Frankrijk heeft het hoogste zelfmoordpercentage van West-Europa, op België en Finland na. Fransen plegen gemiddeld tweemaal vaker zelfmoord dan Britten en 40 procent vaker dan Duitsers of Amerikanen. Volgens cijfers van het Oeso beroven 14,6 van elke 100.000 Fransen zich van het leven. Mannen (22,8) doen dat gemiddeld drie keer vaker dan vrouwen (7,5).
Frankrijk is het land dat aan de wieg van de 35-urenweek stond, prat gaat op zijn joie de vivre en wiens president voortaan de verdiensten van het land in geluk wil meten, eerder dan in binnenlands product Dat de afgelopen 18 maanden 24 werknemers van France Télécom zich van het leven beroofden mag in die omstandigheden dus ongewoon blijken. Erger nog wordt het wanneer blijkt dat het zelfmoordpercentage binnen het bedrijf het Franse gemiddelde niet eens overstijgt.
Uit recent onderzoek naar de geestesgesteldheid van onze zuiderburen blijkt dat twee op elke vijf Fransen op een bepaald moment van zijn leven met een ernstige depressie kampt. De Fransen slikken meer anti-depressiva dan Duitsers of Britten. Een op elke tien Fransen vordert de kosten van anti-depressiva terug via zijn ziekteverzekering.
Hoe kan deze angst worden uitgelegd?
Frankrijk biedt zijn burgers verregaande bescherming, goede gezondheidszorg, lange vakanties, uitgebreide lunchbreaks en royale werkloosheidsuitkeringen. Maar achter die veiligheid schuilt een grote dosis onzekerheid. Omdat wie werk geeft zware lasten moet dragen, wordt jobcreatie ontmoedigd en krijgen jongeren meestal tijdelijke contracten toegespeeld. Bedrijven kunnen mensen niet ontslaan, waardoor werknemers nutteloze taken krijgen voorgeschoteld in een poging om ze weg te pesten.
Grote Franse firma’s -vaak voormalige staatsbedrijven- werden blootgesteld aan de marktconcurrentie met nooit geziene druk op de werkvloer als resultaat. Volgens een peiling van TNS Sofres hebben slechts 32% van de Fransen vertrouwen in hun werkgevers. In Duitsland is dat 47%, in de VS zelfs 54%.
In een land dat graag het goede leven aanprijst, is het wachten op een maandelijkse uitkering, de eenzaamheid van het pensioen of het doorbrengen van zijn tijd met geestdodend werk misschien moeilijker dan elders. Dit ongenoegen verklaart waarschijnlijk ook waarom het land van tijd tot tijd zijn frustraties op straat brengt. Massademonstraties zijn een uitstekende remedie om de collectieve stoom af te laten.
Afgelopen week trokken de werknemers van France Télécom de straat op. Te laat, doch, voor hen die zich reeds het leven benamen.