Sinds de Russische invasie in Oekraïne proberen de westerse grootmachten zo veel mogelijk landen achter hun kar te spannen om deel te nemen aan de internationale sancties tegen Rusland. Maar lang niet alle landen staan te springen om Rusland economische klappen uit te delen. Ook India staat in een spreidstand tussen Rusland en de VS. Om in het gevlij te komen bij Indiaas premier Narendra Modi, reizen hooggeplaatste functionarissen massaal af naar New Delhi.

De Russische invasie in Oekraïne heeft India in het middelpunt geplaatst van een diplomatische driehoek in het Pacifische gebied. Dat schrijft CNBC. Vanuit alle hoeken van de wereld komen hooggeplaatste politici naar New Delhi om er om de beurt hun belangen met premier Modi te bespreken. Die lijkt – uit noodzaak – van twee walletjes te willen eten in het conflict, maar is zo’n aanpak wel houdbaar?

De Quad

In de eerste plaats komen de bezoeken uit Japan, Australië en de VS. Samen met India maken die landen namelijk deel uit van de Quadrilateral Security Dialogue of simpelweg de Quad. Een informeel strategisch kader tussen de vier landen, bedoeld om de Chinese dominantie in het Indo-Pacifische gebied te counteren. Hoewel het vuur tijdens de jaren-2010 waren uitgeblust, werd de vlam in 2017 terug aangewakkerd. Sindsdien groeien de vier landen steeds meer naar elkaar toe.

Terwijl Japan, Australië en met name de VS allen deelnemen aan de internationale sancties tegen Rusland, weigert India de invasie zelfs te veroordelen. Biden noemde de Indiase positie tegenover Rusland “nogal wankel”.

Naast een oproep van de Quad-leden richting India om zich achter de sancties te scharen, lijkt Oekraïne geen impact te hebben op de relaties tussen de vier landen. Japans premier Kishida kondigde een investering van 42 miljard dollar aan in India, en nodigde het land daarop uit op de volgende Quad-top in Japan later dit jaar. Volgens Indiaas minister van Buitenlandse Zaken Harsh Shringla, zou Australisch premier Scott Morrison zich ook begripvol getoond hebben over de Indiase positie tegenover de oorlog in Oekraïne.

Chinese mildheid

Tegelijkertijd lijkt rivaal China zijn toon in te perken tegenover India. Het Chinese staatsblad Global Times schrijft dat “India en China op vele vlakken belangen delen. Zo veroordeelt het Westen India omdat het vermoedelijk overweegt om Russische olie te kopen tegen een kortingstarief. Maar dit is het legitieme recht van India”, zo citeert CNBC het staatsblad. Japans premier Kishida zou volgens Global Times dan weer een “lobbyist” zijn die “er niet in is geslaagd om India te paaien over Oekraïne”.

Dat China zo’n milde toon aanneemt tegenover India is opmerkelijk, aangezien de twee landen tot ongeveer een jaar geleden met getrokken messen tegenover elkaar stonden door grensdisputen in het Himalayagebied. Ook de aartsrivaal van India, Pakistan, liet zondag enige bewondering noteren voor India vanwege het “onafhankelijke buitenlandse beleid”.

Hoe zal dit voor India uitpakken?

Voorlopig lijkt de dubbele houding van India tegenover zowel Rusland als de Quad-leden het land geen schade op te leveren. “De VS en zijn partners – in Europa en Azië – hebben India nodig in de onderlinge concurrentie met China op lange termijn”, zegt Aparna Pande, Zuid-Azië-expert van het Hudson Institute, een Amerikaanse denktank, aan CNBC. “Daarom tonen ze meer begrip voor de moeilijke situatie waarin India zich bevindt.”

India zit in feite gevangen tussen twee vuren in dit conflict. De laatste jaren bouwde het land zijn relaties met de VS aanzienlijk verder uit. Maar ondertussen heeft het sterke historische banden met Rusland, en blijft India enorm afhankelijk van Rusland voor de toelevering van wapens en voor zijn eigen regionale veiligheid.

De goede banden met Rusland zorgden voor een zekere stok achter de deur tegenover rivalen Pakistan en China. Als Modi nu Poetin de rug zou toekeren, kan het een enorm waardevolle partner in de regio kwijtspelen.

“Als India beslist om aan de zijlijn te blijven staan om zo zijn eigen onderhandelingspositie en invloed uit te breiden, denk ik dat veel mensen wereldwijd hun sympathie zullen verliezen voor de zorgen die India zelf heeft over zijn regionale integriteit”, zegt Bruce Bennett van de Amerikaanse denktank Rand Corporation aan CNBC.

Of hoe het voor Modi dansen op een slappe koord is om India’s geopolitieke positie in de wereld te beschermen.

(evb)