Geen kandidaat minister-president bij N-VA, ook al loopt Jambon zich weer warm: N-VA uiterst voorzichtig over de postjes, ook federaal, terwijl PS met Magnette niet rond de pot draait

Vanmorgen vroeg al verzamelde Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) een kransje top-CEO’s om een nieuw bedrijf boven het doopvont te houden: Flanders Technology & Innovation (FTI). Dat moet digitale innovatie brengen op het snijvlak tussen overheid (arbeidsmarkt, onderwijs, mobiliteit, gezondheidszorg) en de data van de burger. Meteen trapt Jambon zo ook z’n eigen kiescampagne af: zijn ‘goesting’ om nog een termijn bij te doen is helemaal terug, zo blijkt uit alles. Alleen, zijn partij zelf barreert die persoonlijke ambities: “Zolang wij niet de grootste zijn, moet je geen minister-president willen claimen”, zo klinkt binnen N-VA. Het wordt dus een kiescampagne zonder uitgesproken kandidaat voor de hoogste post. Dat geldt net zo goed voor het federale premierschap: Bart De Wever (N-VA) zegt niet ‘nee’, “als dat een doorbraak zou kunnen teweegbrengen”, maar is helemaal geen uitgesproken kandidaat. Over de taalgrens is één man dat wel: Paul Magnette (PS) windt er geen doekjes om. Als de socialisten de grootste familie worden, is hij de logische man.

Met bijdragen van Baptiste Lambert.

In het nieuws: Jambon scoort beter in de peilingen, en “zet z’n remontada voort”: vandaag een grootse lancering.

De details: Het ‘Flanders Technology’-project, dat sterk naar nostalgie rook, krijgt nu toch een heel concrete invulling, met een investering van 4,5 miljoen, waarbij onder meer Proximus, Telenet, KBC, Brussels Airport en de IT-spelers Cronos en CEGEKA betrokken zijn.

“Vlaanderen moet een modelnatie zijn in hoe we technologie gebruiken om het leven effectief beter en mooier te maken.”
En ook: “Vlaanderen loopt voorop in de ontwikkeling van technologieën die mensen, die consumenten controle geven over hun eigen data. Zodat er méér met die data kan gebeuren, in veilige omstandigheden.”
En nog: “Daar kan ik naar verwijzen bij mijn buitenlandse missies: van Japan en Vietnam tot de VS en Catalonië. Overal kijkt men met grote ogen naar Vlaanderen.”

Het was met de gebruikelijke bombastische taal, dat Jambon vanmorgen op een persontbijt in het Errerahuis in Brussel sprak over zijn nieuwste project, de besloten vennootschap “Flanders Technology and Innovation”. Dat is in feite een startup, want met een eerder bescheiden kapitaal van 4,5 miljoen. Maar het is de meest concrete stap die Jambon zet, in zijn zoektocht naar een technologisch innovatieve en ondernemende regio Vlaanderen.
Jambon herlanceerde al eerder in zijn legislatuur dit bijna nostalgische ‘Flanders Technology’, een project dat ooit in 1983 opgestart werd als een technologiebeurs in Gent, door toenmalige minister-president Gaston Geens (cd&v). “De kern van dat project: technologie zo inzetten dat mensen er écht iets aan hebben”, zo stelde hij vanmorgen trots. Niet toevallig heeft Jambon een achtergrond in IT: dit is een domein waar hij zich als een vis in het water voelt.
Het hele project omvat drie grote delen: de technologiebeurzen van weleer komen terug, vanaf maart in alle provinciehoofdsteden. Dat moet een “wervend verhaal” zijn voor de Vlaming, over technologie en innovatie. Daarnaast is er een “Entertainment Hub”, op en rond Tomorrowland, waarbij vooral de gaming-industrie van Vlaanderen in de spotlights zal worden gezet.
En nu is er dus het derde deel: een heus bedrijf, waarbij de Vlaamse overheid voor 1 miljoen euro instapt. Daarnaast zijn het grote namen, die elk een half miljoen euro inbrengen. Daarbij de twee grote telecomspelers: CEO’s John Porter van Telenet én Guillaume Boutin van Proximus, die elk een half miljoen leggen. “Telenet, hier vandaag mee aan tafel, is ooit geboren uit Flanders Technology”, zo gaf Jambon trots mee. “Net als Imec, ons wereldbefaamde onderzoekscentrum in Leuven.”
Daarnaast kreeg Jambon ook grote spelers als KBC, Brussels Airport en Cronos en CEGEKA zover om elk een half miljoen euro in te brengen. Ook voor die laatste twee waren de CEO’s blinkend van trots aanwezig: Dirk Deroost en Stijn Bijnens.
Bedoeling is met dat bescheiden startkapitaal “een Europese leider te worden in het ontwikkelen van technologische oplossingen voor maatschappelijke problemen”. Een IT-bedrijf dus dat mee “Vlaanderen op de kaart moet houden als innovatieve locomotief van Europa in de vijfde industriële revolutie”, aldus Jambon. Bewust heeft men wel de initiële investering tegelijk absoluut niet hoog gelegd, om “al doende te leren”.
Wie de speech van Jambon goed beluisterde, kan moeilijk de parallel met de federale premier Alexander De Croo (Open Vld) niet zien: beiden zijn volop in campagnemodus gegaan nu. En beiden bedienen zich daarbij van een opvallende, wat onnatuurlijk aanvoelende scheut optimisme en borstklopperij:
- “Toen ik minister-president werd, was ik ervan overtuigd dat Vlaanderen echt nood heeft aan een nieuw, wervend, enthousiasmerend project.”
- “Een project dat maatschappelijke verzuring kan tegengaan en het vooruitgangsgeloof onder de bevolking promoten”, zo duidde Jambon vanmorgen nog eens.
- “We willen verrassend uitpakken met de fantastische verwezenlijkingen van zoveel Vlaamse topingenieurs, razend intelligente academici en creatieve duizendpoten.”
- “We willen de Vlamingen overtuigen dat technologie hun leven zal verbeteren. We willen buitenlandse gasten laten zien welke technologische pareltjes we in huis hebben. Vlaanderen is straks mee voorzitter van de Europese Unie.”
- Ik zie Flanders Technology als een strategisch project voor minstens 10 jaar. Een project voor de “roaring twenties” als het ware. En ook voor na 2030.

De essentie: Jambon loopt zich dan wel opnieuw warm, maar een naam als kandidaat voor het minister-presidentschap heeft N-VA tegelijk expliciet niet.

“Ik heb tegen de partij gezegd: ik ben ter beschikking waar je mij het meest voor nodig hebt. Ik wil dit heel graag doen.” Dat liet Jan Jambon (N-VA) vorige maand nog optekenen in De Zevende Dag over het minister-presidentschap, nadat hij opnieuw lijsttrekker geworden was voor het Vlaams Parlement in Antwerpen. Daaruit besloot de VRT meteen dat hij opnieuw kandidaat was om zichzelf op te volgen.
In de meeste recente peilingen stijgt zijn persoonlijke populariteit ook opnieuw. In kringen rond de man uit Brasschaat is ook te horen “dat hij veel goesting heeft om zich opnieuw te smijten”. Jambon wil duidelijk zelf voor een tweede termijn gaan.
Maar tegelijk duwt de partij opvallend de vraag rond een kandidaat-minister-president van zich af. “We gaan vooral vragen om de grootste te worden. Tot zolang moet je geen MP claimen. Wie een N-VA’er wil, moet N-VA stemmen”, zo is daar te horen.
Andere kopstukken binnen N-VA benadrukken dat ook: binnen het partijbestuur was er een consensus om niemand te noemen, “zolang wij niet de grootste zijn”. “Al is daarover niets formeel afgeklopt, maar we moeten ons gewoon nederig opstellen”, zo is op het hoofdkwartier te horen. “Jan en zijn ploeg hebben van onze partijraad een duidelijk mandaat gekregen om hun palmares en hun plannen voor de toekomst voor te leggen aan de kiezer. Dat palmares mag Vlaams best wel gezien worden”, zo luidt de officiële reactie van de partij.
Achter de schermen speelt wel degelijk een machtsstrijd: het is een publiek geheim dat binnen N-VA niet iedereen onverdeeld gelukkig was tijdens de legislatuur, met het leiderschap van Jambon. En wat onder meer Vooruit al heel fel aangaf: als er straks tussen hen en N-VA een Vlaamse regering gemaakt moet worden, dan is opnieuw Jambon als minister-president “ondenkbaar” wegens “een veel te rechts en oubollig profiel”.
De naam van Zuhal Demir (N-VA) valt dan: die heeft voor de linkerzijde, met partners als Vooruit en mogelijk zelfs Groen, straks veel meer een aanvaardbaar profiel om een Vlaamse coalitie te leiden. Alleen: ook Demir ligt niet overal even gemakkelijk, zowel binnen haar eigen partij als bij andere partijen. Iedereen verwijst naar haar ontvlambare karakter als een potentieel gevaar aan het Martelerenplein.
Tegelijk hintte ook voorzitter De Wever zelf al naar het potentieel van Matthias Diependaele (N-VA), nu Vlaams minister van Begroting. Die heeft een veel breder draagvlak intern, maar misschien ook het profiel van “degelijke bestuurder” dat N-VA in de campagne expliciet zal zoeken.
Hoe dan ook: met peilingen waarin het Vlaams Belang systematisch hoger scoort dan de N-VA is er in elk geval dat mathematische rookgordijn om zich achter te verbergen. “Geen discussies om de postjes, dat wil niemand nu”, zo zegt een kopstuk.

The Big Picture: Enkel De Croo en Magnette zijn echt kandidaat-premiers, deze keer. Al is De Wever zelf toch iets explicieter.

Dat Open Vld in peilingen zelf gelooft dat “het beste nog moet komen”, zoals premier De Croo schrijft in z’n nieuwste boek, is duidelijk: de partij heeft ondanks een score van zo’n 7 procent een kandidaat-premier. Daarbij speelt de eerste minister ook va banque: alles of niets. Ofwel wordt hij opnieuw premier, ofwel is hij weg uit de Wetstraat.
Het maakt meteen dat de Vlaamse liberalen zowat de enige zijn die een officiële kandidaat hebben. Bij de PS, die dit weekend de lijsten en kopmensen voorstelde, ging het daar eigenlijk weinig tot niet over.
Maar tussen de lijnen is het tegelijk wel duidelijk: voorzitter en kopman Paul Magnette (PS) steekt zich niet langer weg. Hij trekt ook de Kamerlijst in Henegouwen. Anders dan in 2019 maakte hij deze keer al een heel duidelijke analyse, in z’n antwoorden op vragen over het premierschap.
En de PS is ook van plan om die lijn in de campagne aan te houden: “Wij starten nooit van een individuele ambitie, maar gaan voor een zo progressief mogelijk project. Het premierschap kan daarbij geen pasmunt in onderhandelingen zijn, maar als de socialisten de grootste familie zijn, zijn wij bereid verantwoordelijkheid te nemen.”
De lezing van de PS-kopstukken is dat het in 2019 hoe dan ook niet kon voor Magnette, omdat er al twee Franstalige premiers voor hem kwamen: Elio Di Rupo (PS) en daarna Charles Michel (MR). Maar dat argument geldt alvast niet meer na De Croo.
Zo kan de mathematische logica, dat de grootste partij en de grootste familie de Zestien krijgen, opnieuw gerespecteerd worden, straks. Dat lijkt, na Michel en De Croo, overigens een noodzakelijke garantie om de ploeg ook vlot te doen draaien: de grootste aan de knoppen. Het lot van Open Vld bewijst hoe duur de prijs is om te betalen, als je “de dweil van de regering bent”.
De enige die echt tegenover die claim van Magnette iets kan stellen, opnieuw mathematisch, is vermoedelijk de N-VA van De Wever, die in zetels nog ruim boven de PS uitkomt in de peilingen vandaag. Zo komt een oud vraagstuk daar terug: heeft de partij dan een kandidaat-premier of niet?
Al in 2014 speelde dat, en sprak De Wever zich al eens uit: “De kiezer bepaalt. Maar wij beseffen heel goed dat als er verantwoordelijkheden moeten worden opgenomen, wij dat moeten doen.” In 2019 deed hij dat opnieuw in dat soort bewoordingen, en in 2024 zal het niet anders zijn. Tegen de goesting, enkel als het moet. Al is deze keer de scripting iets meer gelinkt met ‘hervormingen’.
“Als jij me onvermijdelijk vraagt of ik premier wil worden, dan zeg ik ‘ja’, om dit land te hervormen. Maar niet om met schijnmacht naar de pijpen van de PS te dansen”, zo antwoordde hij begin deze maand aan Het Laatste Nieuws. Eerder klonk het in De Tijd al dat hij “bereid is premier te worden, als dat een inhoudelijke doorbraak kan teweegbrengen.”
De lezing intern bij N-VA is hoe dan ook dat die kans quasi-onbestaande is. De enkele keren dat De Wever in 2020, bij onderhandelingen over de federale ploeg, zichzelf aanbood, liepen de anderen, de PS op kop, bijna haast gillend weg. Politiek gezien ligt de Zestien voor De Wever aartsmoeilijk aan Franstalige kant.
Tegelijk wel opvallend: in de recente peiling, gepubliceerd door Le Soir, kwam de vraag aan de Vlamingen “of zij Magnette zouden aanvaarden als premier?”. Slechts 20 procent zegt ‘ja’, liefst 66 procent zegt ‘neen’. Omgekeerd kwam er dezelfde vraag voor de Franstaligen: “Zou u De Wever aanvaarden zitten als premier?” Daar is het iets groter: 27 procent zegt ‘ja’, maar ook 66 procent zegt ‘neen’. Beiden zijn dus geen evidentie.
Los van die twee namen, De Wever en Magnette, lijkt alvast aan Vlaamse kant niemand met enige geloofwaardigheid nog een kandidaat-premier in de markt te kunnen zetten. De exit van Conner Rousseau heeft bij Vooruit alvast niet de analyse losgeweekt dat pakweg een Frank Vandenbroucke (Vooruit) nu zou moeten uitgespeeld worden in die rol. En cd&v heeft ook geen echte naam: daarvoor weegt de partij niet genoeg meer, electoraal.
Aan Franstalige kant is wel nog één logische naam: Sophie Wilmès (MR). Die piekt in de populariteitspolls, en kan als lijsttrekker voor de Kamer in Brussel echt wel potten breken straks. Maar is Georges-Louis Bouchez (MR) bereid om nu al zo expliciet zijn eigen ambities openlijk opzij te zetten? Die kans lijkt onbestaande.

Gelezen: De Nationale Bank is in haar herfstrapport in stukjes wel optimistisch: de Belgische economie houdt stand, de arbeidsmarkt is solide. Het probleem, zoals vaak wordt herhaald, zijn onze openbare financiën.

De Nationale Bank trapt een open deur in: de afgelopen jaren hebben de conjuncturele crises de openbare financiën ondermijnd. De gezondheids- en energiecrisissen hebben het tekort doen stijgen, dat naar verwachting voor alle regeringen 4,3 procent zal bedragen in 2023 en 4,4 procent in 2024, aldus de Nationale Bank.
Dit ligt ruim boven de Europese tolerantie van 3 procent, maar deze nieuwe schatting is “positiever” dan voorheen, juichte Alexia Bertrand (Open Vld), staatssecretaris voor Begroting. “Tot voor kort werd nog uitgegaan van een tekort van -5,2 procent in 2023 en -4,6 procent in 2024.” Bertrand had altijd voorspeld dat die initiële cijfers “beter zouden worden”.
Tegelijk is de Nationale Bank toch behoorlijk pessimistisch. Ze herhalen het nog eens: België staat voor aanzienlijke structurele uitdagingen. Met de vergrijzing van de bevolking en de stijging van de rentetarieven zullen de komende regeringen jaarlijks een inspanning van 2 miljard euro moeten leveren, wat neerkomt op 10 miljard euro gedurende de volgende legislatuur, alleen al om het tekort stabiel te houden en te voorkomen dat het verslechtert.
Bij ongewijzigd beleid zal het tekort in 2026 opnieuw de 5 procent overschrijden, het hoogste tekort in de eurozone na Slowakije. Dit zou onze overheidsschuld doen stijgen tot bijna 110 procent in plaats van de huidige 106 procent.
“Net zoals bij onze toetreding tot de eurozone zal er een algemene politieke mobilisatie van de federale overheid en de regio’s nodig zijn om het tekort te verminderen. Met een tekort van 5 procent stijgt de overheidsschuld met 2 procent per jaar. En dan stevenen we af op een muur,” merkte Pierre Wunsch, gouverneur van de Nationale Bank, vanochtend op bij La Première op de RTBF.
Daarbij onderstreept de Nationale Bank dat de overheidsuitgaven, het zogenaamde ‘overheidsbeslag’, worden geschat op 55 procent van het bbp, het op een na hoogste uitgavenniveau in Europa, na Frankrijk. Het IMF schat dat we in de komende jaren de koploper zullen worden.
Wat positiever is, is dat de groei in ons land stand heeft gehouden, gemiddeld 0,4 procent per kwartaal. Dit zou de jaarlijkse groei rond de 1,5 procent brengen. Dit is veel beter dan Duitsland, Nederland of Frankrijk. De NBB verwacht een soortgelijke groei van 1,3 procent in de komende jaren.
Deze groei wordt gestuwd door de consumptie van de huishoudens, die op haar beurt wordt ondersteund door de automatische indexering van lonen. Dit heeft echter een keerzijde: het loonkostenverschil dat de afgelopen jaren in vergelijking met de buurlanden is opgelopen, 4 procent, zal niet worden gedicht vóór 2026. De loonkosten zijn gemiddeld met 7,5 procent gestegen in 2023. Deze stijging werd deels opgevangen door de winstmarges van bedrijven.
Opvallend genoeg werd de groei ook gestimuleerd door investeringen van bedrijven “die blijkbaar niet op de hoogte zijn van de stijgende rentetarieven”, grapte Geert Langenus, hoofd van de conjunctuurafdeling bij de NBB, tijdens de presentatie van het rapport deze maandag. Deze investeringen werden mogelijk gemaakt door het “comfortabele kaspositie” van bedrijven in het algemeen. Bedrijven hebben voornamelijk geïnvesteerd in digitalisering, duurzame transitie en automatisering.
Het andere goede nieuws betreft de inflatie. Deze was zelfs negatief deze herfst. Dit wordt voornamelijk verklaard door een mechanisch effect: vorig jaar bedroeg de inflatie in dezelfde periode meer dan 10 procent. Daarnaast heeft de enorme invloed van de energieprijzen, die sterk zijn gedaald in 2023, een rol gespeeld.
De Nationale Bank bevestigt echter dat de inflatie naar verwachting tijdelijk weer zal stijgen in 2024, als gevolg van de technische gevolgen van het terugtrekken van energiesteunmaatregelen. Recentelijk schatte het Federaal Planbureau dat de inflatie in 2024 weer boven de 4,5 procent zal uitkomen, en dat deze over het hele volgende jaar 3,8 procent zal bedragen.
Het laatste goede nieuws gaat over de arbeidsmarkt, die naar verwachting robuust zal blijven in de komende jaren. Gemiddeld zouden er de komende jaren 35.000 banen worden gecreëerd. Dit is ver verwijderd van de 80 procent werkzaamheidsgraad die Vivaldi beloofde, op termijn.
Het vergrijzen van de bevolking zal de arbeidsmarkt nog meer onder druk zetten, structureel gezien: “We kunnen geen excuses meer hebben als we in sommige regio’s nog steeds hoge werkloosheidscijfers hebben,” wees Wunsch bepaalde Waalse provincies met de vinger. “Bedrijven smeken om personeel.”

Om te volgen: De Vlaamse regering is niet te spreken over een nieuwe taks op het patrimonium van vzw’s. En ook de christelijke zuil mort verder.

“De federale regering heft een belasting midden de mensen, pal op de kop en kap van het Vlaams verenigingsleven. We hebben vanuit de Vlaamse regering formeel geprotesteerd, vermits dit ook gewoon een transfer van de deelstaten naar het federale niveau betreft. De Vivaldi-ploeg roomt de financiële ondersteuning af die vooral de Vlaamse gemeenschap geeft aan vzw’s”. Aan het woord is Ben Weyts (N-VA), Vlaams minister voor Onderwijs en voor Sport.
Net in die twee beleidsdomeinen is ontzettend veel te doen om een nieuwe belasting, die Vivaldi en minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) vanaf nieuwjaar willen invoeren. Het gaat om een verhoging van de taks op het patrimonium (gebouwen, spaargeld en materiaal) van vzw’s.
Die stijgt getrapt van 0,15 procent tot 0,45 procent en loopt voor sportclubs met eigen domeinen of stadions, of scholen met gebouwen en spaargelden, net als musea, dus wel heel stevig op. De federale begroting voorziet voor volgend jaar dan ook 82 miljoen aan nieuwe inkomsten. “Grotendeels uit de Vlaamse kas”, zegt Weyts.
Maar het debat daarover woedt fel. Vorige week was het uitgerekend daarover dat Kamervoorzitter Eliane Tillieux (PS) briesend wegliep, omdat de oppositie advies eiste van de Raad van State. De meerderheid en Tillieux bogen dat om in een ‘spoedadvies’, waardoor het zeker nog dit jaar gestemd kan worden.
Onder meer Catherine Fonck, de fractieleider van Les Engagés, verzet zich fel tegen de nieuwe taks. Want die treft zeker het katholiek onderwijs, naast een reeks andere vzw’s, recht in het hart: de spaarcenten, om nieuwe scholen te bouwen, worden zwaarder belast.
Fonck had daarom een reeks amendementen klaar, maar die werden weggestemd door Vivaldi: van toenadering tussen Les Engagés en cd&v is dus vooral in televisiestudio’s sprake, niet van zodra het op concrete dossiers aankomt.
Ondertussen kampt Van Peteghem wel met protest vanuit niet alleen de Vlaamse regering, maar ook die katholieke zuil. Eerder gaf hij al de vzw’s van de zorgsector en de sociale werkplaatsen wél een vrijstelling op de taks: meteen toevallig de domeinen waarin die zuil zeer veel belangen heeft, en waar de bevoegde Vlaamse ministers Hilde Crevits (cd&v) en Jo Brouns (cd&v) zijn.
Voor de jeugdsector, die ook veel jeugdhuizen en andere gebouwen heeft, “is er al zeer intens overleg over geweest met Van Peteghem, en er wordt gezocht naar een oplossing”, zo laat Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle (cd&v) weten. Ook daar mogelijks dus een uitzondering.
Sport, Onderwijs en ook Cultuur (bij Jan Jambon), de andere grote domeinen met vzw’s, zitten allemaal bij N-VA: daar valt de belastingverhoging dan mogelijk wél.
Maar nu protesteert het katholiek onderwijs dus openlijk, topman Lieven Boeve doet z’n beklag in Het Laatste Nieuws. “We hebben onze bezorgdheid laten weten aan de minister”, zo klinkt het. En kijk: ook daar zou Van Peteghem nu met een uitzondering gaan werken.
Vraag is of het allemaal nog rond raakt voor eind deze week, het laatste moment dat de nieuwe taks gestemd moet worden in de Kamer.

Ook nog op de agenda: Raakt het Stikstofdecreet rond? Het lijkt van niet.

Het moest en zou finaal afgeklopt worden: het Stikstofdecreet ligt voor in het Vlaams Parlement deze week, om een goedkeuring van de meerderheid te krijgen. Dan zou eindelijk een bijzonder heikele kwestie voor Jambon en co geregeld zijn.
Maar dat moet de meerderheid nu wel doen met een vervelende schoonheidsvlek: er is geen finaal advies van de Raad van State. Net om vertragingen te vermijden, en te zorgen dat het niet tot volgend jaar zou duren, vroeg de meerderheid een ‘spoedadvies’, net zoals in de zaak van de taks op de vzw’s.
Alleen: donderslag bij heldere hemel, de Raad van State vindt nu dat die vraag om spoedadvies “niet voldoende gemotiveerd is”. Een beetje bizar, omdat al meermaals onderstreept werd hoe de onzekerheid in het dossier de economie schade berokkent; maar niet voor de rechters, die de taks op vzw’s wel als iets “hoogdringend” beschouwen. Weinig coherent, maar dat betekent wel dat er voor 2024 geen advies meer komt over het Stikstofdecreet. De meerderheid wil het nu zonder advies toch stemmen, om zo nog op tijd te zijn.
Alleen, de oppositie kan nu wél dat advies nog vragen, daarvoor hoeven ze geen meerderheid in het Vlaams Parlement te halen: als Vlaams Belang, Groen en Vooruit samen zo’n advies vragen, komt het er wel degelijk. Bij die eerste twee, die toch altijd kritisch keken naar het dossier, lijkt het logisch dat ze die vraag gaan stellen. Vooruit is dan van plan zich aan te sluiten. Zo komt het nieuwe decreet er alvast niet meer in 2023.
Een nieuw krasje in het dossier dus. De Vlaamse regering doet er alles aan om de investering van Ineos in Antwerpen om een nieuwe ethaankraker te bouwen veilig te stellen. Maar ook het dossier van de luchthaven in Zaventem ligt klaar, net als dat van de Antwerpse afvalverwerker Indaver.

En nog vandaag: In de Kamer zowel het Rekenhof op de agenda, als het lot van Steven Creyelman (Vlaams Belang).

Het vernietigende rapport van het Rekenhof over de manier waarop de Kamer financieel beheerd wordt, komt vandaag opnieuw aan bod. Daarbij is de zitting deze keer openbaar: daar drongen verschillende partijen op aan. Het wordt dus hoe dan ook een rondje goede voornemens, en vanuit de oppositie nog eens snoeiharde kritiek.
De vraag is wat er deze legislatuur nog gedaan kan worden om een aantal van de ergste punten van kritiek weg te nemen. Want ondanks het feit dat men met miljoenenbudgetten werkt, is er geen sprake van bijvoorbeeld een dubbele boekhouding, of een goed proces om misbruiken tegen te gaan.
Maar tegelijk kondigde de PS dit weekend net aan dat Eliane Tillieux (PS) niet meer terugkeert als Kamervoorzitter. Dat ondergraaft haar autoriteit, die al niet echt stevig was, nog meer. Krijgt zij dan nog iets gedaan in het dossier?
Daarnaast ook op de agenda, maar misschien eerder pro forma: wat met Steven Creyelman? Dat Kamerlid van Vlaams Belang is de broer van Frank Creyelman, die uit Vlaams Belang werd getrapt vorige week, nadat bleek dat hij jarenlang spioneerde voor China.
In de gelekte tekstberichten beloofde Frank aan de Chinezen om zijn broer Steven in te schakelen. Die stelde ook een paar parlementaire vragen over Hongkong, die verdacht gelijk lopen met vragen van AfD in Duitsland, en die daar gesteld werden door een Parlementslid dat ook genoemd is in het onderzoek.
Tillieux kondigde al aan dat ze het wil “laten onderzoeken”, en ook Vooruit en Groen zetten druk in het dossier. Want Creyelman is voorzitter van de commissie Legeraankopen, een strategisch gevoelige post, want vaak worden in die commissie vertrouwelijke dossiers besproken.
Maar de facto hebben de groenen en socialisten, en zelfs heel de Vivaldi-meerderheid, weinig instrumenten in handen om Creyelman af te zetten als voorzitter. Dat zou een doorbreken van alle regels en evenwichten zijn, als zijn eigen partij hem niet laat vallen. En daar is geen enkele aanwijzing toe. Vanmorgen daagde fractieleider Barbara Pas (Vlaams Belang) nog uit: “Ik zou wel eens willen zien met wat ze dan precies gaan afkomen?”

Nog een heel klein beetje oorlog: De rust in Brussel bij de PS keert niet terug. Nu is er weer ruzie met Ecolo.

Alweer een rel in Brussel, bij de PS en binnen de Brusselse regering. Deze keer over het nieuwe beheerscontract van de MIVB. Binnen de raad van bestuur heeft de PS de stekker eruit getrokken en wil geen indexering van de voorkeurstarieven. Maar achter de schermen is er meer aan de hand. Het toont vooral de greep van degene die zichzelf heeft uitgeroepen tot kandidaat-minister-president van Brussel: Ahmed Laaouej (PS).
Want het nieuwe beheerscontract, dat betrekking heeft op de periode 2024-2028, was al goedgekeurd door de Brusselse regering. Maar de PS kan er niet mee leven dat de verlaagde sociale tarieven worden geïndexeerd. Het gaat om een tarief van 12 euro per jaar voor gebruikers met een laag inkomen.
Lotfi Mostefa (PS), lid van de raad van bestuur en een vertrouweling van Ahmed Laaouej, sloeg enkele uren voor de persconferentie die het plan moest presenteren, de deur opvallend dicht.
Nu kijkt iedereen naar minister-president Rudi Vervoort (PS), die wél het plan binnen zijn meerderheid heeft goedgekeurd. Minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) verborg meteen haar frustratie niet. “Vertel me alsjeblieft met welke PS ik moet onderhandelen? Ik ben moe van het feit dat teksten aan de ene tafel worden goedgekeurd en dat de MIVB aan de andere kant wordt aangevallen. Om een kwaliteitsvolle dienst aan alle Brusselaars te bieden, hebben we coherente en loyale politici nodig.”
Bij Groen wordt benadrukt dat de PS heeft ingestemd met indexering aan de onderhandelingstafel. Er wordt ook aan herinnerd dat deze tarieven volgend jaar niet worden geïndexeerd en dat de volgende regering een mechanisme heeft om de indexering over te nemen, als zij dat wil. Kortom, “het is een klein politiek oorlogje” gevoerd binnen de PS, zo wordt uitgelegd in de entourage van de minister.
Het dossier komt deze donderdag opnieuw op de regeringstafel, zo stelde Sven Gatz (Open Vld), de Brusselse minister van Financiën, ondertussen al. (cv/ddw)