Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) heeft zich bij haar geruststelling over PFOS-vervuiling gebaseerd op verouderde Europese richtwaarden van 2008. Huidige richtwaarden zijn honderden keren strenger.
FAVV baseert geruststelling over PFOS op verouderde richtwaarden
Waarom is dit belangrijk?
3M, een Amerikaans chemiebedrijf, ligt al weken onder vuur voor de vervuiling met de stof PFOS rond zijn fabriek in Zwijndrecht. PFOS is een product dat mogelijks schade aan het immuunsysteem kan veroorzaken. Het FAVV beoordeelt of voedingsproducten gekweekt in de regio veilig zijn voor consumptie. Maar daarover heerst onduidelijkheid.“De meeste recente testresultaten hebben we binnen en ze zijn geruststellend: er zijn geen actielimieten overschreden”, verzekerde Hélène Bonte, woordvoerder van het FAVV vorige week aan VRT NWS.
“Er bestaan geen wettelijke normen”
De resultaten van het laatste onderzoek van de FAVV zijn “geruststellend omdat het gehalte van PFOS (in voedingsproducten, red.) ver onder het actielimiet ligt”, zegt Bonte aan de telefoon. “Voor alle resultaten kon het gehalte van PFOS niet gekwantificeerd worden. Behalve bij eieren, daar was het 2 microgram (PFOS, red.) per kilogram.”
Die actielimieten zijn door het Wetenschappelijk Comité van het FAVV in 2017 opgesteld. Ze zijn gebaseerd op verouderde richtwaarden van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA). Recente richtwaarden, uitgebracht in 2020 door de EFSA, zijn echter vele malen strenger.
Het FAVV bepaalt de actielimieten op basis van richtwaarden rond “toelaatbare dagelijkse inname” voor PFOS of PFAS (een verzamelnaam voor meer dan 6.000 stoffen waaronder PFOS). Het FAVV baseerde zich in 2017 op de richtwaarde van 150 nanogram PFOS per kilogram lichaamsgewicht per dag, daterend van 2008.
Sinds vorig jaar is de EFSA veel strenger en luidt de nieuwe richtwaarde van 4,4 nanogram per kilogram lichaamsgewicht per week, of 0,63 nanogram per dag. Dat is 238 keer minder dan de richtwaarde van 2008. Deze keer niet alleen voor PFOS, maar voor de som van vier chemicaliën, waarvan PFOS er een is.
“Het EFSA heeft wel een advies uitgebracht, maar dat zijn geen wettelijke normen. Er bestaan geen ook Belgische of Europese normen voor PFOS. We hebben gevraagd aan de Europese commissie om die zo snel mogelijk vast te leggen”, reageert Bonte.
“Te laks”
Gisteren zei minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) in de Kamer: “We weten dat die limieten verouderd zijn en dat die op basis van het voortschrijdend inzicht als eerder hoog beoordeeld moeten worden.” Vandenbroucke verwacht dat de limieten verlaagd, en dus strenger gemaakt, zullen worden.
“Het is onwaarschijnlijk dat het FAVV nog steeds de normen van 2008 gebruikte”, zei Groen-parlementslid Barbara Creemers gisteren. “Wij vinden dat het FAVV te laks omgaat met de PFOS-waarden en dat men strenger moet zijn op basis van de nieuwste wetenschappelijke informatie.”
Of nieuwe metingen en onderzoeken van het FAVV gebaseerd zullen zijn op strengere richtwaarden, is voorlopig onduidelijk. Alsook wat dat betekent voor de veiligheid van voedingsproducten gekweekt in en rond de regio van Zwijndrecht. (lb)
Lees ook: