Niet Emmanuel Macron, maar de krimpende invloed van de politiek op onze levens is de oorzaak van de gele protestbeweging.

Terwijl in verschillende Franse steden de blokkades van de ‘gilets jaunes’ voortduren en voor hinder zorgen, heeft premier Edouard Philippe een moratorium van zes maanden uitgevaardigd op de bijkomende taksen die zijn regering per 1 januari op brandstofproducten wilde heffen. Het gaat om ‘een teken van goede wil’ om te trachten uit de impasse te raken, maar de geste is door de oppositie al op een onvoldoende onthaald. Die wil niet van een moratorium weten, maar van de afschaffing tout court.

Macron is een symptoom, niet de oorzaak van een globaal fenomeen

Politici hebben het steeds moeilijker om op de diversiteit van de (vaak incoherente) eisen van de ‘gele hesjes’ in te gaan. Er is niet enkel het protest tegen de brandstoftaksen, want men eist ook het ontslag van de regering Macron (om die te vervangen door een militair…), het pensioen op 60 jaar, etc.

Emmanuel Macron wordt nu geconfronteerd met een situatie die hij zelf perfect had ingeschat toen hij stelde dat Frankrijk ‘onhervormbaar‘ was. De Franse samenleving raakt als gevolg daarvan steeds meer geradicaliseerd. Macrons verzwakte positie heeft dan weer gevolgen voor de hervorming van de eurozone en zo dreigt Macron de derde gefaalde Franse president op rij te worden.

Of is niet Macron, maar de krimpende invloed van de politiek op onze levens de oorzaak van de gele protestbeweging?

Meer dan een jaar geleden publiceerde de Franse krant Le Figaro een opiniestuk (€), waarin professor Olivier Babeau en business-angel Lauren Alexandre deze laatste vraag trachtten te beantwoorden.

Niet Parijs of Brussel, maar Silicon Valley

“De essentiële regels die onze economie en onze sociale relaties structuur geven komen steeds minder uit het parlement en steeds vaker uit Silicon Valley. Wat betekenen onze mediawetten nog in verhouding tot de filters die Google en Facebook ons hebben opgelegd? Welk gewicht heeft het recht op de mededinging in verhouding tot de artificiële intelligentie (A.I.) van Amazon? Welke waarde zullen de regels voor de ziektezorg in de toekomst nog hebben wanneer de algoritmes van Deepmind-Google en Baïdu incontournable zullen zijn geworden in de medische A.I.?

Het protectionisme is ten dode opgeschreven

Het protectionisme is ten dode opgeschreven: in 2030 zal niemand nog aanvaarden via een lokale kankerspecialist te moeten passeren die 70% kans heeft om een kind met leukemie van de dood te redden, terwijl de artificiële intelligentie van Google een overlevingskans van 95% garandeert.

De manoeuvreermarge van onze politici is beperkt. De extreme stem die [in Europa] onrustwekkende vormen aanneemt moet worden geïnterpreteerd als een wanhopige reactie van een bevolking die ziet hoe de macht de traditionele instellingen ontglipt. De staat doet vandaag enkel nog dienst als ordehandhaver en als herverdeler. Dat laatste om het deel van de bevolking te compenseren dat moet afhaken. Maar de staat zet niet langer de bakens uit en beslist evenmin nog over onze toekomst. Integendeel, de staat doet nog enkel dienst als bezemwagen voor de ‘losers’ van de globalisering.”

De staat moet zich transformeren in een machine die de innovatie voorrang geeft

Beide auteurs zien maar één mogelijke piste:

“De staat moet haar eigen revolutie starten mits de introductie van de ‘cognitisering’ (het vermogen om kennis op te nemen en verwerken) van alle essentiële sectoren, maar in het bijzonder het onderwijs en de gezondheidszorg.

De staat moet zich transformeren in een machine die de innovatie voorrang geeft door intelligente en open regels uit te vaardigen die er niet op gericht zijn de traditionele spelers te beschermen.

De werking van de staat en zijn instellingen moeten volledig opnieuw worden uitgevonden.”