Op de recente C40-top in Kopenhagen hebben vijfendertig steden uit de hele wereld toegezegd maatregelen te zullen nemen om de luchtkwaliteit boven hun grondgebied te verbeteren. Onder meer beloofden de initiatiefnemers de introductie van emissievrije zones en klimaatneutrale transportmiddelen. Tevens verbonden de deelnemers zich ertoe om de stedelijke infrastructuur voor fietsers te verbeteren.

Bovendien engageerden de steden zich om gegevens over hun luchtkwaliteit regelmatig te publiceren.

De C40 is een koepel van bijna honderd steden die zich hebben geëngageerd het leefmilieu op een actieve manier te beschermen.

Vroegtijdige overlijdens

Studies van de World Health Organisation (WHO) tonen dat luchtvervuiling wereldwijd jaarlijks zeven miljoen overlijdens zou veroorzaken. ‘Wanneer de ondertekenaars van de nieuwe Clean Air Cities Declaration consequent de waarden van de wereldgezondheidsorganisatie op het gebied van fijnstof zouden naleven, kunnen jaarlijks veertigduizend vroegtijdige overlijdens kunnen worden vermeden,’ aldus de intiatiefnemers.

In Europa veroorzaakten zware concentraties van fijnstof vier jaar geleden ongeveer 422.000 overlijdens. In de Europese Unie was er daarbij sprake van 391.000 slachtoffers. Meer dan honderddertig steden in drieëntwintig lidstaten van de Europese Unie overtreden de Europese normen voor luchtkwaliteit. 

Het luchtkwaliteitsrapport van het Europees Milieuagentschap toont dat 42 procent van alle Europeanen in steden wordt blootgesteld aan niveaus fijnstof die de aanbevolen waarden overschrijden. Eerder dit jaar heeft de Europese Commissie wegens een problematische luchtkwaliteit nog boetes uitgedeeld aan Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Hongarije, Italië en Roemenië.

Autoloze dag

‘Luchtvervuiling is een wereldwijd probleem, maar kan een lokale oplossing krijgen,’ zegt Frank Jensen, burgemeester van Kopenhagen. ‘Er moet dan ook consequent worden gehandeld.’ Kopenhagen heeft de ambitie om tegen midden volgend decennium de eerste klimaatneutrale hoofdstad van de wereld te worden.

De burgemeesters van Brussel en Parijs hebben onder meer voorgesteld om jaarlijks een Europese autovrije dag in te voeren. Ze verwijzen daarbij naar succesvolle initiatieven in hun eigen stad.

Er lijkt echter nog een lange weg te moeten worden afgelegd. Uit een rapport van de Verenigde Naties blijkt immers dat ook in de Klimaatakkoorden van Parijs slechts 20 procent van de voorgestelde maatregelen betrekking heeft op gezondheidsproblemen door de luchtvervuiling.