De snelle ontwikkelingen en hyperspecialisatie in gezondheidszorg zorgden voor een even snelle stijging van de levenskwaliteit en levensduur. Maar we benutten de voordelen niet optimaal door versnipperd beleid.
De bevoegdheden in gezondheidszorg en welzijn zijn versnipperd over 8 verschillende ministers en liefst 19 administraties: preventie, geestelijke gezondheidszorg en revalidatie zitten in een spreidstand tussen het Vlaams en het federaal niveau.
We kennen tegengestelde spelregels tussen erkenning en programmatie van zorginstellingen. De federale regelgeving en financiering voor zorgprofessionals en instellingen botsen met Vlaams beleid rond ouderenzorg, PVTs, beschut wonen en eerstelijnspsychologie.
10 à 15 miljard aan inefficiënties
De haast hopeloos versnipperde bevoegdheden maken één optimaal zorgmodel in functie van de beste meerwaarde voor de burger en bevolking onmogelijk. Dat kost véél geld: naar schatting gaat jaarlijks tussen 10 à 15 miljard euro verloren aan inefficiënties in zorg.
Dat kan beter. Zo zetten we minder dan wetenschappelijk aanbevolen in op doelgerichte, multidisciplinaire en gepersonaliseerde zorg. Dat ligt niet aan een gebrek aan ambitie binnen Vlaanderen: al decennia focust Vlaanderen de bevoegdheden rond welzijns- en gezondheidsbeleid rond 5 gezondheidsdoelstellingen, faciliteert Vlaanderen de coördinatie van multidisciplinaire zorg via data- en digitalisering en ondersteunt de Vlaamse sociale bescherming actief patiënten in het aankopen en waarderen van zorg. Vlaanderen zorgde ook voor een vereenvoudiging van de administratie en strategische adviesorganen die basis zijn voor een modern partnerschap tussen alle stakeholders en de politiek.
Wie betaalt, bepaalt
De sleutel ligt bij de financiering van de zorg. Want zoals in elk beleidsdomein geldt ook hier: wie betaalt, bepaalt. Wanneer de centen verhuizen naar de deelstaten, zullen slechts 3 ministers een duidelijke verantwoordelijkheid krijgen voor het gevoerde beleid, inclusief de terugverdieneffecten in de begroting.
De auteur Daan Aeyels is Adviseur Welzijns- en Gezondheidsbeleid bij Voka