Key takeaways
- De Finse defensie houdt de militaire activiteiten van Rusland in de buurt van hun gemeenschappelijke grens nauwlettend in de gaten.
- Rusland breidt zijn militaire infrastructuur dicht bij de Finse grens uit, wat kan leiden tot een herschikking van troepen zodra de oorlog in Oekraïne voorbij is.
- Finse burgers bereiden zich actief voor op mogelijke noodsituaties door middel van trainingen en verhoogde waakzaamheid.
Finland houdt de militaire activiteiten van Rusland aan de gemeenschappelijke oostgrens nauwlettend in de gaten. Generaal-majoor Sami Nurmi, hoofd strategie van de Finse defensiemacht, benadrukt dat Finland zich als NAVO-lid moet voorbereiden op het ergste. Aanleiding is de recente toename van Russische militaire infrastructuur vlak bij de grens, zichtbaar op satellietbeelden. Die tonen onder meer nieuwe militaire tenten, voertuigen, gerenoveerde straaljagerbases en de aanleg van een ongebruikte helikopterbasis.
Volgens Nurmi zijn deze opbouwen strategisch van aard. Hij verwacht dat Rusland na afloop van de oorlog in Oekraïne troepen zal terughalen naar grensgebieden, met name landstrijdkrachten. Hoewel deze bewegingen niet als een verrassing komen — zeker niet sinds Finland in 2023 tot de NAVO toetrad — onderstrepen ze de noodzaak van verhoogde waakzaamheid.
Ondanks de spanningen spreken zowel Nurmi als oud-president Donald Trump hun vertrouwen uit in de veiligheid van Finland en Noorwegen binnen het NAVO-verband. Toch maken Finse burgers zich zorgen. De belangstelling voor civiele noodtrainingen, zoals die van de Finse Women’s National Emergency Preparedness Association (Nasta), is flink toegenomen. Inwoners van Helsinki zien de situatie grotendeels als een voortzetting van de lange geschiedenis van Russische dreiging. Dat Rusland na de NAVO-toetreding zijn militaire aanwezigheid zou opvoeren, lag volgens velen in de lijn der verwachting.
Grenzen dicht, hek omhoog: Finland bouwt aan veiligheid
Parallel aan de militaire spanningen heeft Finland inmiddels 35 kilometer van een gepland 200 kilometer lang grenshek met Rusland voltooid. Het hek, 4,5 meter hoog, moet niet alleen militaire dreiging indammen, maar vooral ook grootschalige migratiestromen voorkomen. De bouw begon na een piek van ruim 1.300 asielzoekers uit landen als Syrië en Somalië in 2023, die via Rusland de grens overstaken. Helsinki vermoedt dat Moskou die instroom doelbewust aanmoedigde. Rusland ontkent dat en noemde het besluit tot grenssluiting “jammerlijk” en “anti-Russisch”.
Sinds Finland eind 2023 alle acht passagiersovergangen naar Rusland sloot, zijn er vrijwel geen migranten meer aangekomen. Toch blijft het hek volgens de Finse grenswacht noodzakelijk. “Het is essentieel voor de grensveiligheid,” aldus hoofd operaties Samuel Siljanen. Het hek verbetert de grensbewaking en vergroot het vermogen om snel te reageren op incidenten of georganiseerde migratiepogingen, verklaarde ook Antti Virta, plaatsvervangend commandant van de grenswacht in Zuidoost-Finland.
De bouw en het grensbeleid stuiten ook op kritiek. De Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft Finland gevraagd zijn beleid te verantwoorden. Mensenrechtencommissaris Michael O’Flaherty van de Raad van Europa waarschuwde dat de langdurige sluiting van de grens en het beperken van asielaanvragen mogelijk internationale verdragen schendt, waaronder het verbod op collectieve uitzetting.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!