Islamitische beleggingen zijn even risicovol als traditionele aandelen. Dat blijkt uit een onderzoek van Raphie Hayat, wetenschapper aan de Vrije Universiteit Amsterdam en macro-econoom bij Rabobank. Door islamitische beleggingen onterecht als een veilige investering te promoten, kan volgens de onderzoeker mogelijk een lokmiddel worden gecreëerd om moslims bij de financiële markten te betrekken.
Islamitische aandelen moeten beantwoorden aan de voorwaarden van de sharia-wetgeving, waardoor bepaalde sectoren en activiteiten worden uitgesloten. Er werden voor de activiteiten op de bestaande beurzen een aantal specifieke platformen uitgebouwd. Daar worden ook grote westerse bedrijven, op voorwaarde dat er aan de gestelde eisen wordt voldaan, verhandeld.
Onder meer Apple, Coca-Cola en ExxonMobil hebben islamitische noteringen gehad. Er kan volgens Hayat een duidelijke toenemende interesse worden opgemerkt in halal investeringen. De voorbije twee decennia hebben islamitische investeringen gemiddeld een dubbelcijferige groei tot 56 miljard dollar laten opteken.
Geen ethisch kwaliteitsmerk
Het is volgens Hayat een goede evolutie dat moslims met islamitische aandelen in staat worden gesteld om deel te nemen aan de financiële markten. Halal investeringen worden echter vaak gepromoot als een veiliger belegging dan gewone aandelen, maar daarmee worden volgens het onderzoek van Raphie Hayat de voordelen van het islamitisch financieren fel overschat.
Deze aandelen presteren volgens het onderzoek op het gebied van financiële risico’s en opbrengsten niet beter of slechter dan de andere beleggingen. Er is volgens de onderzoeker nog geen ethisch kwaliteitsmerk uitgewerkt, zodat halal aandelen volgens hem mogelijk het voorwerp van een marketing-truc kunnen worden.
De onderzoeker verduidelijkt dat bij halal beleggingen onder meer aan het schuldniveau beperkende eisen worden opgelegd, terwijl ook inkomsten uit rente streng gelimiteerd worden. Naast de financiële regels, wordt echter ook expliciet gevraagd dat de bedrijfsvoering rekening houdt met het leefmilieu, de samenleving en deugdelijk bestuur.
Die elementen zijn volgens Hayat op dit ogenblik echter nog niet terug te vinden in de eisen die aan de islamitische aandelen worden gesteld. Zolang daarvoor geen oplossing wordt aangebracht, kunnen halal aandelen volgens hem mogelijk als een lokmiddel worden gebruik om moslims bij de financiële markten te betrekken.
Halalcertificering
Daarnaast zeg Raphie Hayat het ook moeilijk te hebben met het feit dat een beperkte groep hoge shariageleerden ongeveer 4,5 miljoen dollar per jaar verdient om over de halalcertificering bij de Dow Jones en de Financial Times Stock Exchange te beslissen. Dat lijkt volgens de onderzoeker een perverse prikkel om met de regels soepel om te springen.
Hayat stelt daarbij voor om de bedrijven door een onafhankelijk instituut te laten evalueren. Dat instituut is volgens hem ook liefst afkomstig uit een land met betrouwbare instellingen.