Gesloten luchtruim en magistraten van het hooggerechtshof die opstappen: wat is er aan de hand in Moldavië?

Gesloten luchtruim en magistraten van het hooggerechtshof die opstappen: wat is er aan de hand in Moldavië?
De Moldavische president Maia Sandu – Daniel Pier/NurPhoto via Getty Images

Dinsdag werd het luchtruim boven Moldavië enkele uren lang om veiligheidsredenen gesloten. Ook stapten verschillende magistraten van het hooggerechtshof diezelfde dag op. 

Waarom is dit belangrijk?

De gemoederen lopen hoog op in het piepkleine Oost-Europese land Moldavië. Nadat vorige week de regering opstapte, verklaarde de Moldavische president Maia Sandu maandag dat Rusland een staatsgreep zou plannen in het land. De saga is echter nog niet gedaan, blijkt nu.

In het nieuws (1): Het luchtruim boven Moldavië werd om 11.24 uur lokale tijd (10.24 uur in België) gesloten. Dat meldde Air Moldova, de luchtvaartmaatschappij van het land, op sociale media.

  • Volgens verschillende Moldavische en Oekraïense nieuwsbronnen werd een drone boven het land gespot. Dat werd echter niet bevestigd door de Moldavische autoriteiten. Moldavië deelt een grens met Oekraïne. Volgens verschillende media zou de drone mogelijk zijn opgestegen uit Wit-Rusland.
  • Later op de dag werd duidelijk dat het om een “ballon-achtig object” ging, dat zich boven het noorden van het land bevond. Opvallend, want ballonnen halen de laatste dagen wel vaker het nieuws.
  • Het luchtruim zou normaal gezien gesloten blijven tot 16 uur lokale tijd. Om 14.47 uur Moldavische tijd werd het echter sneller dan verwacht heropend. De Moldavische autoriteiten lieten weten dat ze snel meer uitleg zullen geven.
  • Het land is in hoogste staat van paraatheid. Maandag maakte president Maia Sandu bekend dat Rusland een complot organiseerde om de regime van het land met geweld omver te werpen. Die informatie kreeg het van de Oekraïense inlichtingendiensten.
  • Ook genoteerd: een voetbalmatch tussen het Moldavische FC Sheriff Tiraspol en de Servische club Partizan Belgrade zal achter gesloten deuren plaatsvinden. Dat zou wederom om veiligheidsredenen gebeuren, hoewel ook hierbij weinig details werden vrijgegeven.

De achtergrond

In het nieuws (2): Enkele dagen eerder stapte de volledige Moldavische regering op

  • De regering vaarde sinds 2021 een pro-Europese koers, iets dat niet naar de zinnen van Rusland is. Het land importeert behoorlijk wat Russisch aardgas, dat door het Kremlin als drukkingsmiddel wordt gebruikt.
  • Rusland vormt al langer een dreiging voor Moldavië. In het oosten van het land bevindt zich de pro-Russische separatistische regio Transnistrië. Daar zijn ook een aantal Russische soldaten gestationeerd. 
  • Binnen het land bestaat al langer de angst dat het Kremlin, net als in het oosten van Oekraïne, de spanningen wil doen toenemen om (delen van) het land in te palmen.
  • Opvallend, maar wellicht ongerelateerd: diezelfde dag hadden Russische raketten het Moldavische luchtruim (wellicht per ongeluk) betreden. Het is niet de eerste keer dat dit gebeurt sinds de invasie van Oekraïne begon.

Massale ontslagen

In het nieuws (3): Een aantal Moldavische magistraten heeft ontslag genomen, enkele dagen nadat de regering dat ook deed.

  • Het gaat om vier leden van de Hoge Raad voor de Magistratuur van het land. Volgens de Moldavische publicatie Radio Europa Libera dreigt dat ervoor te zorgen dat het orgaan zijn taken niet meer zal kunnen uitvoeren. Er blijven immers nog maar twee leden actief. Daarnaast is er een parlementslid die zetelt in de Raad, die ook actief blijft.
  • Maandag stapten ook 12 van de 48 rechters van het hooggerechtshof van het land op. Hun verzoek moet wel nog worden goedgekeurd door de Moldavische president Maia Sandu.
  • Het is niet meteen bekend waarom de magistraten opstappen. Vorige week publiceerde het ministerie van Justitie echter een plan om het hooggerechtshof te hervormen. Als onderdeel van dat plan zullen alle rechters een evaluatie krijgen, waarbij wordt gekeken naar hun vermogen, alsook of er belangenconflicten zijn die het correct uitoefenen van hun functie zou belemmeren. 
  • Ook opvallend: magistraten die niet wensen mee te doen aan de evaluatie, krijgen 20 dagen de tijd om op te stappen, zonder gevolgen. Daarna zullen zij zeven jaar lang geen magistraat kunnen worden.

(nd)

Meer premium artikelen
Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.