderzeeërs, hoewel ze stealthy zijn, regelmatig naar de oppervlakte moeten of een vrije duik moeten maken om hun batterijen op te laden, wat hun bereik beperkt.
Voordelen van nucleaire aandrijving
Voorstanders van nucleaire aandrijving wijzen op de ongeëvenaarde onderwatermobiliteit, stealth en reikwijdte van onderzeeërs met nucleaire aandrijving. Ze wijzen ook op de bestaande industriële en technische capaciteit van Japan om ze te bouwen als er een politieke beslissing wordt genomen.
Tegenstanders van nucleaire aandrijving wijzen erop dat de kwestie verder gaat dan alleen technische aspecten. Zij stellen dat het ontwikkelen van dergelijke onderzeeërs mogelijk in strijd is met de grondwettelijke beperkingen van Japan met betrekking tot zelfverdediging. Daarnaast kunnen milieu- en veiligheidsproblemen ontstaan, en bestaat de kans op diplomatieke spanningen met buurlanden. Ook wijzen zij op de hoge kosten, vooral gezien het al grote budget voor defensievernieuwing.
Strategische modernisering van Japanse marine
Voorlopig richt Japan zich op het versterken van zijn conventionele onderzeeërvloot, terwijl het de nucleaire optie openhoudt voor verdere studie. De vloot omvat geavanceerde onderzeeërs van de Soryu- en Taigei-klasse die zijn uitgerust met lithiumionbatterijen om het uithoudingsvermogen onder water te verlengen en het lawaai te minimaliseren.
De hernieuwde interesse van Japan in door kernenergie aangedreven onderzeeërs valt samen met soortgelijke discussies in andere landen, zoals Zuid-Korea en Brazilië. Deze landen overwegen ook de voordelen van het verbeteren van onderzeeërcapaciteiten, terwijl ze de potentiële risico’s van nucleaire technologie afwegen. (fc)
Volg Business AM ook op Google Nieuws
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!

