Hoe hard vernieuwen partijen deze keer? N-VA doet het voorzichtig, het Belang zoekt ‘sérieux’, Groen gaat radicaal, Vooruit eigenlijk ook, PVDA brengt erg jonge ploeg

Hoe hard vernieuwen partijen deze keer? N-VA doet het voorzichtig, het Belang zoekt ‘sérieux’, Groen gaat radicaal, Vooruit eigenlijk ook, PVDA brengt erg jonge ploeg
Partijvoorzitters Melissa Depraetere (Vooruit), Jeremy Vaneeckhout (Groen), Bart De Wever (N-VA) en Tom Van Grieken (Vlaams Belang) – Getty Images

Jong, vrouw en lokaal burgemeester of schepen: ziedaar het typische profiel van nieuwe Parlementsleden die N-VA straks naar Brussel wil sturen. Maar wel allen vanop strijdplaatsen: Bart De Wever (N-VA) experimenteert niet graag. Bij Vlaams Belang moeten de nieuwkomers liefst toch wat ‘sérieux’ aanbrengen, al worden ook trouwe soldaten beloond. Bij Vooruit worden er via de tweede plekken op de lijsten opvallend veel nieuwe mensen gebracht. Bij Groen kiest men vanuit de basis echt wel radicaal voor vernieuwing. PVDA kan niet anders dan een golf nieuwkomers sturen, opvallend is hoe jong de lijsttrekkers zijn. Bij cd&v is het nog even wachten op de lijstvorming, bij Open Vld zijn er gewoon te weinig verkiesbare plekken en te veel gegadigden om te vernieuwen.

In het nieuws: De lijstvorming is stilaan rond.

De details: Opvallend is daarbij hoe toch een pak nieuwkomers straks in de Kamer en het Vlaams Parlement zullen zitten. N-VA neemt daarbij berekende risico’s, terwijl vooral Groen en Vooruit echt vernieuwen. Vlaams Belang en PVDA zitten in groeiscenario’s en moeten dus wel met nieuwe mensen rekening houden. Voor de twee centrumpartijen cd&v en Open Vld is het plaatje veel minder duidelijk. 

Bij N-VA: Geen enkel nieuw kopstuk, de vernieuwing zit dieper op de lijsten en bij de opvolgers. Het profiel is heel vaak hetzelfde.

  • Dat N-VA met leider Bart De Wever (N-VA) niet voor radicale verandering kiest, maar eerder een voorzichtige, conservatieve aanpak wat betreft het personeelsbeleid en het kopstukkenbeleid, mag niemand verbazen. Nieuwkomers zullen moeten knokken, op strijdplaatsen.
  • Dat betekent meteen dat aan de kop van de lijsten eigenlijk niemand nieuw opduikt, en N-VA met alle kopstukken uit 2019 opnieuw het strijdperk betreedt. Enkel voor de Europese lijst is er een switch: daar is Johan Vanovertveldt (N-VA) de nieuwe nummer één, in plaats van Geert Bourgeois. En in West-Vlaanderen is onafhankelijke Jean-Marie Dedecker nu lijsttrekker, ten nadele van Bert Maertens, die op de derde plaats op de Vlaamse lijst komt.
  • Onder die topplekken is er wel een behoorlijke instroom aan vers bloed, vanop de tweede linie. Vaak zijn het mensen die lokaal al iets betekenen, en nu de stap naar ‘nationaal’ maken.
    • In Antwerpen duikt veertiger Dorien Cuylaerts op, de burgemeester van Rijkevorsel, op plaats drie op de Kamerlijst. Op plaats zeven is er Mireille Colson, nu gedeputeerde in Antwerpen. Op de Vlaamse lijst is er lijstduwer Els van Doesburg, die nu schepen in Antwerpen is, die erin komt. Ook een nieuwkomer Sanne van Looy, een dertiger die nu al burgemeester in Malle is. Zij krijgt de negende plek. En ook Koen Dillen, op plek zeven, een huisarts uit Mol, komt er vermoedelijk nieuw in. Jurgen Callaerts, de burgemeester van Rumst, komt er als eerste opvolger ook vrijwel zeker in.
    • In Vlaams-Brabant is de top van de lijst voor Kamer en Vlaams Parlement gevuld met allemaal mensen die er al in zitten. Eerste opvolger voor de Kamer is wel Jeroen Bergers, de jongerenvoorzitter. Tweede opvolger is Charlotte Vandecruys, nu woordvoerder van de Kamerfractie. Veertiger Ine Tombeur (N-VA) van Tienen maakt op de vijfde plek voor het Vlaams Parlement een kans, Hans Vanhoof uit Kortenberg is daar eerste opvolger. 
    • In Oost-Vlaanderen maakt dertiger Lotte Peeters, nu schepen in Hamme, een kans op de vijfde plek voor de Kamer. De zesde plaats op de Vlaamse lijst is er voor twintiger Jasmien Jacques, schepen in Laarne. De meest zekere plaats is misschien voor Inge Brocken uit Beveren, die eerste opvolger staat voor die laatste lijst. 
    • In Limburg zet Demir op nummer twee op de Vlaamse lijst een absolute nieuwkomer: Tom Seurs, die al burgemeester was in As, maar met een eigen lokale lijst. Andy Pieters, nu kabinetschef van Demir, is eerste opvolger op die lijst. Voor de Kamer is er op plek vier ook een jonge vrouw, Laura Olaerts, ook van het huidige kabinet van Demir. 
    • In West-Vlaanderen is er Charlotte Verkeyn, nu schepen in Oostende, op de vierde plek in de Kamer. Op plek twee voor het Vlaams Parlement nog zo’n porfiel: jong, vrouw, lokaal schepen: dertiger Eva Ryde uit Ieper. Gijs Degrande uit Beernem, nu medewerker van de fractie, krijgt plek vier. Ook Griet Vanryckergem is een jonge vrouw en schepen, in Menen, op plek vijf.

Bij Vlaams Belang: Eigenlijk enkel in Antwerpen en Vlaams-Brabant een spectaculaire switch bij de kopstukken. Maar verder wel veel nieuw bloed straks, vaak vanuit de partijrangen al, als medewerker.

  • Dat Vlaams Belang bij de huidige peilingen afstevent op een karrevracht nieuwe namen is geen verrassing, maar een mathematisch gevolg. De vraag is wie er dan binnenkomt voor het Belang.
  • Om te beginnen zijn er twee nieuwe lijsttrekkers: Lode Vereeck voor de Kamer in Antwerpen, en twintiger Britt Huybrechts in Vlaams-Brabant. Vereeck komt over van ooit Open Vld en daarna LDD, en geldt als specialist in financiën. Huybrechts komt uit de partijrangen en moet Dries Van Langenhove doen vergeten.
  • Verder valt vooral op dat Vlaams Belang kan strooien met verkiesbare plekken voor nieuwkomers, de 18 procent die ze in 2019 haalden, verwachten ze ruim te overtreffen.
    • In Antwerpen voor het Vlaams Parlement duikt op plek drie Dries Devillé op, een 35-jarige bedrijfsjusrist. Er is twintiger Kinga Pajak, iemand met Poolse roots uit Antwerpen op plek zeven en Bart Van Opstal op plaats acht, die ooit deelnam aan Big Brother, maar vooral een ex-politieman
    • In Vlaams-Brabant is er na Huybrechts ook Kurt Moons, de nummer twee op de Kamerlijst, die ook nieuw is. Hij heeft een profiel als manager, een ex-CEO bij Brantano: dat versterkt het ‘sérieux’ van de partij. Opvallend is dat Frédéric Erens, tot nu altijd actief in Brussel, verhuist en in Vlaams Brabant een verkiesbare derde plek krijgt. 
    • In Oost-Vlaanderen is er op nummer twee opvallend dertiger Frejia Van den Driesche, een apotheker, die de fractie in het Vlaams Parlement inhoudelijk moet versterken. Theatermaker Stijn Brouns uit Gent, op plek acht op de Vlaamse lijst, is ook opvallend. Voor de Kamer is er Francesca Van Belleghem, nu medewerker van de fractie. Werner Somers uit Ninove krijgt een kans op de vijfde plek voor de Kamer.
    • In Limburg is er Michiel Awouters, die nu al medewerker is in de Kamer, die op de derde plek naar het Vlaams Parlement kan. Voor de Kamer mag Dieter Keuten, op de derde plek, een 35-jarige uit Tessenderlo, beginnen dromen.
    • In West-Vlaanderen is er Sarah T’Joens, een dertiger uit Wervik, die op nummer twee voor het Vlaams Parlement verkozen zal raken. Op de vijfde plek mag ook Tom Lamont van de Vlaams Belang-jongeren dromen. In de Kamer raakt Kristien Verbelen uit Oostkamp op plek drie er normaal ook in.
    • Voor het Europees Parlement maakt op nummer twee Barbara Bonte, net veertig geworden, een comeback: zij was ooit Kamerlid, maar nam om persoonlijke redenen ontslag. Nu is ze vrijwel zeker verkozen. 

Bij Vooruit: Heel wat ‘nieuwe’ lijsttrekkers ten opzichte van 2019, maar ook veel oude bekenden. Net daaronder, op de tweede plaats, toch wel veel vernieuwing.

  • Bij Vooruit roemt men nog altijd John Crombez (Vooruit), niet omwille van zijn briljant voorzitterschap, maar wel om z’n moed om in 2019 een pak vers bloed te lanceren: onder meer Conner Rousseau (Vooruit) en Melissa Depraetere (Vooruit) kregen toen een kans.
  • Het was meteen de enige hoop die de Vlaamse socialisten na de nederlaag in 2019 hadden: er zat een nieuwe generatie klaar. Ondertussen bracht Rousseau opvallend genoeg zowel Frank Vandenbroucke (Vooruit) als Caroline Gennez (Vooruit) terug, zij trekken straks de lijsten.
  • Maar er zijn ook een paar echte neofieten, als lijsttrekkers. In West-Vlaanderen pakt de partij uit met Pablo Anys, schepen in Brugge, voor het Vlaams Parlement. In Vlaams Brabant is er Bieke Verlinden, ook schepen, in Leuven, omdat Mohamed Ridouani, de burgemeester daar, bedankt voor de eer. In Limburg is er ondervoorzitter Funda Oru, die de lijst trekt als compleet nieuw gezicht. Zij was ook wel al schepen in Heusden-Zolder.
  • Tegelijk brengt de partij op de plekken net onder de lijsttrekkers ook nieuw volk aan:
    • In Antwerpen sneuvelt meer dan waarschijnlijk huidig Kamerlid Ben Segers, en komt Oskar Seuntjens, de voorzitter van de Jongsocialisten, op plek twee erin.
    • In Vlaams-Brabant is Fatima Lamarti, vandaag schepen in Vilvoorde, voor de Kamer achter Vandenbroucke, ook vrij zeker een nieuwkomer. En op plek drie op die lijst mag ook Carina Jankowski uit Diest dromen. Eerste opvolger op de Kamerlijst is ook een nieuwkomer: Nele Daenen uit Tienen.
    • In Oost-Vlaanderen zijn de lijsten nog niet rond, er is uitstel gevraagd tot mogelijks februari: dat hangt af van de beslissing of Conner Rousseau nog kopman is of niet.
    • In Limburg is er dus een volledig nieuwe top drie voor het Vlaams Parlement. Naast Oru is er Alain Yzermans, burgemeester van Houthalen, en Tine Jans, vandaag Parlementair medewerker bij de partij.
    • Ook in West-Vlaanderen nieuwe mensen op nummer twee: Nawal Maghroud is vandaag fractieleider van Vooruit in Kortrijk, en krijgt de tweede plek voor het Vlaams Parlement. Voor de Kamer is Jeroen Soete op de tweede plek ook haast zeker: hij is fractieleider in Oostende vandaag. 

Bij Groen: Een heel grote vernieuwing. 

  • Ten opzichte van 2019 blijven er nog maar weinig lijsttrekkers over. Naast een oud-voorzitter als Meyrem Almaci, en vicepremier Petra De Sutter, zijn het haast allemaal nieuwe gezichten. Een pak daarvan hebben wel al een parlementair mandaat, zoals co-voorzitter Jeremie Vaneeckhout in West-Vlaanderen of Dieter Van Besien in Vlaams-Brabant en Kim Buyst in Antwerpen. 
  • Omwille van de drang van de basis om telkens nieuwe mensen kansen te geven, deden veel voormalige kopstukken niet meer mee. En daarnaast sneuvelden er nog eens huidige parlementsleden door de pollcomités bij Groen.
    • In Antwerpen is er op de Vlaamse lijst Bogdan Vanden Berghe die vorige keer er nipt niet in raakte. Mechelse schepen Gabriella De Francesco op plek drie mag ook dromen van een zitje. Voor de Kamer is er de jonge Antwerpenaar Anna Touré met Afrikaanse roots, op de strijdplaats, nummer drie. 
    • In Vlaams-Brabant is er de absolute nieuwkomer Aimen Horch, een twintiger met Algerijnse roots uit Vilvoorde, die de lijst trekt. Huidig Kamerlid Eva Platteau moet zo naar een strijdplaats, op nummer twee.
    • In Oost-Vlaanderen is er de tweede plek op de Vlaamse lijst voor Fourat Ben Chikha, vandaag wel al Senator, uit Gent. De derde plek is voor twintiger Isaura Calsyn, gemeenteraadslid in Eeklo.
    • In Limburg twee compleet nieuwe lijsttrekkers: Bright Adiyia, een kabinetsmedewerker van De Sutter voor het Vlaams Parlement en Dirk Opsteyn voor de Kamer.
    • In West-Vlaanderen is er Matti Vandemaele uit Kortrijk als nieuwe lijsttrekker voor de Kamer en op nummer twee voor het Vlaams Parlement is er Veerle Dejaeghere, de voormalige atlete uit Ardooie. 

Voor PVDA: Een rode golf nieuwkomers zal de Parlementen overspoelen.

  • Net als voor Vlaams Belang geldt dat men bij PVDA-PTB op een wolk leeft. In de peilingen staat men op een toppunt, vooral in Franstalig België. En er zijn vlak voor de stembusslag in juni ‘24 ook sociale verkiezingen, wat nog eens extra nadruk zal leggen op de steeds groter wordende macht van Raoul Hedebouw en co op de (rode) vakbonden.
  • Aan Vlaamse kant betekent dat meteen dat men een pak meer zetels kan gaan tellen dan in 2019 en dus veel nieuwkomers kan lanceren.
    • In Antwerpen alleen al hoopt men op drie zetels voor de Kamer en zelfs vier voor het Vlaams Parlement. De namen zijn nog niet bekend.
    • In Vlaams-Brabant is er de 29-jarige Kemal Bilmez uit Dilbeek, die als pakjessorteerder werkte voor de Kamer, en voor het Vlaams Parlement nog een twintiger, Line De Witte, een leerkracht uit Leuven. 
    • Voor Oost-Vlaanderen is lijsttrekker Robin Tonniau uit Gent voor de Kamer een nieuwkomer: hij was eerder arbeider bij Volvo Cars
    • In West-Vlaanderen had men tot nu toe ook geen verkozene, maar daar krijgen ze voor de Kamer dertiger Natalie Eggermont, een spoedarts en milieuactiviste en voor het Vlaams Parlement vijftiger Ilona Vandenberghe, een lerares.
    • In Limburg haalt PVDA normaal opnieuw zonder moeite de kiesdrempel. Daar zijn de lijsttrekkers de huidige Parlementsleden.
    • Voor de Europese lijst lanceert PVDA overigens oud-vakbondsman Rudi Kennes. Eerder was die bij Vooruit actief, maar hij liep over naar de communisten.

Voor cd&v: De lijsttrekkers zijn al bekend en daarbij geen vernieuwers. De rest is voor tegen kerst.

  • Veel echte vernieuwing is er niet bij cd&v. Als kopstukken en lijsttrekkers kiest de partij voor een hele nieuwe generatie christendemocraten, maar daarvan had iedereen wel al een parlementair mandaat, of een uitvoerend mandaat als minister.
  • Geen compleet nieuwe namen dus op nummer één op de cd&v-lijsten, wel “nieuwe gezichten” als lijsttrekker, zoals Tinne Rombouts in Antwerpen, die al sinds 2004 in het Vlaams Parlement zit, of Nathalie Muylle in West-Vlaanderen, die ooit kort minister van Werk was. En uiteraard is ook Annelies Verlinden ‘nieuw’ ten opzichte van 2019: zij werd door Joachim Coens uit de advocatuur geplukt om minister te worden. 
  • Wel legde voorzitter Sammy Mahdi (cd&v) midden oktober een paar krijtlijnen vast voor hoe de top van zijn lijsten er vervolgens moet uitzien: “Binnen de top 3 van elke lijst zal een aankomend talent of een jongere gelanceerd worden”. En ook “Opvolgersplekken moeten maximaal gereserveerd worden voor aankomend talent.”
  • Toch blijft het koortsachtig afwachten wie dan onder die lijsttrekkers opduikt: met peilingen rond de 12 procent zijn er twee tot drie gekozenen per provincie. De modellijsten die nu gemaakt worden zullen die vastleggen, net als de eerste opvolgers: in een beleidspartij als cd&v, die absoluut opnieuw in de federale én Vlaamse regering wil, de meest zekere plekken. In 2019 raakte Mahdi zo kort in de Kamer, als eerste opvolger van Koen Geens. Afwachten op welke lijst die laatste gaat staan deze keer: een kopmanschap zat er niet meer in.

Bij Open Vld: De plekken zijn zo duur dat eigenlijk alleen de lijsttrekkers tellen. En van vernieuwing is geen sprake.

  • In peilingen doet Open Vld het belabberd. De lijstvorming is dus een bikkelhard gevecht geworden in een aantal provincies, waar het lang niet zeker is of de Vlaamse liberalen de kiesdrempel halen.
  • Paul Van Tigchelt kan zo gelden als nieuwkomer, in Antwerpen. Maar in de huidige peilingen is hij zelfs niet meer verzekerd van een zetel, net als partijvoorzitter Tom Ongena, die de Vlaamse lijst trekt in Antwerpen. Huidig Kamerlid Marianne Verhaert vocht zich daar naar de tweede plek. 
  • Bart Somers hoopt als lijstduwer voor de Kamer op een stunt, om er opnieuw in te raken. Maar voorlopig is het nog hommeles over die lijst: het is nog altijd niet rond, wie onder meer de opvolgersplaats krijgt. En Somers loopt niet bepaald gelukkig, sinds Gwendolyn Rutten zijn post als Vlaams minister erfde.
  • En ook in alle andere provincies zijn de lijsttrekkers huidige Parlementsleden of ministers. Eén uitzondering: Irina De Knop, ooit wel al Parlementslid, is lijsttrekker in Vlaams-Brabant voor de Kamer. Ze kon zo met steun van de top de weg van Eva De Bleeker barreren, die een onverkiesbare derde plaats heeft.
  • In Oost-Vlaanderen wordt Katja Gabriëls op de verkiesbare tweede plek voor de Kamerlijst na premier Alexander De Croo verwacht, maar ook zij is geen nieuwkomer. 
  • De eerste opvolgersplaats in die provincie wordt zo eigenlijk wel de meest zekere zetel van heel de Open Vld. Voor De Croo is het alles of niets: premier blijven, of iets anders gaan doen. In beide gevallen zit de persoon op die opvolgersplaats dus gebeiteld. “Het is nog totaal niet geweten. Maar er zijn heel veel kandidaten voor”, zo zegt een blauw kopstuk met een knipoog.

Nog eens op de agenda (1): Het krantencontract.

  • Ronde nummer zoveel vandaag, in een saga die nu al weken aansleept over het infame krantencontract. Daarbij is men binnen Vivaldi nu zover dat er zeker niet gegund wordt, het gaat nu enkel nog over de compensatie die allerlei belanghebbenden moeten krijgen, volgens de coalitiepartners.
  • De grote vraag is hoe ver men fiscaal zal gaan: de PS blijft er voorstander van om ook krantenlezers een soort “compensatie” te geven, als straks hun papieren krant duurder wordt. Maar ook de klassieke uitgevers, tegen wie aan Vlaamse kant bij DPG Media en Mediahuis nog een onderzoek van zowel de BMA als het parket loopt, hopen alsnog een fiscale compensatie te krijgen. En er zijn de vzw’s zoals Kerk & Leven en Beweging.net, die ook langs de kassa moeten.
  • Dat finaal PPP en Proximy, die de aanbesteding van het krantencontract wonnen, niets zullen krijgen, is meer dan waarschijnlijk. De kans is groot dat zij dus alsnog zullen procederen. Anderzijds gaat zo de markt van de krantenbedeling helemaal ‘vrij’ open, en is de kans groot dat als de twee privéspelers willen, ze Bpost op een pak plekken weg kunnen concurreren.
  • Dat zal dan wel pas voor binnen zes maanden zijn: de eerste helft van het jaar wil de overheid nog een keer als “uitdooffase” Bpost gaan belonen met nog een korte verlenging van het huidige contract. De grote vraag bij al deze ‘tijdelijke’ maatregelen blijft voor een aantal regeringspartners “hoe tijdelijk die zullen zijn”. “In lopende zaken wordt makkelijk een verlenging gegeven aan dat soort dossier”, zo zegt een lid van de kern. 

Nog eens op de agenda (2): De deal met Engie.

  • Ook een beetje déjà vu al: de verlenging van de kerncentrales. Daarbij brengt men de deal die minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) en premier Alexander De Croo sloten met de Franse energiereus naar de kern. 
  • Daarbij moet finaal beslist worden om de wet op de nucleaire uitstap aan te passen, zodat er voor de komende tien jaar een verlenging kan zijn van Doel 4 en Tihange 3. Plannen om ook een aantal van de zes andere kerncentrales in leven te houden, waar onder meer MR en ook Open Vld wel mee speelden, raken er niet door.
  • Symbolisch is het wel: twintig jaar nadat paars-groen de kernuitstap besliste en vastlegde in een wet, op vraag van de groenen toen, draait Vivaldi het nu dus (tijdelijk) terug, met opnieuw de groenen in de regering.
  • Overigens zijn ondertussen de Vlaamse liberalen helemaal van standpunt veranderd: het langer openhouden en zelfs bouwen van nieuwe kerncentrales is nu een partijpunt geworden van Open Vld. Een aantal energiespecialisten binnen de partij heeft het daar wel moeilijk mee: “Op welk partijcongres is zo’n dergelijke fundamentele beslissing dan genomen, met welke basis? Want een voorzitter alleen kan zoiets niet op eigen houtje beslissen”, zo is bij een Open Vld’er te horen. 

Opvallend: Jan Jambon (N-VA) wil ook een stukje van de koek van het EU-voorzitterschap.

  • Dat Alexander De Croo wel heel heftig aanwezig is op het internationale podium, met de kiescampagne die begint, is het understatement van het moment, in de Wetstraat. Met het EU-voorzitterschap in aantocht, zette Vivaldi vrijdag al de krijtlijnen uit.
  • Gisteren probeerde de Vlaamse regering daar toch een voetje naast te zetten. Op een persmoment eiste ook die een rolletje op, op het Europese toneel. Dat deed Vlaams minister-president Jambon opvallend genoeg in Mechelen, naast z’n voormalige collega en ‘vriend’ Bart Somers (Open Vld), en diens schepen Kristof Calvo (Groen).
  • Meteen kondigt Jambon een heuse tv-show aan, op de VRT, over Europa. Er komt immers een concert in Mechelen, live uitgezonden op de openbare omroep, om Europa te prijzen en Vlaanderen ‘warm’ te maken, voor dat voorzitterschap, met artiesten als Metejoor, Bart Peeters en Günther Neefs. 
  • Jambon zelf sprak van “een groots volksfeest”: “Je kan de grote cenakels opzoeken, maar misschien moet je eerst garanderen dat het volk mee is. Wij doen het niet om show te verkopen”, zo gaf z’n kabinet mee aan De Tijd
  • Een sneer naar De Croo, die in het bord van de Vlaamse regering kwam spuwen, door te stellen dat die ploeg het Ineos-dossier niet op orde had, “en moest een voorbeeld nemen aan de aanpak van Vivaldi in het Engie-dossier”. Dat viel allemaal bijzonder slecht bij Jambon. “De Croo is al in campagnemodus. Dat stoort mij. Wij zijn nog aan het besturen. Laat het kappen maar aan de partijen over”, zo stelde de minister-president.
  • Tegelijk wil Jambon ook de Europese schijnwerpers op de deelstaten, tijdens het EU-voorzitterschap. Daarvoor plant hij een soort regionale top, in Antwerpen. Daar moeten sterke regio’s, de rijkste en meest autonome delen van de EU dan samenkomen: men denkt aan Baskenland, Noordrijn-Westfalen, Lombardije, of Neder-Oostenrijk. Catalonië hoort er vast ook bij, maar dat wordt strategisch voorlopig nog niet genoemd. 
  • De vraag is of zoiets in praktijk veel zal opleveren. Op Europees niveau is Vlaanderen bevoegd voor onder meer energie, digitalisering, innovatie en industrie. Maar die bevoegdheden zitten bij de deelstaten in de rest van Europa vaak helemaal niet bij de genoemde regio’s. Veel meer dan wat symboliek kan zo’n top dus niet brengen. 

Genoteerd: Vier minipartijtjes stappen naar het Grondwettelijk Hof over de partijfinanciering.

  • Vier kleine politieke partijen, het progressieve Vista, de Brabantse burgerpartij Pro en de Franstalige burgerpartijen Oxygène en Collectif Citoyen dagvaarden de Belgische staat
  • Ze willen zo hun zaak voor het Grondwettelijk Hof krijgen, om finaal daar voor te leggen of de wet op de partijfinanciering niet in strijd is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Die moeten “de gelijkheid van alle Belgen waarborgen” en de “vrijheden en rechten van filosofische minderheden beschermen”.
  • Jan Wostyn, co-voorzitter van Vista, heeft het over discriminatie van deze vier kleine partijen, omdat enkel dotaties worden gegeven aan partijen die zetels winnen in het Parlement. Partijen die geen zetels halen, krijgen niets. 
  • Bovendien wijst hij erop dat partijen die dotaties, die oplopen tot 75 miljoen per jaar, niet besteden aan inhoudelijk werk, maar aan reclame op sociale media, onder andere. 
  • De vraag is of de vier partijen veel kans hebben, juridisch gezien. Tegelijk houden ze zo wel het debat over die financiering levendig. Aan Vlaamse kant zijn zowat alle partijen in theorie het eens dat het systeem anders moet. In praktijk kan men zich in de meerderheid verbergen achter de halsstarrige houding van PS en MR om veel te veranderen aan de praktijk. 

Ook genoteerd: Een Europese betoging tegen ‘austeriteit’.

  • Zo’n tweeduizend Belgische en Europese vakbondsleden vanmorgen in Brussel, aan de vooravond van een Europese top die vanaf morgen begint van de EU-regeringsleiders. Daar staan ook de nieuwe begrotingsregels van de EU op de agenda. Die kunnen cruciaal zijn, ook voor België over hoe fel en ernstig er straks zal moeten bespaard worden in de overheidsuitgaven, om nog binnen een Europees kader te blijven.
  • De algemene verwachting is overigens, omdat die regels straks over vier of zelfs zeven jaar zullen uitgesmeerd worden, dat de dwangbuis hoe dan ook versoepelt
  • Maar zo ziet het Europees Verbond van Vakverenigingen (EVV) dat helemaal niet. Zij roepen net op “tegen bezuinigingen en voor meer sociale rechtvaardigheid“. 
  • Dat de overheidsbudgetten in de EU op niveau van de lidstaten allemaal gegroeid zijn, en dat ook het budget van de EU zelf ondertussen enorm gegroeid is, blijkt geen argument. “Austeriteit” is een strijdkreet die daarbij telkens terugkomt, ook aan de linkerkant in België, zeker bij PS en Ecolo.
  • De Brusselse metro was vandaag door de betoging ernstig verstoord. Ook was er verkeershinder in de hoofdstad. (cv/ddw)
Meer premium artikelen
Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.