De walvishaai – de grootste vis ter wereld – is met uitsterven bedreigd. Duizenden mensen over de hele wereld helpen daarom een handje om de populaties en migratieroutes in kaart te brengen. En ook NASA-technologie wordt in de strijd gegooid.
De walvishaai kan tot 20 meter lang worden en zijn ongevaarlijk voor mensen: ze eten uitsluitend plankton. Ze zwemmen aan slechts 5 kilometer per uur en sommigen halen een leeftijd van 150 jaar. Maar alles duidt erop dat deze dieren bescherming nodig hebben. De populaties zijn wereldwijd naar schatting met meer dan helft teruggevallen in de afgelopen 75 jaar.
Hoewel ze in veel landen een beschermde diersoort zijn, komen walvishaaien nog steeds in het vizier van vissers die hen ophalen voor hun vinnen en als onbedoelde bijvangst, vooral in gebieden waar walvishaaien en tonijn samen aanwezig zijn. Ook olie- en gasboringen, klimaatverandering en botsingen met schepen vormen een bedreiging.
Unieke patronen
De Australische zeebioloog Brad Norman probeert de diersoort van uitsterving te behoeden met zijn ‘Wildbook for Whale Sharks’, een database voor foto-identificatie die in 2003 online kwam. Wetenschappers, maar ook gewone mensen en touroperators over de hele wereld dragen foto’s van walvishaaien bij aan het systeem. Momenteel bevat de database meer dan 70.000 foto’s uit meer dan 50 landen, waarmee het een van de grootste crowd-sourced beschermingsprojecten ter wereld is.
Vervolgens analyseert een algoritme in foto’s de vlekken en de strepen op de huid van de walvishaaien. Die zijn even uniek als een menselijke vingerafdruk, verklaart Norman aan CNN. Door te zoeken naar een herkenbaar patroon kan het algoritme de dieren ook identificeren.
NASA-technologie
Opmerkelijk: het algoritme is gebaseerd op een technologie die voor het eerst werd ontwikkeld door het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA voor de ruimtetelescoop Hubble. Omdat de patronen van sterren op de strepen en vlekken van walvishaaien lijken, werkt de technologie ook voor de identificatie ervan en om hun migratieroutes in kaart te brengen.
Volgens Norman kunnen deze gegevens over de locaties van de walvishaaien en hun migratieroutes voldoende informatie opleveren voor de beheerstrategieën voor de bescherming van habitats. ‘Ik kan maar op één plaats tegelijk zijn’, zegt hij. ‘Het is zo belangrijk om leden van het publiek te laten helpen bij ons project.’
Lees ook: