Het prinsdom Sealand is in theorie het kleinste land ter wereld. Het is te zeggen: indien het erkend zou worden als land. Want net zoals het Groothertogdom Flandrensis, valt het Prinsdom Sealand onder de categorie “micronaties”.

Hoewel beide landen dus micronaties zijn, loopt hun geschiedenis enigszins anders. Sealand is het geesteskind van Paddy Roy Bates, een Britse oorlogsveteraan en fervent radiopiraat. Daarvoor zocht hij, net zoals verschillende andere mede-zendpiraten, heil op een oud oorlogsfort.

Oorlogsforten

Tijdens de Tweede Wereldoorlog kreeg de Britse ingenieur Guy Maunsell de opdracht om zeven forten te bouwen op zee, om de mondingen van de Mersey- en Thames-rivieren te beschermen tegen invallen van Nazi-Duitsland. De marineforten, van waar de Britse marine Duitse luchtaanvallen en schepen moesten opsporen, vertoonden gelijkenissen met hedendaagse boorplatformen. De legerforten, die diezelfde luchtaanvallen moesten tegenhouden, zien er dan weer uit als houterige olifanten op het water.

Belangrijker dan hun functie tijdens de oorlog, was de positie van de forten. Die stonden namelijk net buiten Britse territoriale wateren, wat eigenlijk niet was toegestaan. Een reden voor veel radiopiraten om, toen de forten in de jaren 50 buiten dienst geraakten, net daar hun piratenzender op te richten. Onder hen ook Paddy Roy Bates, die in 1965 van het Knock John-fort zijn radiostudio maakte. Kort hierna verhuisde hij echter naar het nabijgelegen fort Roughs Tower, dat net buiten Britse territoriale wateren ligt. Hier riep hij op 2 september 1967 de onafhankelijkheid uit: het Prinsdom Sealand was geboren.

Eerste oorlog

De directe aanleiding tot de onafhankelijkheid was de Britse Marine Broadcasting Offences Act van 1967, die radio-uitzendingen vanaf marineplatformen zoals de Maunsell-forten, verbood. De oplossing? Je eigen land stichten blijkbaar. Door de ligging van Roughs Tower kon Bates in theorie zonder Britse interventie uitzenden. Toch verliep de onafhankelijkheid van Sealand niet zonder slag of stoot. Meer zelfs: slagen en stoten werden zo goed als opgenomen in de Sealandse grondwet. Net zoals clandestiene praktijken trouwens, maar daarover later meer.

Het Prinsdom Sealand werd met argusogen gevolgd door Bates’ radiorivaal Ronan O’Rahilly. Die runde zijn Radio Carolina vanaf het cargoschip MV Mi Amigo, maar besloot dat het tijd was om aan land te gaan. Hierop bereidde hij samen met een gevolg een invasie voor op Roughs Tower, maar werd er hardhandig af geschopt door Bates en diens zoon Michael. Met molotovcocktails en geweren werden de indringers verjaagd. Niet veel later werd de Britse marine, die door het conflict naar Roughs Tower voeren, op eenzelfde manier eraf gesjot.

Roy en Michael Bates werden uiteindelijk toch gearresteerd en stonden terecht voor het Britse hof: die oordeelde de zaak al snel onontvankelijk, aangezien ze niet bevoegd is voor internationale strafzaken. Bates zag dit als internationale erkenning. Zoals al gezegd door de Groothertog van Flandrensis: “Micronationalisme draait rond hoe je zelf de zaken interpreteert”.

Tweede oorlog

Enkele jaren later, in 1978, was het weer raak voor de familie Bates. Alexander Achenbach, die beweerde de rechtmatige premier van Sealand te zijn, huurde enkele Nederlanders en Duitsers in om Sealand te veroveren. Roy Bates en zijn vrouw waren op dat moment in het VK, Michael Bates werd gevangengenomen door de veroveraars. Hierop trok vader Bates met een groep vertrouwelingen ten strijde, en wist, met wapens die hij had verstopt, het fort te heroveren.

De aanvallers werden nu zelf ingerekend, en Achenbach, die een paspoort van Sealand had, werd zelfs veroordeeld voor landverraad. Uiteindelijk moest een Duitse diplomaat tussenbeide komen om Achenbach te bevrijden: alweer een de facto erkenning voor Sealand, oordeelde Bates. Achenbach werd samen met zijn vertrouweling Gernot Pütz verbannen, en startte de regering in ballingschap, ook bekend als de Rebelse Regering van Sealand.

Misdaad

Na de heftige jaren 70 besloot Bates het rustiger aan te doen, en vooral het land op te knappen. Hier komt al snel het clandestiene in het zicht. Zo verkoopt Sealand paspoorten, die echter in geen enkel door de internationale gemeenschap erkend land geldig zijn, voor dertig euro. In 1997 bleek echter dat die echter werden gebruikt voor allerlei louche zaakjes, waarna Bates alle Sealandse paspoorten terugriep en liet nietig verklaren.

Er was namelijk een internationale organisatie op het idee gekomen de Sealandse paspoorten te gebruiken om geld en drugs te verhandelen tussen Rusland en Irak. De kopstukken van de bende, die konden gelinkt worden aan de regering in ballingschap van premier Achenbach, gebruikten hiervoor Sealandse paspoorten en valse nummerplaten. Ook werden meer dan 4.000 valse paspoorten verkocht aan inwoners van Hongkong (die op die manier probeerden China te ontvluchten) voor 1.000 dollar per pas.

Naast de Sealandse paspoorten, die ondanks dit alles nu opnieuw/nog steeds te koop zijn, verkoopt Sealand ook adellijke titels:

• Heer, dame, baron of barones: €36,99
• Sir of dame, geridderd: €118,39
• Graaf of gravin: €244,99
• Hertog of hertogin: €592,01

Om dit handeltje in onwettige adellijke titels wat georganiseerd te houden, heeft Sealand zelfs een eigen webshop. Hier kan je ook allerlei andere merchandise of officiële papieren kopen; volstrekt ongeldig in andere (erkende) landen natuurlijk. Toch is die webshop niet de voornaamste influx van cash in de micronatie.

Belastingparadijs voor dataopslag

Het (zelfverklaarde) land wordt echter gezien als een data haven, een belastingparadijs voor schimmige gegevens op het internet. Data havens worden vaak gebruikt om gegevens op op te slaan die het daglicht niet mogen zien: pornografisch materiaal, illegale goksites et cetera.

Om die handel op poten te zetten, stichtte Michael Bates in 2000 het bedrijf HavenCo. In de bedrijfspolicy werd neergeschreven dat, buiten kinderporno, spam en kwaadwillige hacking, geen andere inhoud werd geweerd. Hoe dit kon? Omdat Sealand beweerde een onafhankelijk land te zijn, en daarom dus niet moest voldoen aan afspraken of wetten van andere landen of organisaties. Dit leidde zelfs bijna tot een verkoop van het eiland: The Pirate Bay, een website die illegale downloads van films, games en dergelijke aanbiedt, wou Sealand kopen om er een dataopslag van te maken. De verkoop ging echter niet door.

De toekomst en crypto

Naast de verhuur van serveropslag fungeerde ook als IT-consultant en leverde het e-maildiensten. Om toch ook met iets dagdagelijks bezig te zijn, moet de Bates-familie gedacht hebben. In 2012 moest het echter ook een eerste prinselijke begrafenis betreuren: Roy Bates, die letterlijk voor zijn eigen land heeft gevochten (zowel voor het VK in de oorlog als voor Sealand daarna) overleed op 91-jarige leeftijd. Michael werd hierop het staatshoofd, de Prins van Sealand. In 2016 werd ook afscheid genomen van prinses Joan, vrouw van Roy en moeder van Michael.

Vandaag de dag is de dagelijkse leiding van Sealand in handen van Liam Bates, de kleinzoon van de eerste heersers. Die is vooral bezig met het fort te onderhouden en heeft ondertussen zelfs zonnepanelen geïnstalleerd. Die worden gebruikt voor… het mijnen van cryptomunten. Hij probeert het verleden van het land, vol van geweld en door clandestiene praktijken overschaduwd, achter zich te laten, en van Sealand een volwaardige micronatie te maken. Wie weet zelfs op termijn een erkend land…

(jvdh)