In de Chinese steden hebben meer dan vijftig miljoen woningen geen bewoners. Daarmee moet een leegstand van 22 procent worden opgetekend. Dat blijkt uit een onderzoek van wetenschappers aan de Southwestern University of Finance and Economics in Chengdu, gebaseerd op een enquête vorig jaar. China kent daarmee een beduidend grotere leegstand dan vele andere landen. De Chinese president Xi Jinping waarschuwde eerder al voor de gevolgen van vastgoedspeculatie.

“De leegstand maakt de vastgoedmarkt bijzonder kwetsbaar voor tegenspoed,” aldus het persbureau Bloomberg. “Aanwijzingen van een mogelijke crisis zouden eigenaars immers kunnen aanzetten om onbewoonde panden snel op de markt te brengen.”

“Dat zou tot een complete instorting van de markt – een nachtmerrie voor de beleidsmakers – kunnen leiden. De resultaten van de studie suggereren bovendien dat de pogingen van de Chinese overheid om vastgoedspeculatie te beteugelen – door leiders beschouwd als een belangrijke bedreiging voor financiële en sociale stabiliteit – tekortschieten.”

Dreiging

“Geen enkel kent een grotere leegstand dan China,” zegt onderzoeksleider Gan Li, econoom bij de Southwestern University of Finance and Economics. “Mochten er op de vastgoedmarkt scheuren opduiken, dreigt een echte stormvloed aan woningen die te koop zullen worden aangeboden.”

“De overheid zou gebruik kunnen maken van een eigendomsbelasting of een heffing op leegstand om te proberen het probleem tegen te gaan, maar geen van beide strategieën lijkt voorlopig te worden overwogen.”

Er wordt aan toegevoegd dat er weinig is veranderd tegenover vijf jaar geleden, toen een leegstand van 22,4 procent werd genoteerd.

Het fenomeen kan aanzienlijke gevolgen hebben. Speculatie kan een hefboom vormen voor hogere prijzen, waardoor miljoenen inwoners uit de stedelijke vastgoedmarkt zouden worden verbannen. Hierdoor zou de ongelijkheid in de Chinese maatschappij nog worden versterkt. De Chinese president Xi Jinping beklemtoonde vorig jaar nog dat woningen gebouwd werden om bewoond te worden en niet als een instrument voor speculatie mochten worden ingezet.

Investering

Een gedeelte van de leegstand kan worden geweten aan vakantiehuizen en arbeiders die zijn vertrokken om elders werk te zoeken. Aankopen als investering zijn volgens Gan echter een cruciale factor in de leegstand. Om het probleem van speculatie tegen te gaan, beslisten de Chinese autoriteiten al om het bezit van meerdere woningen te ontmoedigen.

Economen wijzen er echter op dat de leegstand ook economische kosten heeft. De speculatie zorgt immers voor een beperking van het beschikbare aanbod, waardoor de prijzen oplopen. “Op die manier wordt een woning in de stad voor vele jonge volwassenen immers onbereikbaar,” zegt Kaiji Chen, econoom bij de Federal Reserve Bank of St. Louis.

Het Chinese State Grid maakt anderzijds gewag van 13 procent onbewoonde panden. Ook Qiu Baoxing, een voormalig Chinees vice-minister van huisvesting, spreekt over een leegstand tussen 10 procent en 20 procent.