Key takeaways

• Italië is van plan zijn defensiebudget in drie jaar tijd met 12 miljard euro te verhogen door gebruik te maken van een nieuwe regel van de EU.
• Italië zal eerst op zoek gaan naar goedkope leningen in het kader van het SAFE-programma van de EU voor defensieaankopen.
• Italië wil de defensie-uitgaven geleidelijk verhogen tot 2,5 procent van het bbp in 2028, waarbij prioriteit wordt gegeven aan strategische aankopen en de efficiënte toewijzing van middelen in plaats van overhaaste aankoopbeslissingen.

Italië overweegt een innovatieve aanpak om zijn defensiebudget de komende drie jaar met ongeveer 12 miljard euro te verhogen. Deze strategie is gebaseerd op een mechanisme dat onlangs door de EU is ontwikkeld en dat lidstaten in staat stelt om defensie-uitgaven uit te sluiten van de berekening van hun jaarlijkse tekort, waardoor ze hun defensiebudget kunnen verhogen zonder de EU-tekortregels te overtreden.

Volgende stappen

De algemene regel van de EU is dat lidstaten hun begrotingstekort onder de 3 procent van het bbp moeten houden. Deze nieuwe regel, die bekend staat als de nationale ontsnappingsclausule (NEC), stelt landen echter in staat om deze beperkingen te omzeilen als het gaat om het versterken van hun nationale veiligheid.

Het Italiaanse ministerie van Financiën gaf in een recent begrotingsdocument aan dat de activering van de NEC afhangt van het succes van het SAFE-programma van de EU, dat tot doel heeft goedkope leningen te verstrekken die specifiek bestemd zijn voor hogere defensie-uitgaven. Als het SAFE-programma onvoldoende blijkt om Italië te helpen de NAVO-doelstelling te halen om tegen 2035 5 procent van het bbp aan defensie en veiligheid te besteden, zal de NCA worden overwogen.

Strategische aankopen

Italië heeft officieel 14,9 miljard euro aan SAFE-leningen aangevraagd bij de EU en is van plan om tegen 30 november een gedetailleerde lijst van geplande defensieaankopen in te dienen. Deze lijst moet prioriteit geven aan samenwerkingsprojecten met andere EU-lidstaten en derde landen die geïnteresseerd zijn in de ontwikkeling van gemeenschappelijke defensiestrategieën die afgestemd zijn op de EU-doelstellingen.

Italië besteedt momenteel ongeveer 1,54 procent van zijn bbp aan defensie en is van plan dit jaar 2 procent te halen. De regering is van plan om het resterende gat te dichten door delen van de Italiaanse kustwacht te herclassificeren als militaire eenheden, hoewel er nog geen officiële aankondiging en gedetailleerde uitsplitsing van het budget voor 2025 is gepubliceerd.

Geleidelijke toename

Voor de toekomst plant Italië een geleidelijke stijging van de defensie-uitgaven, met als doel 2,5 procent van het bbp in 2028. Deze weloverwogen aanpak is bedoeld om overhaaste aankoopbeslissingen, die tot prijsinflatie op de defensiemarkt zouden kunnen leiden, te vermijden. De eerste fase zal gebaseerd zijn op SAFE-leningen, terwijl een besluit over de activering van de NEC op een later tijdstip genomen zal worden.

De invoering van het NEC door de EU als onderdeel van haar ReArm-programma in maart 2025 weerspiegelt de dringende noodzaak om de militaire paraatheid van de lidstaten te versterken als reactie op de inval van Rusland in Oekraïne. Deze flexibiliteit binnen de begrotingsregels is bedoeld om ervoor te zorgen dat verhoogde defensie-uitgaven de financiële stabiliteit niet in gevaar brengen of leiden tot sancties voor het overschrijden van de begrotingslimieten.

Betrouwbaarheid van het NEC

Hoewel Italië eerder had aangegeven terughoudend te zijn om de NEC te gebruiken vanwege het begrotingstekort van meer dan 3 procent, wijzen de huidige prognoses op een vermindering tot 2,8 procent volgend jaar, waardoor het een meer haalbare optie wordt. Bovendien suggereert Italië dat het misschien niet strikt noodzakelijk is om de uitgavendoelstelling van 5 procent van de NAVO te halen als het de gewenste militaire capaciteiten kan bereiken door strategische optimalisatie en de efficiënte toewijzing van middelen. (jv)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!