Slaap is ontzettend belangrijk. Toch slaapt 1 op 3 Belgen slecht en heeft 1 op 5 last van chronische slapeloosheid, blijkt uit cijfers van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België. We denken soms dat we het met een paar uurtjes minder kunnen doen, maar zeker op lange termijn kan zich dat wreken. Een goede nachthygiëne is dus even belangrijk als persoonlijke hygiëne en een gezond voedingspatroon.
‘Presenteïsme’ op het werk: aanwezig en toch niet
‘Je mag slaap niet onderschatten.’ Dat zegt professor psychologie Filip Raes van de KU Leuven. ‘Slaap is enorm belangrijk voor onze geestelijke en fysieke gezondheid. Als mensen slechter slapen, dan heeft dat grote gevolgen.’
Ook op de werkvloer. Daar hebben slechte slapers vaak concentratieproblemen, moeite om zich aan een planning te houden en om het overzicht te bewaren. Te weinig slaap zou ook tot meer fouten leiden, zelfs tot ongevallen op de werkvloer. Slaapexperts spreken hierbij van ‘presenteïsme’: ze zijn aanwezig zonder significant bij te dragen tot de productiviteit. Zelfs eenzaamheid wordt gelinkt aan een gebrek aan slaap.
De ideale slaapduur? 6 uur 25 min
Wat is nu een goede nachtrust en vooral, hoeveel uren slaap hebben we nodig? Een onderzoek in 2015 van de Universiteit van California rekende af met de mythe van ‘de ideale 8 uur’. Het zou een fabel zijn dat de moderne mens nu minder slaapt dan onze voorouders, net zoals het een fabel zou zijn dat onze voorouders gingen slapen met de ondergaande zon. Uit dat onderzoek werd de ideale slaapduur vastgeklokt op 6 uur 25 minuten.
Verschilt de nood aan slaap van persoon tot persoon?
‘Vaak wordt beweerd dat de behoefte aan slaap – net zoals eetlust of sociaal contact – een persoonlijke zaak is,’ zegt Susan Pinker, experte psychologie aan de Amerikaanse zakenkrant Wall Street Journal. ‘Ze gingen er lang van uit dat niet iedereen dezelfde behoefte aan slaap heeft. Leeftijd, levensstijl, werk en metabolisme zouden allemaal een invloed hebben op hoeveel slaap een persoon nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Zo kwam de idee voort dat sommige mensen toekomen met vijf uur slaap per nacht, en anderen met zeven of meer. Dat blijkt dus wetenschappelijk niet te kloppen.’
Toch best 7 à 8 uur slaap
Uit een andere wetenschappelijke studie bij meer dan 10.000 personen uit 150 landen, van het Brain and Mind Institute aan de University of Western Ontario, bleek dan toch weer dat een volwassen persoon tussen de zeven en acht uur slaap per nacht – niet meer, niet minder – nodig heeft.
Onderzoeksleider en professor neurowetenschappen Conor Wild: ‘Het onderzoek geeft aan dat dit zo is voor volwassenen over de hele wereld. We hebben dat aantal uren slaap met z’n allen echt nodig om mentaal optimaal te kunnen functioneren. Doen we dat niet, dan raken hogere cognitieve functies bedreigd. Dan neemt je ruimtelijk inzicht af, kan je minder goed redeneren en problemen oplossen, en kan je zelfs op verbaal vlak hinder ondervinden. Collega’s die voldoende slaap hadden, bleken ook meer taken af te werken dan de groep die minder dan zes uur per nacht sliep.’
(lb)