De feiten: Kherson ziet er steeds meer verlaten uit, maar Oekraïne waarschuwt dat het vel van de beer nog niet verkocht mag worden.

• Kirill Stremousov, het door Rusland geïnstalleerde vicehoofd van de regio Kherson, zegt dat “de Russische troepen waarschijnlijk de rechteroever van de Dnjepr (het grondgebied van de oblast Kherson, red.) gaan verlaten.”
• De terugtrekking werd vooraf gegaan door “evacuaties”: Rusland riep burgers van het gebied op om weg te vluchten, dieper in Russisch bezet gebied, omdat er wel eens iets kan gebeuren. Oekraïne zelf spreekt over een gedwongen deportatie, en veroordeelt deze dan ook.
• Nu lijkt ook het leger zich op verschillende plaatsen terug te trekken. Controleposten die naar de stad leiden zijn verlaten, de Russische vlag die al maanden bovenop het provinciehuis in Kherson wapperde, werd weggehaald. Naar verluidt werden ook alle gevangenen vrijgelaten door de Russen.
• Ook commandoposten en militaire basissen liggen er verlaten bij. De luchtmachtbasis van Chornobaivka werd afgelopen weekend al achtergelaten, en nu vertrekken de Russische officieren ook uit hun hoofdkwartieren in de stad.

De gevolgen: zien we binnenkort een ineenstorting van het Russische front in het westen? Of weet Rusland de Oekraïners toch tegen te houden?

• Hoewel het achterland in de oblast Kherson lijkt leeg te stromen, verdedigen Russische troepen wel nog hun stellingen aan het front. Aangesterkt met gemobiliseerde rekruten weten ze voorlopig nog stand te houden tegen het Oekraïense leger. Door de zogeheten fog of war, samen met de door Oekraïne gevraagde mediapauze over het front, is het onmogelijk veel details te geven.
• Wel lijkt het erop dat de Russische troepen minder en minder gemotiveerd zijn. Volgens het Britse ministerie van Defensie, dat op basis van inlichtingen dagelijks rapporteert over de oorlog, heeft Rusland zelfs “barrièretroepen” ingezet: die moeten hun eigen soldaten neerschieten, als die deserteren of wegvluchten van het front.
• Stel dat Oekraïne erin slaagt de Russische weerstand in Kherson klein te krijgen, bestaat de kans dat het offensief daar ook stopt: de bruggen over de Dnjepr heeft het zelf zwaar beschadigd met raketaanvallen, waardoor verder oprukken met pantserwagens of zware trucks onmogelijk is. Daarnaast is het voor Rusland gemakkelijker om de oever van de 400 meter brede rivier zelf te verdedigen tegen ‘overstekers’.
• Daarnaast bouwde Rusland al een extra verzekering in: het plaatste explosieven op de Nova Kakhovka-dam, die een reservoir van 18 kubieke kilometer water indamt. Als de dam breekt, stroomt een vijf meter hoge golf het Oekraïense land in, waarbij 18 dorpen worden vernield. Dat maakt het voor Oekraïne nog veel moeilijker om te kunnen doorstoten.
• Wel bestaat de kans dat, als bovenstaand scenario zich voltrekt, Oekraïne heel wat legertroepen overplaatst naar andere fronten. Daarbij lijkt vooral een offensief vanuit Zaporizja richting Melitopol een mogelijkheid. In deze bezette stad zijn de Oekraïense partizanen zeer actief, en Melitopol veroveren zou het door Rusland veroverde gebied in tweeën splitsen. Daarnaast is Melitopol, zeker nu de Krimbrug beschadigd is, het knooppunt voor de logistiek van het Russische offensief.

(ns)