Inkomensongelijkheid kan een bedreiging vormen voor vriendschappen. Dat zegt Kathleen Hildebrand in een bijdrage voor het magazine Worldcrunch.com. Het valt immers vaak moeilijk een vriendschapsrelatie te onderhouden die financieel vooral een eenrichtingsverkeer laat optekenen.

In praktijk blijken echter veel vriendschapsbanden die financiële ongelijkheid perfect te kunnen overleven. Een vriendschap die gebaseerd is op een authentiek gevoel van verbondenheid en niet alleen te maken heeft met nut of plezier, vindt volgens specialisten immers een weg om met die ongelijkheid om te gaan.

“Het ongemakkelijke gevoel situeert zich meestal niet bij de kapitaalkrachtige partij,” benadrukt Horst Heidbrink, professor psychologie aan de University of Hagen. “Meestal heeft de kapitaalkrachtige partner weinig problemen om een grotere financiële bijdrage te leveren. Het biedt hem het gevoel zorg te dragen voor zijn vrienden.”

“Veelal is het minder gegoede partij die zich ongemakkelijk voelt en zich door zijn positie onder druk voelt staan om zich onder meer extreem vriendelijk of dankbaar te gedragen. In een hechte vriendschap tussen twee individuen kan het probleem vaak opgelost worden door over de impact van het onevenwicht te praten, maar in grotere kringen wordt dat een moeilijker aangelegenheid.”

Ondanks de complicaties zijn vriendschappen tussen arm en rijk frequenter dan vaak wordt aangenomen. Uit een onderzoek van het Allensbach Institute uit Bremen bij ruim zestienhonderd mensen bleek dat 44 procent van de respondenten getuigde rijkere vrienden te hebben. Bovendien gaf 41 procent aan vrienden te hebben die minder kapitaalkrachtig waren dan henzelf.

“Toch blijkt geld in praktijk nog altijd vaak een belangrijke hinderpaal te vormen voor vriendschappen,” merkt Kathleen Hildebrand op. “De studie gaf aan dat vrienden elkaar helpen met verhuizen en renovatiewerken en ook bereid zijn om te luisteren en advies te geven. Toch bleek slechts 10 procent een aanzienlijke lening van een rijkere vriend aanvaard te hebben.”

“Velen geloven dat een lening een extra druk zal betekenen voor de vriendschap,” zegt Heidbrink. “De meeste mensen gaan voor financiële hulp liever naar hun ouders. Familiebanden zijn immers veel minder symmetrisch dan vele vriendschappen. Nochtans kan een goede vriendschap ook een krediet overleven. Onderzoek heeft uitgewezen dat een vriendschap naar een evenwicht moet streven.”

“De basis die daarbij wordt gehanteerd hoeft niet financieel te zijn, maar kan ook zijn gebouwd op onder meer aandacht. Ook personen die onevenwichtig veel aandacht moeten besteden aan hun vrienden, ervaren vaak een ongemakkelijk gevoel wanneer ze de perceptie hebben daarbij gebruikt te worden.”

“Diepe vriendschappen kunnen echter ook een gebrek aan symmetrie overwinnen,” stipt Horst Heidbrink nog aan. “Cruciaal is een wederzijds vertrouwen. Wanneer het gevoel van vertrouwen wordt gebroken, zal de vriendschap afbrokkelen. Financiële verschillen vormen op zich geen bedreiging voor de vriendschappelijke band.”

“Indien de beperkte financiële middelen niet leiden tot jaloersheid en nijd tegenover de kapitaalkrachtige partij en de rijkere vriend er zich niet aan stoort dat zijn armere relatie niet kan deelnemen aan luxereizen, is er geen enkele reden waarom een succesvolle vriendschapsband niet zou kunnen standhouden.” (mah)