Antibiotica worden almaar minder effectief tegen nieuwe ‘superbugs’ en dat kan leiden tot een globale gezondheidscrisis waartegen de Aidscrisis niets is. Dat staat te lezen in een nieuw rapport van de World Health Organization met de titel ‘Antimicrobial resistance: global report on surveillance’.
In het voorwoord schrijft assistent directeur-generaal voor gezondheidsveiligheid van de WHO Dr. Keiji Fukuda:
“[De antibioticacrisis] is geen abstract probleem. Wat gaan we bijvoorbeeld doen wanneer we onbehandelbare infecties oplopen of geen mensen meer kunnen beschermen tijdens hun chemotherapie? (…) Een postantibiotica-tijdperk waarin kleine wonden en gewone infecties dodelijk zijn, is geen apocalyptische fantasie, maar een reële mogelijkheid voor de 21ste eeuw.”
Het gaat om de grootste wetenschappelijke studie ooit inzake de weerstand van antibiotica, waarbij een zevental specifieke bacteriën onder de loep werden genomen. Daaronder de bacterieën die vaak voorkomende en ernstige ziektes veroorzaken zoals diarree, longontsteking en urineweginfectie. De resultaten van de studie zijn op zijn minst schokkend te noemen.
Antibiotische weerstand is overal ter wereld al een feit en een groeiend probleem. Aangezien in de voorbije dertig jaar geen enkel nieuw type antibiotica werd ontwikkeld en vaak voorkomende bacteriën steeds resistenter worden, roepen de auteurs van de studie overheden in de ganse wereld op om de productie van nieuwe medicijnen te stimuleren, infecties te helpen voorkomen en de manier waarop antibiotica worden geproduceerd, voorgeschreven en gebruikt ingrijpend te veranderen.
Een zorgwekkend aspect van het probleem is dat het werkelijk internationale proporties aanneemt. Dr. Danilo Lo Fo Wong van WHO Europe:
“Antibiotische weerstand reist mee met besmettelijke ziektes en besmettelijke ziektes reizen de hele wereld rond. Al het goeds dat ondernomen wordt in één regio kan geheel teniet worden gedaan door een gebrek aan actie elders in de wereld.”
Het rapport verscheen kort nadat Dame Sally Davis, de Chief Medical Officer van het VK, officieel opriep tot strengere beperkingen op antibiotica en farmaceutische bedrijven aanspoorde om nieuwe medicijnen te ontwikkelen – net zoals ook Fukuda van het WHO aanraadt.
Volgens professor Laura Piddock van de Universiteit van Birmingham gaat dat echter niet ver genoeg: “De wereld moet deze crisis beantwoorden zoals ze de Aidscrisis behandelde in de jaren 1980 en om dat te doen, moeten we ambitieus zijn.” Een verplicht en internationaal gefinancierd bacterieel surveillanceprogramma en onderwijscampagnes met als doel het gebruik van antibiotica te optimaliseren zijn volgens haar slechts de allereerste stappen in het gevecht tegen dé gezondheidscrisis van deze eeuw.
Volgens de WHO lijdt het geen enkele twijfel dat beleidsmakers, gezondheidswerkers, apothekers en alle mogelijke toekomstige slachtoffers (iedereen dus) samen moeten werken om superbugs een halt toe te roepen. Ook kan de voedselindustrie haar steentje bijdragen door het gebruik van antibiotica in de voedselproductie te beperken.