Amerikaanse inlichtingen leggen bloot dat Rusland sinds 2014 al meer dan 300 miljoen dollar uitgaf aan politieke partijen over de hele wereld, met als doel Kremlin-propaganda te verspreiden. Volgens bronnen gaat het om partijen en politici in meer dan 24 landen, verspreid over vier continenten.
Het onderzoek van de Amerikaanse inlichtingendiensten kwam er op vraag van de Amerikaanse president Joe Biden eerder deze zomer. Aan het grote publiek wordt slechts een amuse-bouche gedeeld van het volledige dossier. Dat wordt eerste besproken met de getroffen landen, en nadien ook gedeeld met bondgenoten die zijn uitgenodigd op de Top voor Democratie, die in december wordt georganiseerd.
Inmenging in Amerikaanse verkiezingen
Dat Rusland bezig was met dergelijke praktijken, is al langer duidelijk. Zo verzamelden Amerikaanse inlichtingendiensten genoeg bewijs dat de Russische president Vladimir Poetin zelf de operatie, bekend als Project Lakhta, in gang stak. Het Internet Research Agency, een trollenfabriek in handen van Poetins nauwe vriend Yevgeni Prigozjin (die tevens eigenaar is van de privémilitie Wagner Group), creërde duizenden sociale media-accounts die extreemrechtse taal verspreidden en pro-Trump- of anti-Hillary Clinton-evenementen organiseerden.
Russische overheidsgestuurde media stuurden fake news en propaganda de wereld in, de militaire inlichtingendienst GROe liet hackers de systemen van het DNC (Democratic National Committee, de partijtop van de Democraten), het campagnecomité van Hillary Clinton en de computers van enkele van haar medewerkers infiltreren. Gestolen data werd vervolgens bewust gelekt via verschillende websites, waaronder DCLeaks, Gulifer2.0 en Wikileaks. Daarnaast was er ook veelvuldig contact tussen vooraanstaande Russische politici en het team van presidentskandidaat Donald Trump.
De VS ziet de inmenging van Rusland in plaatselijke verkiezingen, niet enkel binnen de VS maar ook bij bondgenoten, als een grote bedreiging van de democratie. “Volgens ons is de beste reactie op de geheime Russische operatie ze openbaar te maken”, wordt een Amerikaanse bron geciteerd door CNN.
Het doel van de Russische operatie is alvast duidelijk: door bepaalde politieke partijen, vooral aan de uiteinden van het links-rechts-spectrum, een zak geld toe te stoppen, wil Poetin bondgenoten op belangrijke posities verkrijgen. Het is geen geheim dat de Russische dictator in Donald Trump een bondgenoot zag, en dat de verkiezing van Hillary Clinton tot Amerikaans president bijzonder nefast was voor hem.
Om welke landen en partijen gaat het?
Het Franse persbureau AFP meldt dat onder meer de Democratische partij in Albanië in 2017 een half miljoen euro cadeau kreeg vanuit Rusland. Ook in andere Balkanlanden, waaronder Bosnië en Montenegro, zou Rusland zich willen moeien, maar evengoed in bijvoorbeeld Madagaskar.
Nog volgens AFP zou het Kremlin daarbij Brussel gebruikt hebben als ‘uitvalsbasis’: in onze hoofdstad werden fictieve bedrijven opgericht om Europese partijen en politici te betalen en beïnvloeden.
En België zelf?
Of er ook Belgische politieke partijen of politici gefinancierd worden door Rusland, is nog niet duidelijk. Open Vld dringt er, via Parlementslid Jasper Pillen en Senator Steven Coenegrachts, wel op aan om de Belgische veiligheidsdiensten dit te laten onderzoeken. Bij de Senaat werd een verzoek tot informatieverslag ingediend, dat vooral moet dienen om al in kaart te brengen welke beïnvloeding vanuit het buitenland plaatsvond. Dit onderzoek moet worden gevoerd door de veiligheidsdiensten, onder meer door Staatsveiligheid.
In de Kamer van Volksvertegenwoordigers bereidt Kamerlid en ondervoorzitter Jasper Pillen een voorstel tot resolutie voor, waarbij niet enkel binnen de politiek wordt gekeken naar buitenlandse inmenging, maar ook bij middenveldsorganisaties of universiteiten. Hiermee sluit België zich aan bij Nederland, waar in de Tweede Kamer eenzelfde debat wordt gevoerd. Ook hier wil men de veiligheidsdiensten laten onderzoeken of politieke partijen een deel van hun financiering krijgen vanuit het buitenland.
(fjc)
