Kunnen we wat hier aan de gang is met een ander woord omschrijven dan ‘krankzinnig’?

OPINIE – Naar aanleiding van het toenemend aantal antisemitische incidenten, heeft Frans president Macron aangekondigd begin mei een wetsvoorstel te zullen indienen in de strijd tegen de haatberichten die via sociale media worden verspreid.

Dat voorstel zal grotendeels steunen op het werk van parlementslid Laetitia Avia van La République en Marche (LREM). Die had vorig jaar daartoe al 20 voorstellen geformuleerd, met als centraal uitgangspunt: sociale netwerken verplichten haatberichten onmiddellijk te verwijderen.

Het Duitse model

Frankrijk wil hiervoor een wet naar Duits model. Daar wacht een sociaal netwerk (Facebook, YouTube, Twitter,…) een boete van 50 miljoen euro indien het haatberichten niet binnen de 24 uur verwijderd. De verantwoordelijken van deze bedrijven kunnen zich daarenboven aan een boete van 5 miljoen euro verwachten indien ze weigeren zulke berichten op eenvoudige vraag te verwijderen.

De Duitse resultaten zijn bemoedigend. Daar noteert men sinds de wet van kracht is een daling van 16% in het aantal antisemitische boodschappen, blijkt uit onderzoek van het Joods Congres. Tegelijkertijd steeg dat aantal in de VS en Frankrijk, waar geen zulke wet van kracht is.

Censuur: Facebook gaat dus beslissen wat wel kan en wat niet kan

Maar: in Duitsland zijn het dus [werknemers van de] sociale netwerken die beslissen wat acceptabel is en wat niet. De Duitse staat geeft hen sinds 1 januari 2018 niet enkel dat recht, ze worden verplicht dat recht uit te oefenen.

Dat heeft al tot waanzinnige situaties geleid. Zo werd een racistische tweet van AfD-parlementslid Beatrix von Storch verwijderd. Zij noemde moslim-immigranten in die tweet ‘barbaren en verkrachters’. Maar ook blokkeerde men daarop het Twitter-account van een satirisch weekblad. Daarop was een tweet gepost die niets meer was dan satire op de uitlatingen van dat AfD-parlementslid.

“Wat hier gebeurt is exact wat we vreesden”, zei Frank Überall, voorzitter van de journalistenvereniging DJV, in de Franse krant La Croix. “Een privé-onderneming naar Amerikaans recht beslist nu tot waar de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting mag gaan.”

Frankrijk wil dus dezelfde weg op. Censuur van overheidswege is al een zeer complexe en delicate zaak. Nu wil men sociale media dus vragen om censuur toe te passen. Niet binnen het kader van een duidelijke wetgeving, maar snel en naar eigen goeddunken. Doen ze dat niet dan riskeren ze kolossale boetes.

Kunnen we wat hier aan de gang is met een ander woord omschrijven dan ‘krankzinnig’?

Facebook moet nu ‘het probleem Facebook‘ gaan oplossen. 

Eerst hebben onze democratieën hun economische soevereiniteit aan de GAFA’s (Google – Amazon – Facebook – Apple) afgestaan. We hebben ze toegelaten gebruik te maken van uiterst agressieve belastingontwijkingsstrategieën. Het zijn de GAFA’s die tot nog toe beslisten waar en hoeveel belastingen ze bereid waren te betalen.

In een volgende stap zullen de GAFA’s dus bepalen wat we nog wel en wat we niet meer mogen denken. 

Om het met de woorden van de Franse chirurg en business-angel Laurent Alexandre te zeggen: “Mark Zuckerberg heeft even veel macht als de paus in het jaar 450.”

Meer