Key takeaways

• Ongeveer een half miljoen hectare van de Italiaanse olijfgaarden is verlaten, waardoor er nog maar 550.000 van de 1,1 miljoen hectare bestemd zijn voor de olijventeelt.
• Nieuwe wetgeving is erop gericht het verlaten van landbouwgrond te verminderen en de negatieve effecten op de hydrogeologische stabiliteit te beperken.
• De Italiaanse olijfoliemarkt maakt een economische opleving door, waarbij de groothandelsprijzen stijgen mede door een prijsverschil tussen Italië en Spanje van meer dan 5 euro per kilo.

De Italiaanse olijfoliesector worstelt met een zorgwekkend probleem: de wijdverspreide stopzetting van olijfgaarden. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer een half miljoen hectare van de in totaal 1,1 miljoen hectare aan olijventeelt momenteel wordt verwaarloosd. In de afgelopen tien jaar is het aantal olijfboerderijen met 31 procent gedaald, vooral in regio’s als Abruzzo, waar het aantal olijfboerderijen met 37 procent is gedaald.

Pogingen om de crisis aan te pakken

In een poging om deze crisis aan te pakken is er nieuwe wetgeving uitgevaardigd om het verlaten van landbouwgrond tegen te gaan. Dit initiatief, gesteund door de Vereniging van Olijfsteden en verdedigd door Eerwaarde Pino Bicchielli binnen het Milieudecreet, probeert de negatieve gevolgen van verlaten landbouwgrond op de hydrogeologische stabiliteit te verminderen. De voorzitter van de Vereniging van Olijfsteden, Michele Sonnessa, verwelkomde de goedkeuring van de wet als een belangrijke prestatie en benadrukte dat het de mogelijkheid biedt om de verontrustende trend van het verlaten van olijfgaarden te keren.

Olijfgaarden en lokale gemeenschappen

De vereniging is van plan om in 2024 verschillende initiatieven te implementeren, waaronder het oprichten van technische commissies om wetgeving tegen het verlaten van olijfgaarden te ontwikkelen, het organiseren van nationale marsen tijdens gemeenschapsevenementen om het bewustzijn te vergroten, en het lanceren van proefprojecten voor het terugwinnen van verlaten olijfgaarden. Voor deze inspanningen zal worden samengewerkt met de Toscaanse ANCI en lokale territoriale entiteiten. Sonnessa onderstreepte de noodzaak om deze crisis aan te pakken en verwees daarbij naar de culturele betekenis van olijfbomen en hun belang voor lokale gemeenschappen. Hij benadrukte ook de rol van de olijventeelt in de aanpak van milieuproblemen zoals klimaatrisico’s, bosbranden en het behoud van biodiversiteit.

Economische opleving in Italiaanse olijfoliemarkt

Daar staat tegenover dat de Italiaanse olijfoliemarkt een economische opleving doormaakt. De groothandelsprijzen voor Italiaanse extra olijfolie van eerste persing zijn gestegen en wijken af van de prijstrends in Spanje en Tunesië. Dit jaar is er een opvallende breuk geweest met de traditionele prijscorrelatie tussen Italiaanse en Spaanse olijfolie, met Italiaanse prijzen die bijna 10 euro per kilo benaderen, terwijl de Spaanse prijzen onder de 4 euro per kilo zijn gezakt.

Prijsverschil tussen Italië en Spanje

Dit prijsverschil van meer dan 5 euro per kilo wordt grotendeels toegeschreven aan de sterke prijsstijging van Italiaanse olijfolie in regio’s als Puglia, Calabrië en Sicilië. De Spaanse olijfolie-industrie staat daarentegen voor steeds grotere uitdagingen door de lage prijzen, met een geschatte productie van 1,3 miljoen ton maar prijzen die kelderen tot 4 euro per kilo.

Spanning tussen producenten en industriële sectoren

Deze omstandigheden hebben geleid tot contracten die onder de productiekosten worden aangeboden, waardoor er spanning is ontstaan tussen landbouwproducenten en industriële sectoren binnen de olijfoliemarkt. De Spaanse situatie weerspiegelt een soortgelijke dynamiek die Italiaanse producenten in het begin van de jaren 2000 hebben ervaren, en benadrukt de voortdurende strijd tussen de realiteit van de productie en de prijsdruk van de consument.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!