Hoe China een stuk van Europa kocht terwijl niemand keek

Terwijl Cyprus de voorbije jaren vooral een instroom van kapitaal uit Rusland liet optekenen, worden sinds enkele tijd steeds sterkere banden merkbaar met China. Dat schrijft Alan Crawford, Europees politiek correspondent van het persbureau Bloomberg. China ziet Cyprus volgens hem vooral als een interessante poort die toegang tot de Europese Unie biedt, terwijl het eiland ook op geopolitiek vlak een aantal belangrijke voordelen kan bieden.

“Terwijl de Verenigde Staten barrières opwerpen voor de Chinese handel, gooit Cyprus de poorten open,” zegt Alan Crawford. “De houding van Cyprus gaat ook in tegen de politiek van aantal grotere Europese economieën, die onder meer vanwege de Chinese interesse in hun bedrijven tegenover de Aziatische grootmacht een assertiever koers varen.”

“Dat verzet is echter misschien al nutteloos. China heeft zich immers al sterk in Europa verankerd, met onder meer belangen Spaanse, Griekse en Belgische luchthavens en aandelen in de Duitse luchthavensector, booractiviteiten in de Noordzee en voetbalclubs in Engeland en Italië.”

Handel

“Weinig landen kunnen het zich veroorloven investeringen van China af te wijzen,” betoogt echter Crawford. “Dat geldt vooral voor een land zoals Cyprus, dat een bruto binnenlands product van 27.000 dollar per hoofd van de bevolking – iets meer dan de helft van het Duitse cijfer – heeft. Het is misschien niet meteen zichtbaar, maar overal in Cyprus is inmiddels Chinees geld aanwezig.”

Hij wijst daarbij op onder meer vastgoed, scheepvaart, financiële diensten, toerisme en hernieuwbare energie. Huang Xingyuan, Chinees ambassadeur op Cyprus, zegt dat de bilaterale handel tussen beide landen tot meer dan 1 miljard dollar zou kunnen verdubbelen. Dat is ongeveer 5 procent van de jaarlijkse economische productie van Cyprus.

Voor China is het anderzijds bijzonder interessant dat Cyprus op het kruispunt van Europa, Afrika en het Midden-Oosten is gelegen. “Cyprus is de eerste Europese haven wanneer men het Suezkanaal verlaat en de Europese wateren binnenvaart,” aldus Crawford. “China heeft de neiging om Cyprus als een poort tot de Europese Unie te bestempelen.”

Paspoort

In een rapport wees de European Council on Foreign Relations (ECFR) er eerder al op dat China probeerde om verdeeldheid te zaaien in de Europese Unie en daarvan zelf de vruchten te plukken. Kleinere economieën zoals Cyprus zouden daarbij gebruikt worden om aan invloed te winnen.

Daarbij wordt verwezen naar Griekenland, de historische partner van Cyprus. In de nasleep van de financiële crisis ontving Griekenland immers Chinese steun, terwijl Chinese investeerders ook de controle over de haven van Piraeus verwierven en belangrijke belangen namen in het Griekse elektriciteitsnet. Vorig jaar belette Griekenland dat de Europese Unie bij de Verenigde Naties een kritisch standpunt over de mensenrechten in China zou neerleggen.

Net zoals Russische collega’s eerder, worden nu ook Chinese vermogende burgers door het zonnige klimaaten het interessante fiscale regime van Cyprus aangetrokken. Bovendien kunnen deze vermogende migranten beroep doen op een interessante clausule in de Cypriotische wetgeving. In ruil voor een investering van 2 miljoen euro in Cypriotisch activa – een onderneming of vastgoed – krijgen deze inwijkelingen immers toegang tot een paspoort voor de Europese Unie.

“Op dit ogenblik telt de Chinese kolonie op Cyprus enkele honderden leden, maar hun aanwezigheid wordt steeds duidelijker,” betoogt Crawford. “Luxevastgoed wordt op grote billboards langsheen de belangrijkste verkeersassen aangeprezen in het Engels, het Russisch en nu ook het Chinees.”

Meer