Bij de lancering van zijn hybridemodel Prius (deels benzine, deels elektriciteit), gold autogigant Toyota als de meest milieubewuste speler van de industrie. Twee decennia later, nu alle autofabrikanten miljarden pompen in de ontwikkeling van volledig elektrische voertuigen, stelt het Japanse concern zich terughoudender op tegenover de groene technologie van het moment.

In plaats van volledig in te zetten op 100 procent elektrisch, prefereert Toyota Motor Corporation om ook te blijven investeren in een portefeuille van hybride “geëlektrificeerde” voertuigen, zoals de Prius. Daarnaast meldde Toyota-topman Akio Toyoda ook verder onderzoekswerk te zullen verrichten naar alternatieven als de waterstofauto of synthetische brandstoffen. Die ‘gemengde’ toekomstvisie maakt van de automaker een buitenbeentje in de auto-industrie.

Uit de gratie van milieuactivisten

Het bedrijf is vanwege zijn visie wat uit de gratie geraakt bij ecologen en milieuactivisten. Zo heeft Greenpeace de Japanse gigant nu onderaan een ranglijst geplaatst van 10 autofabrikanten met hun inspanningen om te “decarboniseren”. Eén van de redenen die de ngo aanhaalt is dat emissievrije voertuigen minder dan 1 procent van Toyota’s verkoop omvatten.

“Het is een feit: een hybride is vandaag geen groene technologie. De Prius rijdt op een vervuilende verbrandingsmotor die in elke auto met gasmotor zit”, zo schreef dan weer Katherine García, campagnevoerder bij milieuorganisatie Sierra Club, in een recente blogpost.

Elektrische doelstellingen

Terwijl rivalen als General Motors, Volkswagen en vele anderen de afgelopen jaren miljarden dollars beloofden te investeren in de ontwikkeling van volledig elektrische voertuigen (die dus geen verbrandingsmotoren nodig hebben, zoals de Prius), bleef Toyota dus achter. Het kondigde pas eind vorig jaar soortgelijke investeringen aan.

Zijn in december aangekondigde elektrische doelstellingen omvatten:

• De verkoop van jaarlijks 3,5 miljoen elektrische voertuigen tegen 2030. Dat is 75 procent meer dan een eerdere doelstelling.
• Het op de markt brengen van 30 nieuwe elektrische modellen tegen datzelfde jaar.
• Het optrekken van investeringen in batterijen over dezelfde periode tot omgerekend 15 miljard euro, of 33 procent meer dan wat nog maar in september 2021 aangekondigd werd.
• De uitbreiding van de batterij-elektrische familie bZ voor de Europese markt met een kleine crossover, volgend op de elektrische SUV bZ4X.
• Ondertussen kondigde het bedrijf enkele weken geleden aan dat het 5,6 miljard dollar zou uittrekken voor de productie van hybride en volledig elektrische batterijen in Japan en de VS.

Maar: het elektrische streven is dus maar een deel van hun verhaal. Hoewel dit gigantische getallen en bedragen lijken, wat ze ook zijn, vallen ze in het niets bij de toezeggingen van concurrenten zoals GM en VW – waarvan de eerste heeft aangekondigd tegen 2035 uitsluitend “emissievrije” EV’s aan te bieden. Andere autofabrikanten hebben dan weer gezworen ten minste 50 procent van hun in Noord-Amerika verkochte voertuigen volledig elektrisch te maken.

“Het zal echt een gemengde markt zijn”

Volgens Toyota zijn elektrische voertuigen één oplossing, niet dé oplossing, voor de koolstofneutrale doelstellingen van het bedrijf, werpt een journalist van de zakensite CNBC op. Wanneer leidinggevenden binnen het bedrijf gevraagd worden waarom ze op verschillende paarden wedden, verwijzen ze vaak naar de slecht ontwikkelde infrastructuur voor elektrische voertuigen in grote delen van de wereld.

Dat beaamt ook Paul Waatti, industrie-analist bij AutoPacific. “Ik denk dat ze zich indekken”, zei hij tegen CNBC. “Vanuit een mondiaal perspectief bewegen veel markten zich in een verschillend tempo. De VS is trager dan Europa en China wat betreft het gebruik van EV, maar er zijn andere markten waar helemaal geen infrastructuur is. Een gevarieerde benadering van aandrijflijnen is zinvol voor een wereldwijde autofabrikant.”

“Wij willen iedereen een manier bieden waarop zij het meest kunnen bijdragen aan de oplossing van de klimaatverandering. En we weten dat het antwoord niet is om iedereen op dezelfde manier te behandelen”, zei dan weer Gill Pratt, hoofdwetenschapper bij Toyota en CEO van het Toyota Research Institute, vorige maand tijdens een media-evenement in de Amerikaanse staat Michigan.

“In de verre toekomst investeer ik niet in de veronderstelling dat batterij-elektrische voertuigen 100 procent van de markt uitmaken. Ik zie het gewoon niet”, aldus Jim Adler, oprichtend directeur van Toyota Ventures. “Het zal echt een gemengde markt zijn.”

Peperdure batterijen

Wat ook niet helpt, is dat de batterijen in elektrische voertuigen extreem duur zijn. De prijzen blijven bovendien maar stijgen door de inflatie, en door de enorme vraag naar de materialen, zoals kobalt en nikkel, die vereist zijn om de batterijcellen te produceren. Volgens adviesbureau AlixPartners zijn de grondstofkosten voor elektrische voertuigen in het algemeen, tijdens de coronacrisis meer dan verdubbeld.

Over de voorradigheid van een intussen welbekend alkalimetaal dat essentieel is voor de vervaardiging van lithium-ionbatterijen zijn deskundigen het meest bezorgd: “Er lonkt een lithiumcrisis aan de horizon. We hebben er niet genoeg in de wereld om tegen 2035 evenveel te produceren”, zei Keith Philips, CEO van mijnbouwbedrijf Piedmont, daarover. En hij is niet de eerste die dergelijke opmerkingen maakt.

In die optiek kan Toyota’s hybride-strategie gewoon van een vooruitziende blik getuigen, en zou de Japanse speler dus de meest spaarzame toekomstvisie van alle autobouwers kunnen hebben.

(jvdh)