De rechts-populaire Italiaanse premier Giorgia Meloni gooit een steen in het Europese migratiedebat. Ze komt namelijk met een heel ver gaande deal, die haar land sloot met Albanië over asielzoekers op de Adriatische Zee. Albanië is een voormalige kolonie van Italië en vooral: een land buiten de EU-grenzen.
- Daar wil Italië voortaan een deel van haar asielzoekers gaan opvangen: in twee grote centra zou plaats komen voor maximaal 39.000 mensen per jaar. Die moeten dan daar, eerder dan in Italië zelf, wachten op hun finaal verdict in een asielprocedure.
- Het zou een enorm afschrikeffect kunnen hebben op migranten, die nu vaak de asielprocedure gebruiken om toch maar een ticket tot Europa te krijgen. Of het dan finaal lukt of niet doet er niet toe: velen gaan nooit terug naar hun land van herkomst.
- De deal is vergaand, maar niet compleet nieuw: ook het Verenigd Koninkrijk had al een soortgelijk idee, om asielzoekers in Rwanda te gaan onderbrengen. Dat leek alleen praktisch minder haalbaar. Italië gaat het nu doen op veel grotere schaal, vlak bij de deur. De kampen zouden onder Italiaanse jurisdictie vallen, en het zullen de Italianen zijn die de logistiek moeten doen.
- Het zal ongetwijfeld leiden tot een debat binnen de EU: gelden dan hier ook de Europese regels, buiten de EU, maar voor asielzoekers van de EU? Meloni pakte alvast de Europese Commissie in snelheid: ze stelde de Commissie niet op de hoogte voorafgaand aan de deal.
- Tegelijk zijn ook andere EU-landen bezig met deze piste, van opvang in ‘derdenlanden’. Het is dus niet meteen ‘case closed’ voor die piste. België zit op een ander spoor: met de Vivaldi-coalitie lijkt zoiets onbespreekbaar.
- “De eerste doelstelling moet zijn om vooral de Europese buitengrenzen beter te controleren. Dat zit in het EU Migratiepact. Alle lidstaten moeten vooral zich daar achter scharen. Dat is de oplossing om minder irreguliere binnenkomsten te hebben”, zo klinkt op het kabinet van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v).
