Key takeaways

• De Taliban zoeken economische samenwerking met Rusland en China, onder meer via handel in lokale valuta om sancties te omzeilen.
• De Afghaanse diplomatie is actiever geworden, met gesprekken met India, Pakistan, Iran en China, ondanks het gebrek aan formele erkenning.
• Regionale landen tonen pragmatisme: ze willen samenwerken rond veiligheid, handel en stabiliteit, ondanks spanningen en wantrouwen.

De Taliban-regering in Afghanistan is actief op zoek naar economische en diplomatieke samenwerking met buurlanden, ondanks het uitblijven van formele internationale erkenning. Zo is de Afghaanse waarnemend minister van Handel, Haji Nooruddin Azizi, in vergevorderde gesprekken met Rusland over het afhandelen van handelsbetalingen in lokale valuta. Beide landen willen zo hun afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar verminderen, een stap die past binnen bredere geopolitieke trends waarbij de dominantie van de dollar onder druk staat. Soortgelijke voorstellen zijn gedaan aan China, waarmee Afghanistan jaarlijks voor ongeveer 1 miljard dollar handelt. In Kabul is al een werkgroep gevormd met vertegenwoordigers van het Chinese consulaat om deze samenwerking verder uit te bouwen.

De gesprekken met Rusland en China passen binnen een bredere strategie van de Taliban om economische isolatie te doorbreken. Sinds 2022 importeert Afghanistan gas, olie en tarwe uit Rusland, en Azizi verwacht dat ook de handel in plastic en andere producten zal toenemen. Door transacties in lokale munteenheden te laten verlopen, hopen beide landen de effecten van westerse sancties te omzeilen. Afghanistan kampt met een terugval in de instroom van Amerikaanse dollars als gevolg van grootschalige hulpbezuinigingen. Hoewel de Afghaanse munt relatief stabiel blijft, waarschuwen economen voor mogelijke schokken op termijn.

Regionale diplomatie ondanks gebrek aan erkenning

Tegelijkertijd is ook de diplomatieke activiteit van de Taliban toegenomen. De waarnemend minister van Buitenlandse Zaken, Amir Khan Muttaqi, heeft recent ontmoetingen gehad met collega’s uit Pakistan, India en China. Deze toenadering is opvallend, gezien de gespannen relaties uit het verleden. India, dat lang fel tegen de Taliban was, erkent inmiddels de machtspositie van de groep in Afghanistan en ziet het belang van directe dialoog. Pakistan kampt met toenemende onrust door militante groeperingen binnen de eigen grenzen, wat de noodzaak tot grenssamenwerking met Afghanistan vergroot. Iran en Afghanistan delen zorgen over veiligheid, de opmars van ISKP en geschillen rond waterverdeling van de Helmandrivier.

Ondanks deze toenaderingen blijft formele diplomatieke erkenning van de Taliban uit. De relaties met buurlanden zijn fragiel en complex. Vertrouwen tussen Pakistan en de Taliban is laag, en ook met Iran laaiden grensspanningen onlangs weer op. India blijft worstelen met zijn verleden met de Taliban. Toch wijst de recente diplomatieke inzet op een pragmatische benadering van de betrokken landen. In een veranderend geopolitiek landschap lijkt samenwerking met de Taliban, ondanks ideologische verschillen, noodzakelijk voor stabiliteit en veiligheid in de regio.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!