De redenering van de premier en bij uitbreiding Open Vld lijkt te zijn: in de campagne kan straks niemand om hem als regeringsleider heen. Dan gaat hij veel aandacht naar zich zuigen, en maakt hij voor de partij toch minstens een paar procenten goed.

• Alleen, een nieuw stukje van de peiling van Le Soir/HLN/VTM/RTL dat begin deze week gelost werd, slaat opnieuw flinke barsten in die droom van Open Vld.
• Op de vraag “als een coalitie zoals Vivaldi verder kan, wilt u dat dan?” antwoordde liefst 80 procent van alle Vlamingen gewoon ‘neen’. In Wallonië (71 procent) en Brussel (62 procent) is men duidelijk iets minder gekant tegen de federale coalitie.
• Maar misschien nog veelzeggender: ook 70 procent van de kiezers van Vooruit en Groen willen geen Vivaldi meer, 62 procent van de cd&v zegt ook ‘neen’. Open Vld heeft de meeste Vivaldi-liefhebbers met 45 procent die de coalitie wil verderzetten, maar ook nog een meerderheid van 55 procent die ‘neen’ zegt. Met ‘Vivaldi’ als strijdkreet de baan op heeft dus voor De Croo en co geen enkele zin.
• Vraag is of het dan om de premier als figuur kan en moet draaien. Ook daar zijn de peilingen geen goed nieuws. De Croo is geen sant in eigen land, of liever eigen regio: 68 procent van de Vlamingen wil hem geen nieuwe termijn gunnen. In Wallonië (50 procent zegt wel ‘ja’) en zeker Brussel (57 procent zegt ‘ja’) zijn milder.
• Komt daarbij dat zeker de laatste eindspurt van zijn regeerperiode interessant wordt: als voorzitter van de EU heeft België dan plots een plekje op het grotere podium. In principe voor een premier een kans om meer te schitteren. De vraag is alleen of dat voor De Croo opgaat: de geruchten rond een internationale exit, en het frame dat hij “aast op een topjob” en een exit zoals Charles Michel (MR) er voor hem een maakte, zijn legio in de Wetstraat.

Kanseliersbonus

• Dat erkent men ook op de Zestien, waar men dus zich wil hoeden voor een al te “internationaal” imago voor de premier: hij moet focussen op het “binnenland als het belangrijkste land”.
• Tel daarbij dat de rol van De Croo ook binnen Europa in realiteit op dit moment niet echt doorslaggevend is: veelzeggend was het belangrijke bezoek aan Tunesië deze week, waar een deal over migratie gesloten werd. Daarbij dook naast de Commissie met Ursula von der Leyen de Italiaanse premier Georgia Meloni én de Nederlander Mark Rutte op: het is veel meer de Nederlandse premier die boven z’n gewicht bokst op Europees niveau, dan zijn liberale collega uit België.
• Bovendien zit er een bijkomende praktische moeilijkheid rond de vraag of een ‘kanseliersbonus’ kan gelden: er is geen echte ‘nationale kieslijst’ meer, zoals vroeger met de Senaat het geval was. Dat maakt dat een electoraal effect meer dan waarschijnlijk beperkt blijft tot enkel Oost-Vlaanderen, waar De Croo dan de Kamerlijst trekt. Maar dat levert dan een bonus van hoogstens een zetel op. Het alternatief is de Europese lijst aan De Croo geven.
• Het ‘nieuwe’ plan van Lachaert zal dus toch rekening moeten houden met een scenario dat de bonus rond De Croo niet komt, of minstens enkel als die op de juiste manier in de markt gezet wordt.